1830'lar ne demek?
<div align="center">
| |
| |
| |
| |
1830'lar | |
| |
| |
| |
| |
|
</div>
1830'lar (bin sekiz yüz otuz) Gregoryen takvimine göre 1 Ocak
1830'da başlayıp 31 Aralık 1839'da sona eren
.
Bu Onyılda dünya, özellikle Asya ve Afrika'da sömürgecilik ve
emperyalizmin hızlı bir yükselişine şahitlik etti. 1837'de 'nın tahta çıkmasıyla İngiltere
dünya hakimiyeti gördü. Avrupalılar Avustralya ve Yeni Zelanda'ya
yerleşmeye başladı ve Okyanusya üzerinde yeni yerleşim alanları ve
karakollar yükseldi.
Siyasi Gelişmeler
Pasifik
- , 1836 –
'de ilk İngilizce gazete yayımlandı.
- 1838 – Birleşik
Krallık'a bağlı bir koloni haline geldi. Orada yaşayan verildi.
Doğu Asya
Çin
Ana Madde: ve
- Çin 1830'larda İmparator ve tarafından yönetilmekteydi.
İmparator Daoguang'ın engelleme çabalarına karşın afyon ticaretinde
hızlı bir artışa şahit olundu. 1834'te 'nin
tekelinin sona ermesi bir dönüm noktası oldu ve afyon ticareti özel
girişimcilerin eline kaldı. 1838'de afyon ticareti 40.000 sandığa
kadar ulaştı. 1839'da Lin Zexu imparatorluk komiseri olarak
atandı ve afyon satışını yasakladı ve
'daki afyon depolarına el koydu.
Toplam 20.000 sandık afyona el koyuldu ve imha edildi.
İngilizlerin misilleme yapmasıyla I. Afyon Savaşı olarak bilinen
savaş başladı ve 1842'de imzalanan ile savaş sona erdi.
Japonya
- Temmuz , Charles W. King Amerikan ticaret
gemisi Morrison ile yelken açtı. Japon limanlarından ateş
açılmasıyla geri dönmek zorunda kaldı. Bu Morrison olayı olarak
kayıtlara geçmiştir.
Güneydoğu Asya
- – Cava Savaşı sona erdi.
- – Prens Mongkut, Dhammayuttika adlı Budist
reform hareketi başlattı.
Hollanda Doğu Hint Adaları
- – Padri Savaşı sona erdi.
Vietnam
- –
Vietnam'ı Dai Nam olarak yeniden adlandırdı.
Avustralya ve Yeni Zelanda
- Ekim, – ,
bölgesinde yaşayan Maorili
kabile reisleri, James Bubsby'nin önderliğinde Birleşik Kabileler
olarak Yeni Zelanda Bağımsızlık Bildirgesini ilan etti. İngiliz
Kraliyeti tarafından hemen tanınmıştır.
- 15 Ağustos, – Koloni kurulmasına olanak
tanıyan Güney Avustralya Yasası kabul edildi.
- , – John
Batman ve John Pascoe Fawkner tarafından
şehri kuruldu.
- 19 Kasım, – 500 kişilik
kuvveti 'nı işgal etti ve oradaki halkı
köleleştirdi.
- 27 Temmuz, –
, Güney Avustralya kuruldu.
- 26 Aralık, – kolonisi resmen ilan
edildi.
Güney Asya
Afganistan
- – ve
arasında çıktı.
1842'de İngilizlerin Afganistan'dan çekilmesiyle sonuçlandı.
Hindistan
- İngiliz Hükûmeti, 1830'larda Britanya Hindistan'ına "Hindistan Genel
Valisi" sıfatıyla bir dizi yönetici atadı. Bunlar: Lord William
Bentinck (1828-1835), Sir Charles Metcalfe, (1835-1836) ve The
Lord Auckland (1836-1842).
- 1833 – 'nin ticari faaliyetleri
Saint Helena Yasası ile sona erdi ve tamamen idareye bağlı bir
kuruluş haline getirildi.
Batı Asya
Ana madde:
- 1831 – , ordusunu oğlu
komutasında Suriye'ye göndermesiyle başladı.
- 1832 – : Osmanlı bu
savaşta Mehmet Ali Paşa kuvvetlerine karşı yenilgiye uğradı. Osmanlı
kuvvetleri Kütahya önlerine kadar çekildi.
- 1833 – : Bu
antlaşma ile sona erdi.
Antlaşmayla birlikte Mehmet Ali Paşa ,
ve valiliklerini de
aldı. Oğlu İbrahim Paşa ise valiliğini
aldı.
