ıntel ne demek?

Intel, merkezi Santa Clara, Kaliforniya'daki Silikon Vadisi'nde bulunan Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir teknoloji şirketidir. Gelire dayalı, dünyanın en büyük ve en değerli yarı iletken yonga üreticisidir.12 Çoğu kişisel bilgisayarda bulunan işlemciler olan X86 serisi mikroişlemcilerin mucididir. Intel, toplam gelirine göre en büyük ABD şirketleri arasında 2018 Fortune 500 listesinde 46. sırada yer aldı. 2024-2025 sezonundan itibaren UEFA ile 3 yıllık sözleşme imzalayarak Dünyada ilk kez Futbol ile İnovasyonun birleşimi için büyük bir adım attı.

Intel; Apple, Lenovo, HP ve Dell gibi bilgisayar sistemi üreticileri için mikroişlemciler sağlar. Intel ayrıca anakart chipset'i, ethernet kartı ve entegre devreler, flaş bellek, grafik işlemci birimleri, gömülü sistemler ve iletişim ve bilgi işlemleri ile ilgili diğer aygıtları da üretir.

18 Temmuz 1968'de yarı iletken öncüleri Robert Noyce ve Gordon Earle Moore (Moore yasası) tarafından kuruldu ve Andrew Grove'un yönetici liderliği ve vizyonuyla ilişkilendirildi. Şirketin adı, entegre devrenin (mikroçip) önemli bir mucidi olan kurucu ortak Noyce ile entegre ve elektronik kelimelerinin birleşik sözcüğü olarak tasarlandı. İstihbarat bilgisinin "istihbarat" terimi olması da ismi uygun hâle getirdi. Intel, 1981 yılına kadar işlerinin çoğunu temsil eden SRAM ve DRAM bellek yongalarının da ilk geliştiricisiydi. Dünyanın ilk ticari mikroişlemci yongasını 1971'de üretmiş olsa da bu, kişisel bilgisayarın başarısına kadar birincil işi hâline gelmedi.

1990'larda Intel, bilgi teknolojisinin hızlı büyümesini teşvik eden yeni mikroişlemci tasarımlarına büyük yatırım yaptı. Bu dönemde Intel, PC'ler için mikroişlemcilerin baskın tedarikçisi oldu ve pazar konumunu, özellikle Advanced Micro Devices'a (AMD) karşı savunmak için agresif, rekabete aykırı taktikler ve Microsoft ile birlikte PC endüstrisinin yönünü belirledi.34

Intel'deki Açık Kaynak Teknoloji Merkezi, PowerTOP ve LatencyTOP'I barındırır ve Wayland, Mesa3D, Intel Array Building Blocks, Threading Building Blocks (TBB) ve Xen gibi diğer açık kaynaklı projeleri destekler.5

Mevcut faaliyetler

Faaliyet bölümleri

  • İstemci Bilgi İşlem Grubu - 2016 gelirlerinin %55'i - masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarda kullanılan donanım bileşenlerini üretir.6
  • Veri Merkezi Grubu - 2016 gelirlerinin %29'u olan sunucu, ağ ve depolama platformlarında kullanılan donanım bileşenlerini üretir.7
  • Nesnelerin İnterneti Grubu - 2016 gelirlerinin %5'i - perakende, ulaşım, endüstriyel, binalar ve ev kullanımı için tasarlanmış platformlar sunar.8
  • Uçucu Olmayan Bellek Çözümleri Grubu - 2016 gelirlerinin %4'ü - Optane markalı NAND Flaş bellek ve 3D XPoint üretiyor, bunlar esas olarak katı hâl sürücülerinde kullanılan ürünler.9
  • Intel Güvenlik Grubu - 2016 gelirlerinin %4'ü - özellikle güvenlik ve antivirüs yazılımı olmak üzere yazılım üretir.10
  • Programlanabilir Çözümler Grubu - 2016 gelirlerinin %3'ü - programlanabilir yarı iletkenler üretir (esas olarak alanda programlanabilir kapı dizisi).11

En iyi müşteriler

2017'de Dell, Intel'in toplam gelirlerinin yaklaşık %16'sını, Lenovo toplam gelirlerin %13'ünü ve HP toplam gelirin %11'ini oluşturdu.12

Pazar payı

2011 başları

IDC'ye göre Intel, 2011'in ikinci çeyreğinde hem dünya genelindeki PC mikroişlemci pazarında (% 73.3) hem de mobil PC mikroişlemcisinde (% 80.4) en büyük pazar payına sahipken, rakamlar %1.5 ve %1.9 azaldı.13

Günümüz

Intel'in pazar payı 2019 itibarıyla önemli ölçüde azaldı,14 10 nm ürünlerinde gecikmeler yaşadılar. Intel CEO'su Bob Swan'a göre gecikme, şirketin bir sonraki aşamaya geçmeye yönelik aşırı agresif stratejisinden kaynaklanıyordu.15

Tarihçe

Kökeni

Intel, 1968 yılında Mountain View, Kaliforniya'da bir kimyager olan Gordon Earle Moore ("Moore yasası" ile bilinir) ve entegre devrenin mucidi ve bir fizikçi olan Robert Noyce tarafından kuruldu. Arthur Rock (yatırımcı ve risk sermayedarı) yatırımcı bulmalarına yardımcı olurken, Max Palevsky ilk zamanlardan beri yönetim kurulundaydı.16 Moore ve Noyce Intel'i kurmak için Fairchild Semiconductor'dan ayrılmıştı. Rock bir çalışan değildi, ancak şirketin yatırımcısı ve yönetim kurulu başkanıydı.1718 Intel'e yapılan toplam başlangıç ​​yatırımı, dönüştürülebilir tahvillerde 2.5 milyon dolar (2019'da 18.4 milyon dolara eşdeğer) ve Rock'tan 10.000 dolardı. Sadece 2 yıl sonra Intel, ilk halka arz yoluyla Halka açık bir şirket hâline geldi ve değeri 6.8 milyon ABD dolarına yükseldi.19 Üçüncü çalışan ise, daha sonra 1980'lerde hızlı büyüyen 1990'larda şirketi yöneten bir kimya mühendisi olan Andrew Grove'du.20

