şampanya ne demek?
Şampanya
Şampanya, Fransa'nın Şampanya bölgesinde üretilen, köpüklü bir şarap türüdür. Sadece bu bölgede yetiştirilen belirli üzümlerden ve belirli bir yöntemle üretilen şaraplar "şampanya" olarak adlandırılabilir. Bu yöntem, şişe içinde ikinci bir fermantasyon sürecini içerir, bu da şampanyaya özgü kabarcıkları kazandırır.
Üretim Yöntemi:
Şampanya üretimi, "méthode champenoise" (şampanya metodu) olarak da bilinen geleneksel yöntemle yapılır. Bu yöntem aşağıdaki adımları içerir:
- Baz Şarap Üretimi: İlk olarak, Chardonnay, Pinot Noir ve Pinot Meunier gibi üzümlerden baz şaraplar üretilir.
- Assemblage (Harmanlama): Farklı üzümlerden ve yıllardan elde edilen baz şaraplar, şampanya evinin tarzına uygun bir karışım oluşturmak için harmanlanır.
- Şişeleme ve İkinci Fermantasyon: Harmanlanan şarap, tiraj likörü (şeker ve maya karışımı) eklenerek şişelenir ve geçici bir tıpa ile kapatılır. Şişe içinde ikinci bir fermantasyon başlar ve bu süreçte karbondioksit üretilir, bu da şampanyaya kabarcıklarını verir.
- Riddling (Çalkalama): Şişeler, maya tortusunu şişe boynuna doğru hareket ettirmek için düzenli olarak döndürülür ve eğilir. Bu işlem geleneksel olarak elle yapılırken, günümüzde otomatik makineler de kullanılmaktadır.
- Dégorgement (Tortu Giderme): Şişe boynundaki donmuş maya tortusu açılır ve basınçla dışarı atılır.
- Dosage (Şeker İlavesi): Şampanyanın tatlılık seviyesini belirlemek için dosage adı verilen bir miktar şekerli şarap eklenir.
- Mantarlama ve Etiketleme: Şişe, mantar tıpa ile kapatılır, tel kafesle sabitlenir ve etiketlenir.
Şampanya Türleri:
Şampanyalar, tatlılık seviyelerine göre farklı türlere ayrılır:
- Brut Nature/Pas Dosé: Şeker eklenmemiş veya çok az şeker eklenmiş şampanya.
- Extra Brut: Çok az şeker eklenmiş şampanya.
- Brut: En yaygın şampanya türü, orta seviyede şeker içerir.
- Extra Sec: Brut'ten daha tatlı.
- Sec: Tatlı.
- Demi-Sec: Çok tatlı.
- Doux: En tatlı şampanya türü.
Ayrıca, üzüm türüne ve üretim yöntemine göre de farklı şampanya türleri bulunur:
- Blanc de Blancs: Sadece beyaz üzümlerden (Chardonnay) yapılan şampanya.
- Blanc de Noirs: Sadece siyah üzümlerden (Pinot Noir ve/veya Pinot Meunier) yapılan şampanya.
- Rosé: Pembe şampanya, siyah üzümlerin kabuklarıyla kısa süreli temas ettirilmesi veya kırmızı şarap eklenmesiyle elde edilir.
- Vintage (Millésimé): Sadece belirli bir yılın üzümlerinden yapılan şampanya.
Önemli Şampanya Evleri:
Moët & Chandon, Veuve Clicquot, Dom Pérignon, Ruinart gibi birçok ünlü şampanya evi bulunmaktadır.
Servis ve Tüketim:
Şampanya genellikle soğutulmuş olarak (6-8°C) servis edilir. Tulip şeklindeki kadehler, şampanyanın aromasını ve kabarcıklarını en iyi şekilde ortaya çıkarır. Kutlamalar, özel günler ve aperitif olarak tüketilir. Deniz ürünleri, hafif mezeler ve meyvelerle iyi uyum sağlar.