şilomikron ne demek?

Şilomikronlar Hakkında Bilgi

Şilomikronlar, diyetle alınan yağların ince bağırsaktan emilerek kan dolaşımına taşınmasını sağlayan lipoproteinlerdir. Temel işlevleri, trigliseritleri (yağları), kolesterolü ve yağda çözünen vitaminleri bağırsaklardan vücut hücrelerine taşımaktır.

Oluşumu ve Yapısı:

• Şilomikronlar, ince bağırsağın epitel hücrelerinde (enterositler) sentezlenir.
• Yapıları, büyük miktarda trigliserit (%85-92), fosfolipitler, kolesterol ve apolipoproteinlerden oluşur.
• Apolipoproteinler, şilomikronların yüzeyinde bulunan ve enzim aktivasyonunda ve reseptör tanımada rol oynayan proteinlerdir. Başlıca apolipoproteinler ApoB-48, ApoA-I, ApoA-II, ApoC-II ve ApoE'dir.
• Şilomikronlar, enterositlerde sentezlendikten sonra lenf sistemine salınır ve oradan kan dolaşımına geçerler.

Metabolizması:

1. İnce bağırsakta emilen yağlar ve kolesterol, enterositlerde trigliseritlere dönüştürülür ve şilomikronların içine paketlenir.
2. Şilomikronlar, lenf yoluyla kan dolaşımına katılır.
3. Kan dolaşımında, şilomikronların üzerindeki ApoC-II apolipoproteini, lipoprotein lipaz (LPL) enzimini aktive eder.
4. LPL, şilomikronlardaki trigliseritleri yağ asitleri ve gliserole parçalar.
5. Yağ asitleri, kas hücreleri ve yağ dokusu gibi hücreler tarafından enerji üretimi veya depolama için kullanılır.
6. Trigliseritlerin büyük bir kısmı parçalandıktan sonra, şilomikronlar küçülür ve "şilomikron kalıntıları" olarak adlandırılır.
7. Şilomikron kalıntıları, karaciğerdeki ApoE reseptörleri tarafından tanınır ve endositoz yoluyla karaciğer hücreleri tarafından alınır.
8. Karaciğerde, şilomikron kalıntılarındaki kolesterol ve diğer lipitler yeniden işlenir.

Klinik Önemi:

• Hipertrigliseridemi: Şilomikron metabolizmasındaki bozukluklar, kanda trigliserit seviyelerinin yükselmesine (hipertrigliseridemi) neden olabilir. Bu durum, pankreatit ve kardiyovasküler hastalık riskini artırabilir.
• Lipoprotein Lipaz Eksikliği: LPL enziminin eksikliği, şilomikronların parçalanmasını engeller ve şiddetli hipertrigliseridemiye yol açar.
• Abeta Lipoproteinemi: ApoB-48 proteininin eksikliği, şilomikron oluşumunu engeller ve yağ emiliminde ciddi sorunlara neden olur.

Bu bilgiler, şilomikronların temel işlevlerini ve metabolizmasını anlamanıza yardımcı olacaktır. Sağlıkla ilgili herhangi bir sorununuz varsa, lütfen bir doktora danışın.