Ütopya, Yunanca ou-topos (olmayan yer) ve eu-topos (iyi yer) kelimelerinden türetilmiş, genellikle kusursuz, ideal bir toplumun hayalî tasviridir. Bu kavram, Thomas More'un 1516'da yazdığı Ütopya adlı eserle popülerleşmiştir.
Ütopik düşünce, var olan toplumsal, siyasi ve ekonomik düzenlemelere bir eleştiri niteliği taşır ve bunların yerine daha adil, eşitlikçi ve mutlu bir yaşamın mümkün olduğunu savunur. Ütopyalar, genellikle bir ideal toplum modelini sunarak, mevcut sorunlara çözüm önerileri getirir.
Ütopyaların temel özellikleri şunlardır:
Ütopyalar, gerçek hayatta var olmaları mümkün olmasa da, toplumsal değişim ve gelişim için önemli bir motivasyon kaynağı olabilirler. Ayrıca, mevcut düzenin eleştirilmesi ve alternatiflerin düşünülmesi açısından da değerlidirler. Ancak, ütopyaların otoriter rejimlere dönüşme tehlikesi de bulunmaktadır. Bu nedenle, ütopyaların eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmesi önemlidir.