- 1836 – Kudüs'te bulunan "Hurva Sinagogu" yeniden inşa edilmeye
başlandı.
Doğu Avrupa
Polonya
- 29 Kasım, 1830 – Rus Yönetimine karşı Varşova'da başladı.
- 20 Şubat, 1831 – Olszynka Grochowska Savaşı: Ruslar ,Polonyalı
isyancı güçleri dağıtmak için başlattı
- 26 Mayıs, 1831 – : Polonyalılar kararsız
bir savaş verdi.
- 6 Eylül, 8 Eylül, 1831 – Varşova Savaşı: Ruslar, Polonya güçlerine
karşı kesin zafer kazandı.
Kuzey Avrupa
Birleşik Krallık
Kraliyet Ailesi
- 1830 – kardeşi yerine tahta çıktı.
- 1837 – 'ın ölümü üzerine 18
yaşındaki yeğeni
tahta
çıktı. Kraliçe Victoria saltanatı devraldığında İktidarda Whigler
vardı. ikamet
eden ilk hükümdardır.
Politika ve Hukuk
1830'lar İngiltere'sinde 4
görev
almıştır. 1830'ların başında başbakandı. 1830'un sonuna doğru
reform çağrılarına cevap veremeyince hükûmeti düştü. Peşine Whig üyesi
hükûmet kurdu. 1832'de reform
yasası kabul edildi. 1833'te yürürlüğe girdi ve
İngiliz toprakları boyunca kölelere birtakım özgürlükler verildi.
1834'te Gray emekli oldu ve yerine halefi olarak 'ı (Lord Melbourne) bıraktı. Melborune,
reformlara 1842 Yoksullar Yasası Değişiklik Kanunu ile devam etti. Bu
yasa yoksullara ödenen yardımları azaltmayı hedefliyordu. Yasa, gücü
yerinde erkeklerin bakımevine giremeyeceğini ve sadece bakımevlerinde
kalanlara yardım edileceğini öngörüyordu. Ancak Kral Whig'lerin reform tarzına muhalifti.
Kral bu bahaneyle Lord Melbourne'u Kasım 1834'te azletti ve yerine
Partisinden 'i hükûmet kurması için görevlendirdi.
Ancak 1835 seçimlerinde Avam Kamarasında
çoğunluğu sağlayamadı ve Nisan 1835'te Lord Melbourne başkanlığı altında
Whig'ler yeniden iktidara geldi. 1836'da Evlilik Yasası çıktı. Bu yasa
diğer din mensuplarının Anglikan kilisesi dışında Genel Kayıt Bürosuna
başvurarak resmi nikah kıyabilmesini imkan tanıyordu.
boyunca birçok protesto ve huzursuzluk
yaşandı. 1831 Mayıs ve Haziranında Galler'in güneyinde kömür madencileri
çalışma koşullarının iyileştirilmesi adına ayaklandılar. olarak bilinen bu olaylar
kısa bir süre sonra kan dökülmesine yol açtı. İşçilerin öfkesinin daha
da artması onların daha kalabalık bir grupla şehri işgal etmesine kadar
varmıştır. İsyan daha büyük bir orduyla bastırılmıştır. Kızıl Bayrak
tarihte ilk defa bu ayaklanmada kullanılmıştır.
Batı Avrupa
Almanya
- 30 Mayıs, 1832 – :
Bu gösterilerde temel haklar ve ulusal birlik talep edildi. Ancak bu
eylemler bir sonuca varamadı.
- 14 Aralık 1833 – : Gizemli
Alman genç. Bıçaklandı ve üç gün sonra öldü.
- 1 Ocak 1832 – : Alman eyaletleri
sınırları içerisinde gümrük ücretleri kaldırıldı.
Avusturya
- , – Avusturya İmparatoru
oldu.
İsviçre
- –
süreci sona erdi. Çoğu kantonda liberal anayasalar ilan edildi.
Belçika
Ana madde:
- , –
Belçika Devrimi başladı ve Belçika Hollanda'dan ayrıldı. Geçici
hükûmet kuruldu.
- 4 Ekim 1830 – Geçici Hükûmet bağımsız Belçika devletini ilan etti.
- 20 Aralık, 1830 – Belçika'nın bağımsızlığı tarafından tanındı.
- 21 Temmuz, 1831 – ilk Belçika Kralı
olarak tahta oturdu.
- 19 Nisan, 1839 – imzalandı ve
Belçika'nın bağımsızlığı Avrupalı devletlerce tanındı.
