çekirdeklenme ne demek?

Çekirdeklenme (Nükleasyon)

Çekirdeklenme veya nükleasyon, yeni bir termodinamik fazın (katı, sıvı veya gaz) oluşumunun başlangıç adımıdır. Mevcut faz içinde, yeni fazın küçük çekirdekleri oluşur. Bu çekirdekler, ya büyüme yeteneğine sahiptir ya da yeniden çözünürler. Bu süreç, ilk kristallerin bir sıvı, buhar veya çözeltiden oluşumunu, kabarcıkların bir sıvıdan kaynamasını veya bulut damlacıklarının bir gazdan yoğuşmasını içerir.

Çekirdeklenme genel olarak iki türe ayrılır:

  • Homojen Çekirdeklenme: Yeni fazın çekirdekleri, mevcut faz içinde rastgele bir şekilde, herhangi bir yabancı yüzey veya parçacık olmaksızın oluşur. Bu, genellikle yüksek enerji bariyerine sahip olduğundan, gerçekleşmesi daha zordur. (Homojen Çekirdeklenme)

  • Heterojen Çekirdeklenme: Yeni fazın çekirdekleri, yabancı bir yüzey veya parçacık üzerinde oluşur. Bu yüzeyler, çekirdeklenme için enerji bariyerini azaltır ve süreci kolaylaştırır. Toz parçacıkları, kap yüzeyleri veya mevcut faz içindeki diğer kusurlar, heterojen çekirdeklenme için uygun yüzeyler sağlayabilir. (Heterojen Çekirdeklenme)

Çekirdeklenme oranı (birim zamanda ve birim hacimde oluşan çekirdek sayısı), sıcaklık, basınç ve mevcut fazın özelliklerine bağlıdır. Genellikle, aşırı soğutma veya aşırı doygunluk arttıkça çekirdeklenme oranı da artar. Çekirdeklenme, birçok endüstriyel süreçte önemli bir rol oynar; örneğin, kristalizasyon, polimerizasyon ve metalurji gibi. (Çekirdeklenme Oranı)