Bir isme karar verirken, Moore ve Noyce, elektronikteki gürültü genellikle istenmeyen ve tipik olarak kötü parazitle ilişkilendirildiği için, "Moore Noyce" ismini reddetti.21 Bunun yerine, 18 Temmuz 1968'de şirketi N M Electronics olarak kurdular, ancak ayın sonunda ismini Integrated Electronics (Entegre Elektronik) anlamına gelen Intel olarak değiştirdiler.222324 Ancak "Intel" ismi bir otel zinciri olan Intelco tarafından zaten ticari markalı olduğundan, isim haklarını satın almak zorunda kaldılar.25

İlk yıllar

Intel, kuruluşunda yarı iletken aygıtları kullanarak mantık devreleri yapma yeteneği ile ayırt edildi. Kurucuların hedefi, yaygın olarak manyetik çekirdek belleğin yerini alacağı tahmin edilen yarı iletken bellek pazarıydı. 1969'da küçük ve yüksek hızlı bellek pazarına hızlı bir giriş olan ilk ürünü, Fairchild'in önceki Schottky diyot uygulamalarından neredeyse iki kat daha hızlı olan 3101 Schottky TTL bipolar 64-bit statik rastgele erişim belleğiydi (SRAM).2627 Aynı yıl, 3301 Schottky bipolar 1024-bit salt okunabilir belleği (ROM)28 ve ilk ticari Metal Oksit Yarıiletkenli Alan Etkili Transistör (MOSFET) silikon geçit SRAM yongası olan 256-bit'i üretti.2930 1101 önemli bir gelişme olsa da, karmaşık statik hücre yapısı onu ana bilgisayar bellekleri için çok yavaş ve maliyetli hâle getirdi. Ticari olarak temin edilebilen ilk dinamik rastgele erişimli bellekte (DRAM) uygulanan üç transistörlü hücre, 1970 yılında piyasaya sürülen 1103, bu sorunları çözdü. 1103, birçok uygulamada çekirdek belleğin yerini aldığı için 1972'de dünyanın en çok satan yarı iletken bellek yongasıydı.3132 Intel'in işi 1970'lerde, üretim süreçlerini geliştirip daha geniş bir ürün yelpazesi sundukça büyüdü. Günümüzde hâlen pazar lideri konumundadır.

Intel, ticari olarak satılan ilk mikro işlemciyi (Intel 4004) 1971'de üretti.33 Mikroişlemci, bir bilgisayarın merkezi işlem birimini minyatürleştirdiği için entegre devre teknolojisinde kayda değer bir ilerlemeyi temsil ediyordu, bu da daha sonra küçük makinelerin geçmişte sadece çok büyük makinelerin yapabileceği hesaplamaları yapmasını mümkün kılıyordu. Mikroişlemcinin aslında ilk önce "mini bilgisayar" olarak bilinen ve ardından "kişisel bilgisayar" olarak bilinen şeyin temeli hâline gelmesinden önce önemli teknolojik yeniliklere ihtiyacı vardı.34 Ayrıca 1973'te ilk mikrobilgisayarlardan birini de tanıttı.35 Intel, 1980'lerin başında Singapur ve Kudüs'te montaj tesisleri ve yarı iletken fabrikalarını ve Çin, Hindistan ve Kosta Rika'daki üretim ve geliştirme merkezlerini açmadan önce, birden fazla Intel operasyonuna ev sahipliği yapacak Malezya'da 1972'de ilk uluslararası üretim tesisini açtı.36 1980'lerin başında, işine dinamik rastgele erişimli bellek (DRAM) yongaları hâkim oldu. Bununla birlikte, Japon yarı iletken üreticilerinin artan rekabeti, 1983 yılına kadar bu pazarın karlılığını önemli ölçüde düşürdü. Intel mikroişlemciye dayalı IBM kişisel bilgisayarının artan başarısı, Gordon Moore'u (1975'ten beri CEO) şirketin odak noktasını mikro işlemcilere kaydırmaya ve bu iş modelinin temel yönlerini değiştirmeye ikna eden faktörler arasındaydı. Moore'un tek kaynaklı Intel'in 386 yongasını alma kararı, şirketin devam eden başarısında rol oynadı.

1980'lerin sonunda, IBM ve IBM'in hızla büyüyen kişisel bilgisayar pazarındaki rakipleri için mikroişlemci tedarikçisi olarak tesadüfi konumu ile canlanan Intel, birincil (ve en karlı) donanım tedarikçisi olarak 10 yıllık eşi benzeri görülmemiş bir büyüme dönemine girdi. PC endüstrisi, kazanan 'Wintel' kombinasyonunun bir parçası. Moore 1987'de CEO'luk görevini Andrew Grove'a devretti. Intel Inside pazarlama kampanyasını 1991'de başlatarak, Intel marka sadakatini tüketici seçimiyle ilişkilendirebildi, böylece 1990'ların sonunda Pentium işlemciler bir ana isim hâline geldi.

2000 yılında yavaşlayan talep ve hakimiyet için zorluklar

2000'den sonra, yüksek kaliteli mikroişlemcilere olan talep artışı yavaşladı. Rakipler, özellikle de AMD (Intel'in birincil x86 mimari pazarındaki en büyük rakibi), başlangıçta düşük kaliteli ve orta sınıf işlemcilerde ancak sonuçta ürün yelpazesinde önemli pazar payı elde ettiler ve Intel'in çekirdek pazarındaki hakim konumu büyük ölçüde azaldı.37 2000'li yılların başında o zamanki CEO olan Craig Barrett, şirketin işini yarı iletkenlerin ötesinde çeşitlendirmeye çalıştı, ancak bu faaliyetlerin yalnızca birkaç tanesi başarılı oldu.

Dava

Intel ayrıca birkaç yıldır davaya karışmıştı. ABD yasaları, Intel ve Yarı İletken Endüstrisi Derneği (SIA) tarafından aranan 1984 Yarı iletken Yonga Koruma Yasası'na kadar mikroişlemci topolojisi (devre düzenleri) ile ilgili fikri mülkiyet haklarını başlangıçta tanımadı.38 1980'lerin sonunda ve 1990'larda (bu yasa kabul edildikten sonra) Intel, 80386 CPU'ya rakip çipler geliştirmeye çalışan şirketlere de dava açtı.39 Intel davaları kaybetse bile davaların, yasal faturalarla rekabeti önemli ölçüde zorladığı kaydedildi.40 Rekabet hukuku iddiaları 1990'ların başından beri ortadaydı ve 1991'de Intel aleyhine açılan bir davanın nedeni olmuştu. 2004 ve 2005'te AMD, Intel aleyhine haksız rekabetle ilgili başka iddialarda bulundu.