Fransa
1830 Fransız Devrimi
1830 Fransız Devimi ya da
(Fransızca: Trois Glorieuses) olarak da bilinir. yıkıldı ve yerine liberal bir
monarşi kuruldu. 'ın başbakan atadığı
Polignac'a karşı 27 Temmuz günü Paris'te eylemler düzenlendi. 30
Temmuzda Yürütme Konseyi X. Charles'ı tahttan indirdi ve yerine Orléans
Dükü 'yi tahta geçirdi.
Böylelikle Restorasyon Dönemi ve Bourbon yönetimi sona erdi. başladı.
Canut İsyanları
1830'larda dokuma işçilerinin çıkardığı isyandır. Canut kelimesi
Lyon'da ipek dokuma tezgahlarında çalışan işçileri tanımlıyordu.
Giysilerdeki taban fiyat uygulamasının yeni yönetimden kaldırılmasını
isteyen dokumacılar, 1831 yılı boyunca gösteriler düzenledi. Kasım 21-24
günlerinde 6000 kişiyle şehrini ele
geçirdiler. üzerlerine gönderilen 20.000 kişilik ordu kan dökmeden
ve taviz vermeden eylemi bastırdı. Ancak 1834'te çıkan İkinci Canut
İsyanı kanlı bir şekilde bastırılmıştır.
Güney Avrupa
Osmanlı İmparatorluğu (Balkanlar)
- 1831 – Osmanlı'ya karşı patlak verdi.
- 1839 – Osmanlı Padişahı Sultan
öldü.
- 1839 – Osmanlı Sultanı oldu.
- 1839 – Londra'da imzalanan antlaşmayla Suriye, Adana ve Girit
Osmanlı'ya geri verildi.
- 1839 – ilan
edildi.
Yunanistan
- 3 Şubat, 1830 – ile Yunanistan
bağımsızlığını kazandı.
- 20 Temmuz, 1830 – Yunanistan Yahudilere vatandaşlık verdi.
- 7 Mayıs, 1832 – ile Yunanistan
Krallığı kuruldu.
Yunanistan Kralı seçildi. Modern Yunanistan tarihi başladı.
- 11 Mayıs, 1832 – bağımsız bir
ulus olarak kabul edildi. ile
'dan tamamen ayrıldı.
- 1833 – Yunanistan geri
aldı.
- 1834 – Yunanistan başkenti ilan edildi.
İtalyan Yarımadası
Ana madde:
- , – kralı oldu.
- Şubat-Mart 1831 – ,
ve 'nde çıkan isyanlar Avusturya
birliklerince bastırıldı.
- 27 Nisan, 1831 – Charles Felix'in ardından Charles Albert
Kralı oldu.
- 1834 – 'ta Cumhuriyet yanlısı bir
ayaklanma oldu ancak başarısızlıkla sonuçlandı.
- 3 Ekim, 1834 – arasında demiryolu
(7.4 km) faaliyete başladı.
İspanya
- , – üç yaşında İspanya Kraliçesi oldu.
Kraliçenin naipliğini annesi üstlendi. Amcası Don Carlos Isabel'in
saltanatını tanımadı ve 'nı başlattı.
- , –
lağvedildi.
- , – sona erdi.
Portekiz
- 5 Temmuz, 1833 –
Kraliçe II. Maria'nın net zaferiyle sonuçlandı.
- 24 Temmuz, 1834 – Asseiceira Savaşı ile sona
erdi.
Afrika
- Yortuba İç Savaşı'ndan kaçan Egbe mültecileri Nijerya'nın
güneybatısında yer alan şehrini
kurdular.
- – Rifaa-et-Tahtavi Fransa'dan Mısır'a döndü
ve burada çalışmalarını sürdürdü.
- 1 Şubat, 1835 – Mauritius'ta kölelik kaldırıldı.
- 16 Aralık, 1838 –
Zuluların ağır yenilgisiyle sonuçlandı.
Fransızların Cezayir'i Zaptı
1830 yılında 'ni işgal etti.1830-1847
yılları arası süren işgal ile birlikte Osmanlı Devleti,
üzerindeki 300 yıllık
egemenliğini kaybetti.
Kuzey Amerika
Kanada
- , – açıldı.
- 6 Mart, 1834 – York şehri Toronto'ya dahil edildi.
- Kasım-Aralık 1837 – Yukarı Kanada İsyanı ve Aşağı Kanada İsyanı
patlak verdi.
