çekirdek ne demek?
Elbette, çekirdek hakkında bilgiyi markdown formatında ve linklerle birlikte aşağıda bulabilirsiniz:
Çekirdek (Kernel)
Çekirdek (İngilizce: Kernel), bir işletim sistemi'nin (Operating System) en temel ve merkezi bileşenidir. Donanım ile yazılım arasındaki iletişimi sağlar ve sistem kaynaklarını yönetir. Başka bir deyişle, bilgisayarın donanımını kontrol eden ve uygulamaların çalışmasını sağlayan aracıdır.
Çekirdeğin Temel Görevleri:
- Donanım Yönetimi: İşlemci (CPU), bellek (RAM), depolama aygıtları (SSD, HDD) ve giriş/çıkış (I/O) cihazları gibi donanım kaynaklarını yönetir ve uygulamaların bunlara erişimini düzenler.
- Süreç Yönetimi: Çalışan programları (süreçleri) oluşturur, zamanlar, durdurur ve sonlandırır. Süreçlerin birbirleriyle çakışmasını önler ve kaynakları adil bir şekilde paylaşmalarını sağlar.
- Bellek Yönetimi: Belleği (RAM) uygulamalar arasında paylaştırır, bellek alanlarının güvenliğini sağlar ve sanal bellek tekniklerini kullanarak fiziksel bellek sınırlarını aşar.
- Dosya Sistemi Yönetimi: Dosyaları ve dizinleri düzenler, saklar ve erişimlerini kontrol eder. Farklı dosya sistemlerini (FAT32, NTFS, ext4 vb.) destekler.
- Ağ Yönetimi: Ağ bağlantılarını kurar, veri paketlerini yönlendirir ve ağ güvenliğini sağlar. TCP/IP gibi ağ protokollerini destekler.
- Sistem Çağrıları: Uygulamaların çekirdeğin sunduğu hizmetlere erişmesini sağlayan arayüzdür. Uygulamalar, sistem çağrıları aracılığıyla donanıma doğrudan erişemezler.
Çekirdek Türleri:
- Monolitik Çekirdek: Tüm çekirdek hizmetleri tek bir adres uzayında çalışır. Hızlıdır ancak daha karmaşıktır ve hata durumunda tüm sistemin çökmesine neden olabilir. (Örn: Linux, Windows NT)
- Mikro Çekirdek: Çekirdek sadece temel hizmetleri (süreç yönetimi, bellek yönetimi) sağlar. Diğer hizmetler (dosya sistemi, ağ) kullanıcı uzayında çalışır. Daha güvenlidir ancak daha yavaştır. (Örn: Mach, QNX)
- Hibrit Çekirdek: Monolitik ve mikro çekirdeklerin özelliklerini birleştirir. Performansı artırmak için bazı hizmetler çekirdek uzayında, bazıları ise kullanıcı uzayında çalışır. (Örn: Windows, macOS)
Çekirdek, bir işletim sisteminin kalbidir ve sistemin kararlılığı, güvenliği ve performansı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.