İvmenin yeniden kazanılması (2005-2007)

2005 yılında CEO Paul Otellini, temel işlemci ve yonga seti işini platformlara (işletme, dijital ev, dijital sağlık ve mobilite) odaklamak için şirketi yeniden organize etti.

2006'da, Intel Core mikro mimarisini yaygın olarak eleştirmenlerin beğenisine sundu;41 ürün yelpazesi, işlemci performansında olağanüstü bir sıçrama olarak algılandı ve bir hamlede alandaki liderliğinin çoğunu yeniden kazandı.4243 2008 yılında, 45 nm olan Penryn mikromimarisini tanıttığında başka bir "tik" daha vardı. O yıl daha sonra Intel, Nehalem mimarisine sahip bir işlemci çıkardı. Nehalem olumlu eleştiriler aldı.44

XScale işlemci satışı (2006)

27 Haziran 2006'da Intel'in XScale varlıklarının satacağını açıklandı. Intel, XScale işlemci işini Marvell Technology Group'a tahmini 600 milyon $ karşılığında ve belirtilmemiş yükümlülükler üstlenerek satmayı kabul etti. Hareket, Intel'in kaynaklarını çekirdek x86 ve sunucu işlerine odaklamasına izin vermeyi amaçlıyordu ve satın alma 9 Kasım 2006'da tamamlandı.45

Satın almalar ve yatırımlar (2010-günümüz)

2010 yılında, bilgisayar güvenlik teknolojisi üreticisi McAfee'yi 7.68 milyar dolara satın aldı.46 İşlemin yasal onayının bir koşulu olarak Intel, rakip güvenlik firmalarına ürünlerinin Intel'in yongalarını ve kişisel bilgisayarlarını kullanmalarına izin verecek tüm gerekli bilgileri sağlamayı kabul etti.47 Satın alma işleminden sonra Intel'in yaklaşık 12.000 yazılım mühendisi dâhil olmak üzere yaklaşık 90.000 çalışanı vardı.48 Eylül 2016'da, bilgisayar güvenliği biriminin çoğunluk hissesini TPG Capital'a satarak beş yıllık McAfee satın alımını tersine çevirdi.49

Ağustos 2010'da Intel ve Infineon Technologies, Intel'in Infineon'un Kablosuz Çözümler işini satın alacağını duyurdu. Intel, Infineon'un teknolojisini tüketici ürünlerinde dizüstü bilgisayarlarda, akıllı telefonlarda, netbook'larda, tabletlerde ve gömülü bilgisayarlarda kullanmayı ve sonunda kablosuz modemi Intel'in silikon yongalarına entegre etmeyi planladı.50

2011'in Mart ayında, Kahire merkezli SySDSoft'un varlıklarının çoğunu satın aldı.51 Temmuz ayında, ağ anahtarlarında uzmanlaşmış bir şirket olan Fulcrum Microsystems Inc.'i satın almayı kabul ettiğini duyurdu. Şirket, EE Times'ın 60 Yükselen Girişim'in listesine dâhil edildi. Aynı yılın Ekim ayında ise İsrail merkezli bir navigasyon yazılımı şirketi olan Telmap'i satın almak için bir anlaşmaya vardı. Satın alma fiyatı açıklanmadı, ancak İsrail medyası 300 milyon ila 350 milyon dolar arasında değerler bildirdi.52

Temmuz 2012'de, 3,3 milyar Euro'nun bir parçası olarak ilgili araştırma ve geliştirme çabalarını finanse etmek için hissedar onayına ihtiyaç duyan hisselerin %5'i için ASML Holding NV'nin %10 hissesini 2.1 milyar ABD Doları karşılığında ve 1 milyar ABD Doları daha satın almayı kabul etti.53

Temmuz 2013'te, anlaşmanın parasal değerini açıklamadan hareket tabanlı arayüzler için teknoloji üreten İsrailli bir şirket olan Omek Interactive'i satın aldığını doğruladı. Intel: "Omek Interactive'in satın alınması, Intel'in daha sürükleyici algısal bilgi işlem deneyimleri sunma becerilerini artırmaya yardımcı olacak." şeklinde açıklama yaptı.54

İspanyol doğal dil işleme girişimi Indisys'in satın alındığı Eylül 2013'te duyuruldu. Anlaşmanın şartları açıklanmadı, ancak bir Intel temsilcisinden gelen bir e-posta şunu belirtti: "Intel, Sevilla, İspanya merkezli özel bir şirket olan Indisys'i satın aldı. Indisys çalışanlarının çoğu Intel'e katıldı. 31 Mayıs'ta şirketi satın alma anlaşmasını imzaladık ve anlaşma tamamlandı." Indysis, yapay zekâ teknolojisinin "birden çok dilde akıcı ve sağduyu ile konuşan ve aynı zamanda farklı platformlarda çalışan bir insan görüntüsü olduğunu" açıklıyor.55 Aralık 2014'te, PasswordBox'ı satın aldı.56 2015'in Ocak ayında, akıllı gözlük üreticisi Vuzix'in %30 hissesini satın aldı. Anlaşma 24.8 milyon dolar değerindeydi.57 Şubat ayında, internet bağlantısı özelliğine sahip aygıtlardaki yonga yelpazesinin genişletilmesine yardımcı olmak için Alman ağ yonga üreticisi Lantiq'i satın alma anlaşmasını duyurdu. Haziran'da, FPGA tasarım şirketi Altera'yı bugüne kadarki en büyük satın alımında 16.7 milyar dolara satın alma anlaşmasını duyurdu.58 Satın alma aynı yılın Aralık ayında tamamlandı.59

Ekim 2015'te, kognitif bilgi işlem şirketi Saffron Technology'yi açıklanmayan bir fiyata satın aldı.60

2016'nın Ağustos ayında, derin öğrenme başlangıcı Nervana Systems'ı 350 milyon dolara satın aldı.61 Aralık ayında, açıklanmayan bir fiyata bilgisayar vizyonu başlangıcı Movidius'u satın aldı.62