Amerika Birleşik Devletleri
Kölelik
- 1 Ocak, 1831 – , Boston'da "" adlı kölelik karşıtı gazeteyi
yayımlamaya başladı.
- 21 Ağustos, 1831 – 'de isyanı başladı.
- 19 Eylül, 1835 – , gazetesi 'da Angelina Grimke'nin kölelik
karşıtı mektubunu yayımladı.
- 7 Kasım, 1837 – Gazeteci ve Abolitionist Elijah Parish Lovejoy,
kölelik yanlısı bir kişi tarafından öldürüldü.
- 1 Temmuz, 1839 – Küba'dan kaçırılan köleleri taşıyan
gemisi Afrikalılar tarafından
alıkonuldu. kıyılarında
tarafından
yakalanmıştır. Köleler Donanma gözetiminde New York'a ulaştırıldı.
Köleler daha sonra Afrika'ya geri dönme hakkı kazanmıştır.
Yerleşim
- 9 Şubat, 1831 – Yasama Konseyi
'in kuruluşunu
onayladı.
- 15 Haziran, 1836 – , Amerika'nın 25.
eyaleti kabul edildi
- 20 Nisan, 1836 – eyalet olmada bir
önceki aşama kabul edilen "Wisconsin Toprakları" (Wisconsin
Territories) kabul edildi.
- 26 Ocak, 1837 – Michigan, 26. eyalet olarak kabul edildi.
Yerli Amerikalılar
- 28 Mayıs, 1830 – ,
'nı
onayladı.
- 6 Nisan, 1831 – Kara Şahin Savaşı başladı
- 2 Ağustos, 1831 –
ile birlikte doğusundaki son
büyük isyanı sona erdi.
- 1832 – George Catlin, arasında
yaşamaya başladı.
- 1832 – Federal hükûmet, Kızılderililer'e yönelik için aşı programı
oluşturdu.
- 29 Temmuz, 1834 – organize edildi.
- 28 Aralık, 1835 – 'nın ikincisi patlak verdi.
- 29 Aralık, 1835 – New Echota Antlaşması, Birleşik Devletler hükûmeti
ve arasında imzalandı.
- 1836 – George Catlin, Dakota Toprakları'nda 6 yıl boyunca sürdürdüğü
toplam 50 kabilelik turunu tamamladı.
- 26 Mayıs, 1838 – , boyunca zorla göç ettirildi.
Başkanlar
- 3 Aralık, 1832 –
gerçekleşti ve yeniden
başkan seçildi.
- 4 Mart, 1833 – ikinci
dönem için başkanlık yemini etti.
- 30 Ocak, 1835 – Başkan 'a
suikast girişiminde bulunuldu.
- 7 Aralık, 1835 – Gelecekteki ABD Başkanı , Temsilciler Meclisi Başkanlığına
seçildi.
- 4 Aralık, 1836 – ,
Pensilvanya'da ilk ulusal kongresini düzenledi.
- 7 Aralık, 1836 –
gerçekleşti 8. ABD
Başkanı seçildi.
Diğer
- 14 Kasım, 1832 – imzalayanlar içinde
hayatta kalan son kişi olan Charles Carroll, 95 yaşında
'deki evinde öldü.
- 14 Nisan, 1834 –
Birleşik Devletler Senatörü
tarafından resmi olarak adlandırıldı.
- 1839 – Kadınların mülk sahibi olmasına imkan tanıyan ilk eyalet
kanunu 'de kabul edildi.
Teksas Bağımsızlık Savaşı (Teksas Devrimi)
,1835-1836 yılları arası
meydana geldi. Teksas'ta yaşayan Amerikalılar, Anglo-Sakson Fransızlar,
Almanlar ve Teksas yerlileri Meksika Hükûmeti'ne ve hükûmetin başındaki
Antonio Lopez de Santa Anna'ya karşı ayaklandı. 'nde 13 gün kuşatmanın ardından
200 civarındaki Teksas savunucusu Antonio Lopez de Santa Anna
kuvvetlerince acımasızca öldürüldü. Ancak geri kalan Teksas'lı
Amerikalılar yeniden bir araya gelerek San Jacinto Muharebesi'nde sadece
18 dakikada Meksika ordusu mağlup oldu.
Teksas Cumhuriyeti
- , 1836 – Houston, Teksas'ta
kuruldu.
- , – 'nin ilk başkanı seçildi.
Meksika
- – son buldu ve
başladı.
- , –
İspanya, Meksika'nın bağımsızlığını tanıdı.
