ıq ne demek?

IQ (İngilizce: intelligence quotient), zekâ katsayısı veya zekâ seviyesi, zekâyı ölçme amaçlı birkaç farklı standartlaştırılmış testlerden çıkarılan değer.

IQ deyimi Almanca Intelligenzquotient olarak Alman psikolog Wilhelm Stern tarafından 1912 yılında Alfred Binet ve Theodore Simon'un tasarladığı gibi zekayı değerlendirmek için ortaya koyduğu bir yöntemdir. IQ deyimi yaygın olsa da, Wechsler Yetişkin Ölçüsü gibi modern IQ test değerlendirmeleri artık orta değeri (ortalama zeka) 100 olan ve standart sapması 15 olan bir çan eğrisine göre öznenin konumlandırılmasına dayanır. Fakat bazı testlerde farklı standart sapma değerleri olabilir.

IQ sonuçları ölümlülük, hastalıklılık,1 ailevi sosyal konum ve önemli unvanlarla ve ailesel IQ ile ilişkilendirilmiştir.2 Veraseti neredeyse yüzyıldır araştırılsa da, kalıtsallık miktarı ve kalıtsallığının tartışma konusu olup olmasında anlaşmazlıklar vardır.345 IQ sonuçları, eğitimsel başarının kâhini veya özel ihtiyaç olarak nüfustaki IQ değerlerini ve bunlarla diğer değişkenlerin ilişkisini inceleyen toplum bilimcileri tarafından ve iş veriminin ve gelirin kâhini olarak kullanılır.

20. yüzyılın başlarına kadar birçok halkın zekâ katsayısı, Flynn etkisi adı verilen bir fenomenle her on yılda üç sayı artacak şekilde yükseliyor. Bu sonuçlardaki değişmelerin gerçek hayattaki zihinsel yetenekleri veya yalnız geçmiş ve şimdiki zamandaki testlerin metodolojik sorunlarını mı yansıtıp yansıtmadığı tartışmalıdır.

IQ düzeyleri

  • 0-25 arası çok ağır düzey zihinsel yetersizlik
  • 26-40 arası ağır düzey zihinsel yetersizlik
  • 40-55 arası orta düzey zihinsel yetersizlik
  • 55-70 arası hafif düzey zihinsel yetersizlik
  • 70-85 arası sınır zekalı
  • 85-115 arası normal zekalı
  • 115-129 arası ileri zekalı
  • 129-145 arası üstün zekalı
  • 146 ve üzeri deha 6

Zeka testleri

  • Cattell Zeka Testi: Kültürden arınmıştır ve soruların belli bir zaman içerisinde cevaplanması istenir.
  • Alexander Pratik Zeka Testi: İlkokulu bitiren çocukların teknik becerilerinin belirlenmesi ve daha ileri sınıflara (özellikle sanat okullarına) yöneltmek için geliştirilmiştir. Testte tahta kutular, boyalı küpler verilerek çeşitli problemlerin çözümü istenir.
  • Porteus Labirent Testi: Zeka fonksiyonunun özel bir şekli ölçülür. Örneğin, temkinli davranmak, ileriyi görmek, çeşitli engellerden kendini korumak gibi. Bu test özellikle insanın günlük yaşamındaki davranışlarda gösterdiği beceriyi ölçer.
  • Binet-Terman Testi: Sözlü bir testtir. Okul, aile bilgisine ve kültürüne dayanır.
  • WISC-r Zeka Testi: Açılımı Wechsler Intelligence Scale for Children olan, 6-16 yaş arasındaki çocuklara uygun olarak hazırlanmış, iki ana hat ve 12 alt testten oluşan, Türkiye'de en yaygın olarak kullanılan ve günümüzün en geçerli IQ testidir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Konuyla ilgili yayınlar

Orijinal kaynak: ıq. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Intelligence: Knowns and Unknowns (Report of a Task Force established by the Board of Scientific Affairs of the American Psychological Association - Released August 7, 1995 a slightly edited version was published in American Psychologist: )

Kategoriler