Mart 2017'de, İsrail merkezli "otonom sürüş" sistemleri geliştiricisi Mobileye'yi 15.3 milyar ABD Doları karşılığında satın almayı kabul ettiğini duyurdu.63

Haziran 2017'de, Bangalore'da kurulacak olan araştırma ve geliştirme merkezi için 1100 rupinin (170 milyon dolar) üzerinde yatırım yaptığını duyurdu.64

Ocak 2019'da, İsrail Maliye Bakanı'nın söylediği gibi İsrail'e ait yeni bir çip fabrikasına 11 milyar doların üzerinde yatırım yaptığını açıkladı.65

Satın alma tablosu (2009-günümüz)

<table> <thead> <tr class="header"> <th><p>Sıra</p></th> <th><p>Satın alma duyurma tarihi</p></th> <th><p>Şirket</p></th> <th><p>Sektör</p></th> <th><p>Ülke</p></th> <th><p>Fiyat</p></th> <th><p>Kullanımı</p></th> <th><p>Kaynakça</p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p>1</p></td> <td></td> <td><p>Wind River Systems</p></td> <td><p><a href="Gömülü_sistem" title="wikilink">Gömülü sistem</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="884000000" |$884M</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>2</p></td> <td></td> <td><p><a href="McAfee" title="wikilink">McAfee</a></p></td> <td><p><a href="Bilgisayar_güvenliği" title="wikilink">Bilgisayar güvenliği</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="7600000000" |$7.6B</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2" role="doc-noteref"><sup>2</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>3</p></td> <td></td> <td><p>Infineon (kısmi)</p></td> <td><p><a href="Wi-Fi" title="wikilink">Wireless</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1400000000" |$1.4B</p></td> <td><p>Mobil işlemciler</p></td> <td><p><a href="#fn3" class="footnote-ref" id="fnref3" role="doc-noteref"><sup>3</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>4</p></td> <td></td> <td><p>Silicon Hive</p></td> <td><p><a href="Sayısal_işaret_işleyici" title="wikilink">Sayısal işaret işleyici</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="0" |N/A</p></td> <td><p>Mobil işlemciler</p></td> <td><p><a href="#fn4" class="footnote-ref" id="fnref4" role="doc-noteref"><sup>4</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>5</p></td> <td></td> <td><p>Telmap</p></td> <td><p><a href="Yazılım" title="wikilink">Yazılım</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="0" |$300–350M</p></td> <td><p>Konum servisleri</p></td> <td><p><a href="#fn5" class="footnote-ref" id="fnref5" role="doc-noteref"><sup>5</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>6</p></td> <td></td> <td><p>Invision</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="55000000" |$50–60M</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn6" class="footnote-ref" id="fnref6" role="doc-noteref"><sup>6</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>7</p></td> <td></td> <td><p>Mashery</p></td> <td><p><a href="API_Yönetimi" title="wikilink">API Yönetimi</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="180000000" |$180M</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn7" class="footnote-ref" id="fnref7" role="doc-noteref"><sup>7</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>8</p></td> <td></td> <td><p>Stonesoft</p></td> <td><p>Bilgisayar güvenliği</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="389000000" |$389M</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn8" class="footnote-ref" id="fnref8" role="doc-noteref"><sup>8</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>9</p></td> <td></td> <td><p>Omek Interactive</p></td> <td><p><a href="Mimik" title="wikilink">Mimik</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="0" |N/A</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn9" class="footnote-ref" id="fnref9" role="doc-noteref"><sup>9</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>10</p></td> <td></td> <td><p>Indisys</p></td> <td><p><a href="Doğal_dil_işleme" title="wikilink">Doğal dil işleme</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="0" |N/A</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn10" class="footnote-ref" id="fnref10" role="doc-noteref"><sup>10</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>11</p></td> <td></td> <td><p>BASIS</p></td> <td><p><a href="Giyilebilir_bilgisayar" title="wikilink">Giyilebilir</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="0" |N/A</p></td> <td><p>Yeni cihazlar</p></td> <td><p><a href="#fn11" class="footnote-ref" id="fnref11" role="doc-noteref"><sup>11</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>12</p></td> <td></td> <td><p>Avago Technologies (kısmi)</p></td> <td><p><a href="Yarı_iletken" title="wikilink">Yarı iletken</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="650000000" |$650M</p></td> <td><p>İletişim işlemcileri</p></td> <td><p><a href="#fn12" class="footnote-ref" id="fnref12" role="doc-noteref"><sup>12</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>13</p></td> <td></td> <td><p>PasswordBox</p></td> <td><p>Bilgisayar güvenliği</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="0" |N/A</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn13" class="footnote-ref" id="fnref13" role="doc-noteref"><sup>13</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>14</p></td> <td></td> <td><p>Vuzix</p></td> <td><p>Giyilebilir</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="24800000" |$24.8M</p></td> <td><p>Yeni cihazlar</p></td> <td><p><a href="#fn14" class="footnote-ref" id="fnref14" role="doc-noteref"><sup>14</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>15</p></td> <td></td> <td><p>Lantiq</p></td> <td><p>Telekom</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="345000000" |$345M</p></td> <td><p>Ağ geçitleri</p></td> <td><p><a href="#fn15" class="footnote-ref" id="fnref15" role="doc-noteref"><sup>15</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>16</p></td> <td></td> <td><p><a href="Altera" title="wikilink">Altera</a></p></td> <td><p>Yarı iletken</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="16700000000" |$16.7B</p></td> <td><p>Programlanabilir Çözümler Grubu</p></td> <td><p><a href="#fn16" class="footnote-ref" id="fnref16" role="doc-noteref"><sup>16</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>17</p></td> <td></td> <td><p>Recon</p></td> <td><p>Giyilebilir</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="175000000" |$175M</p></td> <td><p>Yeni cihazlar</p></td> <td><p><a href="#fn17" class="footnote-ref" id="fnref17" role="doc-noteref"><sup>17</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>18</p></td> <td></td> <td><p>Saffron Technology</p></td> <td><p><a href="Bilgi_işlem" title="wikilink">Bilgi işlem</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1" |Gizli</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn18" class="footnote-ref" id="fnref18" role="doc-noteref"><sup>18</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>19</p></td> <td></td> <td><p>Ascending Technologies</p></td> <td><p><a href="İnsansız_hava_aracı" title="wikilink">İnsansız hava aracı</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1" |Gizli</p></td> <td><p>Yeni teknoloji</p></td> <td><p><a href="#fn19" class="footnote-ref" id="fnref19" role="doc-noteref"><sup>19</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>20</p></td> <td></td> <td><p>Replay Technologies</p></td> <td><p>Video teknolojisi</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1" |Gizli</p></td> <td><p>3D video teknolojisi</p></td> <td><p><a href="#fn20" class="footnote-ref" id="fnref20" role="doc-noteref"><sup>20</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>21</p></td> <td></td> <td><p>Yogitech</p></td> <td><p>IoT güvenliği ve gelişmiş sürücü yardım sistemleri</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1" |Gizli</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn21" class="footnote-ref" id="fnref21" role="doc-noteref"><sup>21</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>22</p></td> <td></td> <td><p>Nervana Systems</p></td> <td><p><a href="Makine_öğrenimi" title="wikilink">Makine