- 27 Kasım, 1838 – olarak
da bilinen ilk Meksika'daki İlk Fransız müdahalesi gerçekleşti.
- Mart 1839 – İngiliz ara buluculuğu ile üç ay sonra sona erdi.
Nikaragua
- 30 Nisan, 1838 – , 'nden
ayrıldı ve bağımsızlığını ilan etti.
Kosta Rika
- 5 Mayıs, 1835 –
devlet başkanı olarak yemin etti.
- 28 Mayıs, 1838 – Braulio Carrillo ikinci defa devlet başkanı olarak
yemin etti.
Porto Riko
- 7 Mayıs, 1836 – , İspanya hükûmeti
tarafından kraliyet statüsüne yükseltildi.
Honduras
- 5 Kasım, 1838 – Amerikan İç Savaşı'nın başlamasıyla 'nden
ayrıldı.
Karayipler
Jamaika
- 27 Aralık 1831 – Samuel Sharpe liderliğinde olarak da bilinen köle isyanı
başladı.
Güney Amerika
Brezilya
- 7 Nisan, 1831 – tahttan çekildi ve
5 yaşındaki oğlu 50 yıl
sürecek saltanatına başladı.
- 7 Kasım, 1832 – Brezilya'da köle ticareti yasaklandı.
- 24 Ocak, 1835 – Büyük köle ayaklanması olarak bilinen Male İsyanı
başladı.
Riograndense Cumhuriyeti
- 11 Eylül 1836 – Antonio de Souza Neto tarafından ilan edildi.
Uruguay
- 18 Temmuz, 1830 – Uruguay Anayasası kabul edildi.
Arjantin
Falkland Adaları
- 3 Ocak, 1833 – İngiltere, 'nı geri aldı.
Peru
- 20 Ocak 1839 – Şili, Yungay Savaşı'nda Peru-Bolivya
Konfederasyonu'nu yenilgiye uğrattı ve Peru Restorasyonu'na yol
açtı.
Ekvador
- 13 Mayıs, 1830 – , 'dan ayrıldı.
- 12 Şubat, 1832 – , 'na bağlandı.
Şili
- 25 Mayıs, 1833 – Şili Anayasası yürürlüğe girdi.
Bilim ve Teknoloji
Astronomi
- Bir olan keşfedildi.
- 15 Mayıs, 1836 – , güneş
tutulması esnasında parlayan baloncuklar gördü ve bunlara Baily
Boncukları veya Elmas Yüzük Etkisi denildi.
- 1838 – ilk defa bir
yıldızın uzaklığını ölçütü.
- 1839 – 'nin
ölçümü ilk kez Thomas Henderson
tarafından yayınlandı.
Makine Mühendisliği
- 17 Temmuz, 1830 – dikiş makinesinin
patentini aldı.
- 31 Ağustos, 1830 – Edwin Beard Budding'e icat ettiği için patent verildi.
- 25 Şubat, 1836 –
için patent aldı.
- 24 Şubat, 1839 – William Otis buharı kürek için patent aldı.
Fotoğraf
- 1833 –
'u icat etti.
- 1835, Ağustos – H. Fox Talbot ilk kez negatifleri film üzerine
kaydederek fotoğraf elde etti.
-
yöntemiyle fotoğraf elde
etti.
Elektrik
- 1830 – Michael Faraday ve Joseph Henry tarafından keşfedildi.
Faraday deneylerin sonucunu yayınlayan ilk kişi olmuştur.
Telgraf
- Mayıs, 1837 – telgrafın
patentini aldı.
- Nisan, 1839 – Dünyanın ilk ticari telgraf hattı hizmete başladı.
Bilgisayar
- 5 Haziran, 1833 – ,
ile tanıştı
- 1834 – , modern
bilgisayarın öncüsü olan 'yi tasarlamaya başladı.
Kimya
- 1833 – Biyokimyanın doğuşu: tarafından diastaz enzimi
keşfedildi.
- 1839 – kauçuğa
işlemini uyguladı.
Biyoloji
- 27 Aralık , 1831 – , gemisiyle ikinci araştırma gezisine
çıktı.
- 7 Eylül, 1835 – Charles Darwin, 'na vardı.
- 12 Ocak, 1835 – Charles Darwin, 'e
ulaştı.
- 2 Ekim, 1836 – Darwin, ile
'ye döndü ve gezisini tamamladı.
- 1838 –
proteinleri keşfetti.
Arkeoloji
- 1839 – 'da arkeolojik kazılar başladı.
