çift görme ne demek?

Diplopi (Çift Görme)

Diplopi, bir nesnenin aynı anda iki farklı görüntü olarak algılanması durumudur. Halk arasında çift görme olarak da bilinir. Bu durum, bir veya her iki gözde meydana gelebilir ve geçici veya kalıcı olabilir. Diplopi, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir, denge sorunlarına, okuma güçlüğüne ve günlük aktivitelerde zorlanmaya neden olabilir.

Sınıflandırma

Diplopi, temel olarak iki ana kategoriye ayrılır:

• Monoküler Diplopi (Tek Gözde Çift Görme): Sadece bir göz kapatıldığında kaybolmayan çift görmedir. Genellikle gözün kendisiyle ilgili sorunlardan kaynaklanır.
• Binoküler Diplopi (İki Gözde Çift Görme): Her iki göz açıkken görülen, ancak bir göz kapatıldığında kaybolan çift görmedir. Göz kaslarının koordinasyonundaki sorunlardan veya sinirsel problemlerden kaynaklanır.

Nedenleri

Diplopi'nin birçok farklı nedeni olabilir. Nedenler, diplopinin türüne (monoküler veya binoküler) göre değişiklik gösterebilir.

Monoküler Diplopi Nedenleri:

• Astigmatizma: Astigmatizma, kornea veya lensin düzensiz şekli nedeniyle ışığın retinaya düzgün odaklanamaması durumudur.
• Katarakt: Katarakt, göz merceğinin bulanıklaşmasıdır.
• Kornea Hastalıkları: Kornea yüzeyindeki düzensizlikler veya yaralanmalar. Örneğin Keratokonus.
• Göz Kuruluğu: Şiddetli göz kuruluğu, göz yüzeyinde düzensizliklere neden olabilir.
• İridosiklitis: İris ve siliyer cismin iltihaplanması.
• Lens Sublüksasyonu: Göz merceğinin yerinden kayması.
• Pterjium: Gözün beyaz kısmından (sklera) korneaya doğru büyüyen bir doku parçası.

Binoküler Diplopi Nedenleri:

• Göz Kaslarının Paralizisi veya Zayıflığı: Göz kaslarını kontrol eden sinirlerdeki hasar (örneğin 3. Sinir Felci, 4. Sinir Felci, 6. Sinir Felci).
• Göz Kaslarını Etkileyen Hastalıklar:
  • Myastenia Gravis: Kas zayıflığına neden olan otoimmün bir hastalık.
  • Graves Hastalığı: Tiroid bezinin aşırı aktif olduğu bir otoimmün hastalık.
  • Göz Tümörleri: Göz kaslarına veya sinirlerine baskı yapabilen tümörler.
• Nörolojik Hastalıklar:
  • Multipl Skleroz (MS): Beyin ve omuriliği etkileyen bir otoimmün hastalık.
  • Beyin Tümörleri: Göz hareketlerini kontrol eden sinirleri etkileyebilir.
  • Anevrizma: Beyin damarlarında balonlaşma.
  • İnme (Felç): Beyne giden kan akışının kesilmesi.
• Travma: Göz küresi, göz kasları veya sinirlerine gelen travma.
• Dekompense Şaşılık: Daha önce var olan ancak kontrol altında olan şaşılık durumunun belirgin hale gelmesi.

Belirtiler

Diplopi'nin temel belirtisi, tek bir nesneyi çift görmektir. Diğer belirtiler şunları içerebilir:

• Gözlerde ağrı
• Baş ağrısı
• Göz hareketlerinde zorluk
• Mide bulantısı
• Denge sorunları
• Gözlerde kayma (şaşılık)
• Göz kapaklarında düşüklük (Pitozis)

Tanı

Diplopi tanısı, kapsamlı bir göz muayenesi ve nörolojik değerlendirme ile konulur. Tanı sürecinde aşağıdaki adımlar uygulanabilir:

• Öykü Alma: Hastanın tıbbi öyküsü, semptomların başlangıcı, süresi ve şiddeti hakkında bilgi alınır.
• Göz Muayenesi: Görme keskinliği, göz hareketleri, göz kaslarının fonksiyonu, göz tansiyonu ve gözün diğer yapılarının değerlendirilmesi yapılır.
• Kapak Muayenesi: Göz kapaklarının durumu ve pozisyonu değerlendirilir.
• Korneal Refleks Testi: Gözlerin hizalanması kontrol edilir.
• Örtme Testi (Cover Test): Gözlerin şaşılık açısından değerlendirilmesi yapılır.
• Prisma Testi: Çift görmenin derecesini ölçmek için kullanılır.
• Göz Hareketleri Testi: Göz kaslarının fonksiyonu ve koordinasyonu değerlendirilir.
• Nörolojik Muayene: Sinir sistemi ile ilgili sorunların olup olmadığını belirlemek için yapılır.
• Görüntüleme Yöntemleri: Beyin veya göz çevresindeki yapıların görüntülenmesi için MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme) veya BT (Bilgisayarlı Tomografi) gibi yöntemler kullanılabilir.

Tedavi

Diplopi tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

• Gözlük veya Kontakt Lens: Refraktif kusurları (astigmatizma, miyopi, hipermetropi) düzeltmek için kullanılır.
• Prizmatik Gözlükler: Görüntüleri birleştirerek çift görmeyi azaltmaya yardımcı olur.
• Göz Bandı veya Kapama: Bir gözü kapatarak çift görmeyi ortadan kaldırır (özellikle geçici çözümler için).
• Göz Egzersizleri: Göz kaslarını güçlendirmek ve koordinasyonu iyileştirmek için kullanılır.
• İlaç Tedavisi: Myastenia Gravis gibi altta yatan tıbbi durumların tedavisinde kullanılır.
• Botulinum Toksini (Botoks) Enjeksiyonları: Göz kaslarını geçici olarak felç ederek çift görmeyi azaltır.
• Cerrahi: Göz kaslarını düzeltmek veya kataraktı tedavi etmek için kullanılır. Altta yatan nedene göre değişir.

Prognoz

Diplopi prognozu, altta yatan nedene ve tedaviye yanıtına bağlıdır. Bazı durumlarda, çift görme tamamen düzeltilebilirken, diğer durumlarda semptomlar kontrol altına alınabilir veya azaltılabilir. Erken teşhis ve tedavi, daha iyi sonuçlar elde etme olasılığını artırır.

Komplikasyonlar

Tedavi edilmeyen diplopi, aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:

• Denge sorunları ve düşme riski
• Okuma ve yazma güçlüğü
• Göz yorgunluğu
• Baş ağrısı
• Psikolojik sorunlar (anksiyete, depresyon)

Önleme

Diplopi'yi önlemek her zaman mümkün olmasa da, bazı önleyici tedbirler alınabilir:

• Gözlerinizi düzenli olarak muayene ettirin.
• Gözlerinizi yaralanmalardan koruyun.
• Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürün (sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigara içmeme).
• Şeker hastalığı, yüksek tansiyon gibi kronik hastalıkları kontrol altında tutun.

Not: Bu makale sadece bilgilendirme amaçlıdır. Diplopi belirtileri yaşıyorsanız, bir göz doktoruna veya nöroloji uzmanına başvurmanız önemlidir.