öğrenimi</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="350000000" |$350M</p></td> <td><p>Yeni teknoloji</p></td> <td><p><a href="#fn22" class="footnote-ref" id="fnref22" role="doc-noteref"><sup>22</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>23</p></td> <td></td> <td><p>Movidius</p></td> <td><p>Bilgisayar görüşü</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1" |Gizli</p></td> <td><p>Yeni teknoloji</p></td> <td><p><a href="#fn23" class="footnote-ref" id="fnref23" role="doc-noteref"><sup>23</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>24</p></td> <td><p>9 Eylül 2016</p></td> <td><p>Soft Machines</p></td> <td><p>Yarı iletkenler</p></td> <td></td> <td><p>$250M</p></td> <td><p>Yeni teknoloji</p></td> <td><p><a href="#fn24" class="footnote-ref" id="fnref24" role="doc-noteref"><sup>24</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>25</p></td> <td></td> <td><p>Mobileye</p></td> <td><p><a href="Otonom_araba" title="wikilink">Otonom araç teknolojisi</a></p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="15000000000" |$15B</p></td> <td><p>Kendi kendine sürüş teknolojisi</p></td> <td><p><a href="#fn25" class="footnote-ref" id="fnref25" role="doc-noteref"><sup>25</sup></a><a href="#fn26" class="footnote-ref" id="fnref26" role="doc-noteref"><sup>26</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>26</p></td> <td></td> <td><p>eASIC</p></td> <td><p>Yarı iletken</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1" |Gizli</p></td> <td><p>Programlanabilir Çözümler Grubu</p></td> <td><p><a href="#fn27" class="footnote-ref" id="fnref27" role="doc-noteref"><sup>27</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>27</p></td> <td></td> <td><p>Omnitek</p></td> <td><p>FPGA Video hızlandırma</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1" |Gizli</p></td> <td><p>Video hızlandırma</p></td> <td><p><a href="#fn28" class="footnote-ref" id="fnref28" role="doc-noteref"><sup>28</sup></a><a href="#fn29" class="footnote-ref" id="fnref29" role="doc-noteref"><sup>29</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>28</p></td> <td><p>10 Haziran 2019</p></td> <td><p>Barefoot Networks</p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>29</p></td> <td></td> <td><p>Habana Labs</p></td> <td><p>Makine öğrenimi</p></td> <td></td> <td><p>data-sort-value="1" |$2B</p></td> <td><p>Yeni teknoloji</p></td> <td><p><a href="#fn30" class="footnote-ref" id="fnref30" role="doc-noteref"><sup>30</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>30</p></td> <td></td> <td><p><a href="Moovit" title="wikilink">Moovit</a></p></td> <td><p>Veri</p></td> <td></td> <td><p>$900M</p></td> <td><p>Veri</p></td> <td><p><a href="#fn31" class="footnote-ref" id="fnref31" role="doc-noteref"><sup>31</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>31</p></td> <td></td> <td><p>Rivet Networks</p></td> <td><p>Ağ</p></td> <td></td> <td><p>Gizli</p></td> <td></td> <td><p><a href="#fn32" class="footnote-ref" id="fnref32" role="doc-noteref"><sup>32</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>32</p></td> <td><p>24 Eylül 2020</p></td> <td><p>Cosmonio</p></td> <td><p>Bilgisayar görüşü</p></td> <td></td> <td><p>Gizli</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>33</p></td> <td><p>9 Kasım 2021</p></td> <td><p>RemoteMyApp</p></td> <td><p>Bulut tabanlı oyun hizmeti</p></td> <td></td> <td><p>Gizli</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn33" class="footnote-ref" id="fnref33" role="doc-noteref"><sup>33</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>34</p></td> <td><p>6 Aralık 2021</p></td> <td><p>Screenovate</p></td> <td><p>Bilgisayar görüşü</p></td> <td></td> <td><p>Gizli</p></td> <td><p>Yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn34" class="footnote-ref" id="fnref34" role="doc-noteref"><sup>34</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>35</p></td> <td><p>15 Şubat 2022</p></td> <td><p>Tower Semiconductor</p></td> <td><p>Üretim</p></td> <td></td> <td><p>$5,4 milyar</p></td> <td><p>Intel Foundry Services (IFS)</p></td> <td><p><a href="#fn35" class="footnote-ref" id="fnref35" role="doc-noteref"><sup>35</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>36</p></td> <td><p>31 Mart 2022</p></td> <td><p>Granulate</p></td> <td><p>Bulut bilişim</p></td> <td></td> <td><p>$650M</p></td> <td><p>Bulut ve veri merkezi</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>37</p></td> <td><p>3 Mayıs 2022</p></td> <td><p>Siru Innovations</p></td> <td><p>Grafik kartları</p></td> <td></td> <td><p>Gizli</p></td> <td><p>Grafik ve yazılım</p></td> <td><p><a href="#fn36" class="footnote-ref" id="fnref36" role="doc-noteref"><sup>36</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"><a href="#fnref1" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn2" role="doc-endnote"><a href="#fnref2" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn3" role="doc-endnote"><a href="#fnref3" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn4" role="doc-endnote"><a href="#fnref4" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn5" role="doc-endnote"><a href="https://www.engadget.com/2011/09/29/intel-to-aquire-telmap-dole-out-easy-to-implement-location-apis/">Intel to acquire Telmap, dole out easy to implement location APIs to AppUp developers</a> . Engadget.com. Retrieved on December 9, 2013.<a href="#fnref5" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn6" role="doc-endnote"><a href="#fnref6" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn7" role="doc-endnote"><a href="#fnref7" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn8" role="doc-endnote"><a href="#fnref8" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn9" role="doc-endnote"></li> <li id="fn10" role="doc-endnote"></li> <li id="fn11" role="doc-endnote"><a href="#fnref11" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn12" role="doc-endnote"><a href="#fnref12" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn13" role="doc-endnote"><a href="#fnref13" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn14" role="doc-endnote"><a href="#fnref14" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn15" role="doc-endnote"><a href="#fnref15" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn16" role="doc-endnote"></li> <li id="fn17" role="doc-endnote"><a href="#fnref17" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn18" role="doc-endnote"></li> <li id="fn19" role="doc-endnote"><a href="#fnref19" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn20" role="doc-endnote"><a href="#fnref20" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn21" role="doc-endnote"><a href="#fnref21" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn22" role="doc-endnote"><a href="#fnref22" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn23" role="doc-endnote"></li> <li id="fn24" role="doc-endnote"><a href="#fnref24" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn25" role="doc-endnote"><a href="#fnref25" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn26" role="doc-endnote"><a href="#fnref26" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn27" role="doc-endnote"><a href="#fnref27" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn28" role="doc-endnote"><a href="#fnref28" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn29" role="doc-endnote"><a href="#fnref29" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn30" role="doc-endnote"><a href="#fnref30" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn31" role="doc-endnote"><a href="#fnref31" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn32" role="doc-endnote"><a href="#fnref32" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn33" role="doc-endnote"><a href="#fnref33" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn34" role="doc-endnote"><a href="#fnref34" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn35" role="doc-endnote"><a href="#fnref35" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn36" role="doc-endnote"><a href="#fnref36" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>