Sosyoloji
- 2 Temmuz, 1832 – Andre-Michel Guerry, üzerine çalışmasını
sundu.
Ulaşım
Demiryolu
- 15 Eylül, 1830 – Liverpool Manchester Demiryolu ile ilk kez buharlı
tren demiryolu taşımacılığında yerini aldı.
- Demiryolu inşaatı Amerika'da ciddi bir şekilde başladı.
- 7 Aralık, 1835 – Almanya'daki ilk buharlı demiryolu olan açıldı.
- 8 Şubat, 1836 – Londra Greenwech Demiryolu'nun ilk bölümü
İngiltere'de açıldı.
Uçuş
- 24 Mayıs, 1832 – Francois Arban, fransız baloncu.
Otomobil
- 1834 – mucidi olduğu
elektrik motorunu model bir arabaya
kurarak ilk elektrikli arabalardan birisini yaratmış oldu.
Ekonomi
- Avrupa ve Amerika'da ticaretin artması, demiryolunun seri üretime
geçmesi ve 'nın faaliyete
geçmesi ile refah arttı.
- olarak bilinen Felemenkçe
konuşan çiftçilerin 'ü başladı.
Popüler Kültür
Edebiyat
- , ilk romanı Mister
Pickwick'in Serüvenleri'nin ardından 'te Nicholas Nickleby'i yayınladı.
- 14 Ocak, 1831 – 'nun adlı eseri
yayımlandı.
- 1832 – 'in
adlı kitabı ölümünden
sonra yayımlandı.
- 25 Ağustos, 1835 –
gazetesi 6 bölüm halinde Great Moon Hoax'ı ilk kez yayımladı.
- 1 Aralık, 1835 – ilk peri masalı
kitabını yayımladı.
- 23 Mart, 1839 – OK" kısaltması ilk kez The Boston Post gazetesinde
kayıtlara geçti.
Tiyatro
- 1 Mart, 1836 – Antonio García Gutiérrez, El Trovador adlı oyunla
ilk performansını Madrid'de sergiledi.
Müzik
- 1834'te "" adlı operasını tamamladı.
- 'nin ilk operası olan
'nun prömiyeri 1839'da Milano'da
yapıldı.
Moda
- Kadınlarda geniş ve abartılı kollar, erkeklerde dar ve dolgun
omuzlar ideal bir bele tezat oluşturuyordu.
- modaya geri döndü.
Din
- 26 Mart, 1830 –
yayınlandı.
- 6 Nisan, 1830 –
liderliğinde olarak bilinen
kuruldu.
- 30 Kasım, 1831 – Papa öldü ve
yerine 254. Papa oldu.
- 1832 – 'in kurucusu kabul edilen
William Miller, 16 makaleden oluşan yazı dizisini Vermont
Telegraph'da yayınladı.
- 1838 – Kitâb-ı Mukaddes'in eleştirisi: , İki Kaynak Hipotezini
ortaya koydu.
Afetler, Doğal Olaylar ve Önemli Kazalar
- 29 Haziran, 1833 – William Fraser Tolmie ile ilk kez bir depremin
yazılı görgü tanığı kaydedildi.
- 25 Kasım, 1833 – 'da 8.7 derecesinde
deprem oluştu.
- 16 Ekim, 1834 –
yanarak kül oldu.
- 17 Aralık, 1835 – Büyük New York yangınında, 'da
dahil 530 bina yandı.
- 30 Aralık, 1836 – 'da
Lehman tiyatrosu yakıldı ve 800 insan öldü.
- 1 Ocak, 1837 – Celile depremi
- 25 Kasım, 1839 – Hindistan'da çıkan korkunç kasırga ve fırtına
dalgası sonucu 300.000 insan öldü.
Kuruluşlar
- 1830 – Kuzey İrlanda'da Austins mağazası kuruldu.2010 itibarıyla
Dünyanın en eski müstakil alışveriş merkezi oldu.
- 18 Nisan, 1831 – kuruldu.
- 1831 –
kuruldu.
- 1831 – Osmanlı Devleti'nin ilk resmi gazetesi olan yayımlanmaya başladı.
- 1835 – British Geological Survey, İngiltere'de dünyanın ilk ulusal
jeodezi araştırması olarak kuruldu.
- 1834 – Osmanlı'da
kuruldu.
- 1835 – Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk Bulgarca dil okulu açıldı.
Kaynakça
<references responsive="" />
[Kategori:1830'lar](Kategori:1830'lar "wikilink")
Orijinal kaynak: 1830'lar. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.