şathiye ne demek?

Şathiye Nedir?

Şathiye, Tasavvuf edebiyatında görülen, coşkulu ve heyecanlı bir anlatım tarzıdır. Şathiyelerde, dervişin veya sufinin vahdet-i vücud (varlığın birliği) anlayışını dile getirirken kullandığı, zahiren dine aykırı gibi görünen, ancak batınen derin anlamlar içeren sözler bulunur. Bu sözler, genellikle şairin cezbe hali içindeyken sarf ettiği, sembolik ve alegorik ifadelerdir.

Şathiyelerin Özellikleri:

• Dışarıdan Anlaşılmazlık: İlk bakışta küfür veya saçmalık gibi algılanabilir.
• Derin Anlamlar: İçerisinde tasavvufi sırları barındırır.
• Sembolizm: Sembolik ve alegorik anlatım yoğundur.
• Cezbe Hali: Şairin cezbe (kendinden geçme) anında söylediği sözlerdir.
• Vahdet-i Vücud İfadesi: Varlığın birliği inancını yansıtır.

Örnek Şathiyeler:

• "Ben Hakk'ım" (Hallac-ı Mansur)
• "Ne ârifem, ne sofuyam, ne zâhidem, ne fâsıkam"

Şathiyeler, Tasavvuf yolunda ilerleyenlerin anlayabileceği, derin manalar taşıyan sözlerdir. Bu tür ifadeler, ehl-i zâhiri (dinin sadece dış görünüşüne önem verenler) tarafından yanlış anlaşılabilir ve tepkiyle karşılanabilir. Bu nedenle, şathiyeler genellikle kapalı bir dille ifade edilir ve yorumlanması uzmanlık gerektirir.

İlgili Kavramlar:

• Vahdet-i Vücud
• Tasavvuf Edebiyatı
• Cezbe
• Hallac-ı Mansur