Genişletmeler (2008-2011)

2008'de Intel, bağımsız bir şirket olan SpectraWatt Inc.'i kurmak için bir güneş enerjisi girişiminin temel varlıklarını elden çıkardı. 2011'de SpectraWatt iflas başvurusunda bulundu.

Şubat 2011'de, Arizona, Chandler'da 2013 yılında 5 milyar dolarlık bir maliyetle tamamlanan yeni bir mikro işlemci üretim tesisi kurmaya başladı.66 Bina artık 10 nm sertifikalı Fab 42'dir ve Link olarak bilinen kapalı bir köprü aracılığıyla Ocotillo Kampüsü'ndeki diğer Fab'lara (12, 22, 32) bağlanmıştır.67686970 Şirket, ürünlerinin dörtte üçünü Amerika Birleşik Devletleri'nde üretiyor, ancak gelirinin dörtte üçü yurt dışından geliyor.71

Nisan 2011'de, ZTE ile Çin iç pazarı için Intel Atom işlemcisini kullanan akıllı telefonlar üretmek için bir pilot proje başlattı.

Aralık 2011'de, birkaç iş birimini şirketin akıllı telefon, tablet ve kablosuz çabalarından sorumlu olacak yeni bir mobil ve iletişim grubu olarak yeniden organize ettiğini duyurdu.

Dökümhanelerin diğer üreticilere açılması (2013)

Ultrabook'un pazarda cazibe kazanamaması ve bilgisayar satışlarının düşmesiyle elinde ihtiyaç fazlası dökümhane bulunan Intel, 2013'te Altera için 14 nm'lik işlem kullanarak yonga üretmek için bir dökümhane anlaşmasına vardı. Intel'in özel dökümhane bölümü Genel Müdürü Sunit Rikhi, Intel'in gelecekte bu tür anlaşmaları daha fazla takip edeceğini belirtti.72 Bu, Windows 8 donanımının zayıf satışının, en büyük müşterisi Apple'dan sağlıklı satın alımlar görmeye devam eden Qualcomm dışında, büyük yarı iletken üreticilerinin çoğu için büyük bir kısıntıya neden olmasından sonraydı.73

Temmuz 2013 itibarıyla, beş şirket Intel'in fabrikalarını Intel Custom Foundry bölümü aracılığıyla kullanıyordu: Achronix, Tabula, Netronome, Microsemi ve Panasonic. Çoğu alanda programlanabilir kapı dizisi (FPGA) üreticileri yer almakta, ancak Netronome ise ağ işlemcileri tasarlıyor. Yalnızca Achronix, 22 nm Tri-Gate işlemi kullanılarak Intel tarafından üretilen çipleri göndermeye başladı.74

Ürün ve pazar tarihçesi

SRAM ve mikroişlemciler

Intel'in ilk ürünleri, kaydırmalı mikroişlemci ve rastgele erişimli bellek entegre devreleriydi. 1970'ler boyunca son derece rekabetçi DRAM, SRAM ve ROM pazarlarında bir lider hâline geldi. Aynı zamanda, Intel mühendisleri Marcian Hoff, Federico Faggin, Stanley Mazor ve Masatoshi Shima, Intel'in ilk mikro işlemcisini icat eden kişilerdir. Başlangıçta Japon şirketi Busicom için Busicom tarafından üretilen bir hesap makinesindeki bir dizi ASIC'in yerini almak üzere geliştirilen Intel 4004, 15 Kasım 1971'de toplu pazara sunuldu, ancak mikroişlemci 1980'lerin ortasına kadar Intel'in çekirdeği hâline gelmedi.

DRAM'den mikroişlemcilere

1983'te, kişisel bilgisayar çağında Intel'in karı, Japon bellek yongası üreticilerinin artan baskısı altına girdi ve o zamanki başkan Andrew Grove, şirketi mikro işlemciler üzerine odakladı. Grove bu geçişi Only the Paranoid Survive kitabında anlatmıştır. Planının temel unsurlarından biri, o zamanlar radikal olarak kabul edilen, popüler 8086 mikroişlemcisinin halefleri için tek kaynak olma fikriydi.

Intel, x86 işlemciler ve IBM PC

Mikroişlemcinin nihai önemine rağmen, 4004 ve halefleri 8008 ve 8080 Intel’de hiçbir zaman büyük gelir katkısı olmadı. Bir sonraki işlemci olan 8086 (ve varyantı 8088) 1978'de tamamlandı, Intel, "Operation Crush" lakaplı çip için büyük bir pazarlama ve satış kampanyası başlattı ve işlemci için olabildiğince çok müşteri kazanmayı amaçladı. Bir tasarım galibiyeti, yeni oluşturulan IBM PC bölümü oldu, ancak bunun önemi o zamanlar tam olarak anlaşılmamıştı.

