özgecilik ne demek?

Özgecilik (Diğerkâmlık)

Özgecilik, bir başkasının refahını düşünerek, kendi çıkarlarından feragat etme eğilimidir. Başka bir deyişle, başkalarına yardım etmek, onların iyiliğini gözetmek ve fayda sağlamak için yapılan fedakarlıklardır. Bu davranış biçimi, genellikle empati ile yakından ilişkilidir.

Temel Özellikleri:

  • Fedakarlık: Kendi ihtiyaçlarını veya isteklerini başkalarının lehine ertelemek veya tamamen vazgeçmek.
  • Empati: Başka birinin duygularını anlama ve paylaşma yeteneği.
  • Koşulsuzluk: Yardımseverliğin karşılığında bir şey beklememek.
  • Sorumluluk: Başkalarının iyiliği için harekete geçme arzusu.

Farklı Yaklaşımlar:

  • Biyolojik Yaklaşım: Özgeciliğin genetik yatkınlıklardan kaynaklanabileceğini savunur. Akraba seçimi (kin selection) teorisi, bireylerin genlerini korumak için akrabalarına yardım etme eğiliminde olduğunu öne sürer.
  • Psikolojik Yaklaşım: Özgeciliğin, öğrenilmiş davranışlar, sosyalleşme ve kişisel değerlerle ilgili olduğunu vurgular.
  • Sosyolojik Yaklaşım: Özgeciliğin, toplumun normları, değerleri ve kültürel inançlarıyla şekillendiğini belirtir.

Özgeciliğin Önemi:

Özgecilik, toplumun uyumlu ve işbirlikçi bir şekilde işlemesini sağlayan önemli bir faktördür. Başkalarına yardım etme davranışı, sosyal bağları güçlendirir, toplumsal dayanışmayı artırır ve genel refahı yükseltir.

Örnekler:

  • Birine maddi yardımda bulunmak.
  • Gönüllü olarak bir sosyal sorumluluk projesinde yer almak.
  • Yaşlı veya hasta bir komşuya yardım etmek.
  • Kan bağışı yapmak.

Özgecilik, insan doğasının önemli bir parçasıdır ve toplumun ilerlemesi için hayati bir rol oynar.