Motivasyon, bireyleri belirli hedeflere ulaşmak için harekete geçiren, yönlendiren ve sürdüren içsel veya dışsal güçtür. Bir davranışı başlatmak, yönlendirmek ve devam ettirmek için gereken itici güçtür.
Motivasyonun temel unsurları şunlardır:
- İhtiyaçlar: Karşılanması gereken eksiklikler veya gereksinimlerdir. Örneğin, fizyolojik ihtiyaçlar (açlık, susuzluk gibi), güvenlik ihtiyacı, sosyal ihtiyaçlar, saygı ihtiyacı ve kendini gerçekleştirme ihtiyacı (https://www.nedemek.page/kavramlar/ihtiyaç%20hiyerarşisi - İhtiyaç Hiyerarşisi).
- Dürtüler: İhtiyaçları gidermek için ortaya çıkan içsel gerilimlerdir.
- Hedefler: Bireyin ulaşmak istediği sonuçlardır.
- Teşvikler: Bireyleri hedeflere ulaşmaya teşvik eden dışsal ödüller veya cezalar.
Motivasyon türleri:
- İçsel Motivasyon: Bireyin yaptığı işten duyduğu keyif, ilgi veya tatmin duygusuyla ortaya çıkar. Örneğin, bir hobiyi yapmak, öğrenmekten zevk almak.
- Dışsal Motivasyon: Dışsal ödüller veya cezalardan kaynaklanır. Örneğin, para kazanmak, terfi almak, ceza almaktan kaçınmak.
Motivasyonu etkileyen faktörler:
- Kişisel Değerler: Bireyin inançları ve öncelikleri.
- Beklentiler: Hedefe ulaşma olasılığına dair inançlar.
- Kendine İnanç: Bireyin yeteneklerine duyduğu güven.
- Çevresel Faktörler: İş ortamı, sosyal destek gibi dışsal etkenler.
Motivasyonu artırmak için yapılabilecekler:
- Hedef Belirleme: Ulaşılabilir ve anlamlı hedefler belirlemek.
- Geri Bildirim: Performans hakkında düzenli geri bildirim almak.
- Ödüllendirme: Başarıları kutlamak ve ödüllendirmek.
- İş Tatmini: Yapılan işin ilgi çekici ve tatmin edici olması.
- Gelişim Fırsatları: Yeni beceriler öğrenmek ve gelişmek için fırsatlar sunmak.
- Olumlu Çalışma Ortamı: Destekleyici ve işbirlikçi bir ortam yaratmak.
Motivasyon, başarıya ulaşmak, performansı artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek için kritik öneme sahiptir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/performans)