IBM, kişisel bilgisayarını 1981'de tanıttı ve hızla başarılı oldu. 1982'de Intel, iki yıl sonra IBM PC/AT'de kullanılan 80286 mikroişlemciyi geliştirdi. İlk IBM PC "klon" üreticisi Compaq, 1985'te daha hızlı 80286 işlemciye dayalı bir masaüstü sistemi üretti ve 1986'da ilk 80386 tabanlı sistemi hızla takip ederek IBM'i yendi. PC uyumlu sistemler ve ayarlar için rekabetçi bir pazar oluşturdu.

1975'te şirket, son derece gelişmiş bir 32-bit mikroişlemci geliştirmek için bir proje başlattı ve sonunda 1981'de Intel iAPX 432 olarak piyasaya sürüldü. Proje çok iddialıydı ve işlemci performans hedeflerini hiçbir zaman karşılayamadı ve pazarda başarısız oldu.7576

386 mikroişlemci

Bu dönemde Andrew Grove şirketi dramatik bir şekilde yeniden yönlendirdi, DRAM bölümünün çoğunu kapattı ve kaynakları mikroişlemci işine yönlendirdi. 386 mikroişlemciyi "tek kaynaklı" yapma kararı belki de daha önemliydi. Bundan önce, mikroişlemci üretimi emekleme aşamasındaydı ve üretim sorunları sıklıkla üretimi azaltmış veya durdurarak müşterilere tedarikleri kesintiye uğratmıştır. 8080 ve 8086 serisi mikroişlemciler, Intel'in bir teknoloji paylaşım sözleşmesi yaptığı AMD başta olmak üzere birkaç şirket tarafından üretildi. Grove 386 tasarımını diğer üreticilere lisanslamama kararı aldı ve bunun yerine coğrafi olarak farklı üç fabrikada üretti: Santa Clara, Kaliforniya, Hillsboro, Oregon; ve Phoenix'in bir banliyösü olan Chandler. Müşterileri bunun tutarlı teslimat sağlayacağına ikna etti. Bunu yaparken Intel, dava açan ve milyonlarca dolar tazminat ödenen ancak artık yeni Intel CPU tasarımları üretemeyen AMD ile sözleşmesini ihlal etti. (Bunun yerine AMD, kendi rakip x86 tasarımlarını geliştirmeye ve üretmeye başladı.) Compaq'ın Deskpro 386'sının başarısı 386'yı baskın CPU seçimi olarak belirlediğinde, Intel tedarikçisi olarak neredeyse ayrıcalıklı bir hakimiyet elde etti. Bu finanse edilen kar, hem yüksek performanslı yonga tasarımlarının hem de daha yüksek performanslı üretim yeteneklerinin hızlı bir şekilde geliştirilmesini sağladı ve Intel'i 1990'ların başında sorgusuz sualsiz bir liderlik konumuna itti.

486, Pentium ve Itanium

Intel, 486 mikroişlemciyi 1989'da tanıttı ve 1990'da ikinci bir tasarım ekibi kurdu, kod adı "P5" ve "P6" olan işlemcileri paralel olarak tasarladı ve dört veya daha fazla yılda bir büyük bir yeni işlemciye taahhüt etti. tasarımlar daha önce alınmıştı. Mühendisler Vinod Dham ve Rajeev Chandrasekhar (Hindistan Parlamento Üyesi), 486 yongayı ve daha sonra Intel'in imzası olan Pentium yongasını icat eden çekirdek ekipteki kilit figürlerdi. P5 projesi, daha önce işlemcinin iki paralel yürütme hattı aracılığıyla döngülerini ifade eden "Bisiklet Operasyonu" olarak biliniyordu. P5, 1993 yılında Intel Pentium olarak piyasaya sürüldü ve eski parça numarasının yerine tescilli bir ticari marka adı kondu (486 gibi numaralar, ABD'de ticari marka olarak yasal olarak tescil edilemez). P6 bunu 1995 yılında Pentium Pro olarak takip etti ve 1997'de Pentium II'ye dönüştü. Santa Clara, California ve Hillsboro, Oregon'da dönüşümlü olarak yeni mimariler geliştirildi. Santa Clara'daki tasarım ekibi, 1993 yılında kod adı "P7" olan x86 mimarisinin halefi üzerinde çalışmaya başladı. İlk girişim bir yıl sonra iptal edildi, ancak Hewlett-Packard mühendisleriyle işbirliği programında hızla yeniden canlandı, ancak Intel kısa süre sonra birincil tasarım sorumluluğunu devraldı. Sonuçta ortaya çıkan IA-64 64 bit mimarisinin uygulaması, nihayet Haziran 2001'de tanıtılan Itanium'du. Itanium'un eski x86 kodunu çalıştıran performansı beklentileri karşılamadı ve AMD'nin 32-bit x86 mimarisinin 64-bit uzantısı olan x86-64 ile etkili bir şekilde rekabet edemedi. Intel, 2017'de Itanium 9700 serisinin (Kittson) üretilen son Itanium çipleri olacağını duyurdu.7778

Hillsboro ekibi, Pentium 4 olarak pazarlanan Willamette işlemcilerini (başlangıçta kod adı P68) tasarladı.

Pentium hatası

Haziran 1994'te Intel mühendisleri, P5 Pentium mikroişlemcinin kayan noktalı matematik alt bölümünde bir kusur keşfettiler. Belirli veriye bağlı koşullar altında, bir kayan nokta bölmesinin sonucunun düşük sıralı bitleri yanlış olacaktır. Hata sonraki hesaplamalarda artabilir. Intel, gelecekteki bir yonga revizyonunda hatayı düzeltti ve kamuoyu baskısı altında müşterinin talebi üzerine arızalı Pentium CPU'ları (60, 66, 75, 90 ve 100 MHz modelleriyle sınırlı) değiştirdi.

Hata bağımsız olarak Ekim 1994'te Lynchburg Koleji'nde Matematik Profesörü olan Thomas Nicely tarafından keşfedildi. Intel ile iletişime geçti ancak herhangi bir yanıt alamadı. 30 Ekim'de bulgusu hakkında internette bir mesaj yayınladı. Hatanın haberi hızla yayıldı ve endüstri basınına ulaştı. Hatanın kopyalanması kolaydı; bir kullanıcı, işletim sistemindeki hesap makinesine belirli sayılar girebilir. Sonuç olarak, birçok kullanıcı Intel'in hatanın önemsiz olduğunu ve "bir hata bile olmadığını" belirten ifadelerini kabul etmedi. 1994'te Şükran Günü sırasında The New York Times, gazeteci John Markoff'un hatayı açıklayan bir makalesini yayınladı. Intel yonganın konumunu değiştirdi ve her yongayı değiştirmeyi teklif ederek hızlı bir şekilde büyük bir müşteri destek organizasyonu oluşturdu. Bu, Intel'in 1994 gelirine karşı 475 milyon dolarlık bir suçlamayla sonuçlandı.79 Dr. Nicely sonra Intel'in FDIV hatasını kendisinden birkaç ay önce kendi testinde keşfettiğini (ancak müşterileri bilgilendirmemeye karar verdiğini) öğrendi.80

"Pentium hatası" olayı, Intel'in buna tepkisi ve çevredeki medya kapsamı, Intel'i çoğu bilgisayar kullanıcısı tarafından genellikle bilinmeyen bir teknoloji tedarikçisi olmaktan çıkarıp bir ana isime itti. "Intel Inside" kampanyasında bir yükselişle birleşen bölüm, Intel için olumlu bir olay olarak görülüyor, bazı iş uygulamalarını daha son kullanıcı odaklı olacak şekilde değiştiriyor ve önemli bir kamu bilinci oluştururken kalıcı bir olumsuz izlenim yaratmıyor.81

"Intel Inside" ve diğer kampanyalar

Bu dönemde Intel, iki büyük destekleyici reklam kampanyası yürüttü. İlk kampanya, 1991 yılındaki "Intel Inside" isimli pazarlama ve markalama kampanyası. Yaygın olarak bilinmektedir ve Intel ile eş anlamlı hâle geldi. "İçerik markası" fikri o zamanlar yeniydi, sadece NutraSweet ve diğer birkaç kişi bunu yapmaya çalışıyordu.82

1990'ların başında başlayan ikinci kampanya ise, Intel's Systems Group, kişisel bir bilgisayarın ana kart bileşeni olan ve işlemci (CPU) ve bellek (RAM) yongalarının takılı olduğu PC anakartlarının üretimini sergiledi.83 Ancak "Intel Inside" kampanyası kadar yaygın bir bilinirliği olmadı.

Kısa süre sonra Intel, hızla ortaya çıkan düzinelerce PC klon şirketi için tamamen yapılandırılmış "beyaz kutu" sistemleri üretmeye başladı. 1990'ların ortalarında zirvede olan Intel, tüm bilgisayarların %15'inden fazlasını üreterek, onu o zamanlar üçüncü en büyük tedarikçi hâline getirdi.

1990'larda Intel Architecture Labs (IAL), PCI Bus, PCI express (PCIe) veriyolu ve Universal Serial Bus (USB) dâhil olmak üzere PC için birçok donanım yeniliklerinden sorumluydu. IAL'nin yazılım çabaları daha karışık bir kaderle karşılaştı; video ve grafik yazılımı, yazılım dijital videolarının geliştirilmesinde önemliydi, ancak daha sonra çabaları Microsoft'un rekabeti tarafından büyük ölçüde gölgede bırakıldı. Intel ve Microsoft arasındaki rekabet, o zamanki IAL Başkan Yardımcısı Steven McGeady tarafından Microsoft'un tekelcilik denemesinde (Amerika Birleşik Devletleri - Microsoft Corp.) ifadesinde ortaya çıktı.

2018-2020 güvenlik sorunları

Ocak 2018'in başlarında, 1995'ten beri8485 üretilen tüm Intel işlemcilerin (Intel Itanium ve 2013 öncesi Intel Atom dışında) Meltdown ve Spectre adlı iki güvenlik açığına maruz kaldığı bildirildi.8687

Yazılım yamalarının performans üzerindeki etkisi "iş yüküne bağlıdır." Ev bilgisayarlarını ve ilgili cihazları Spectre ve Meltdown güvenlik açıklarından korumaya yardımcı olacak çeşitli prosedürler yayınlanmıştır.88899091 Spectre yamalarının, özellikle eski bilgisayarlarda performansı önemli ölçüde yavaşlattığı bildirilmiştir; daha yeni 8. nesil Core platformlarında, karşılaştırmalı değerlendirme performansında yüzde 2-14 oranında düşüş ölçülmüştür.92 Meltdown yamaları da performans kaybına neden olabilir.939495 Bu güvenlik sorunlarından "yüz milyonlarca" sistemin etkilenebileceğine inanılıyor.9697

15 Mart 2018'de Intel, Spectre güvenlik açığından korunmak için CPU işlemcilerini (performans kayıpları belirlenecek) yeniden tasarlayacağını ve yeniden tasarlanan işlemcileri 2018'in sonlarında piyasaya sürmeyi beklediğini bildirdi.9899

3 Mayıs 2018'de, sekiz ek Spectre sınıfı sorun bildirildi. Intel, bu kusurları azaltmak için yeni yamalar hazırladıklarını bildirdi.100

14 Ağustos 2018'de Intel, L1 Terminal Hatası (L1TF) olarak adlandırılan üç ek yonga hatasını açıkladı. Daha önce yayınlanmış mikro kod güncellemelerinin yanı sıra yeni, yayın öncesi mikro kod güncellemelerinin bu kusurları azaltmak için kullanılabileceğini bildirdiler.101102

18 Ocak 2019'da Intel, tüm Intel CPU'ları etkileyen "Fallout", "RIDL" ve "ZombieLoad" adlı üç yeni güvenlik açığını açıkladı ve bir programın yakın zamanda yazılan bilgileri okumasına, satır doldurma tamponlarındaki verileri okumasına ve bağlantı noktalarını yüklemesine izin verdi.103104105 En son Coffeelake serisi CPU'lar, Spectre için donanım azaltmaları nedeniyle daha da savunmasızdır.

5 Mart 2020'de, bilgisayar güvenliği uzmanları Meltdown ve Spectre açıklarının yanı sıra, sistematik adı CVE-2019-0090 (veya "Intel CSME Bug") ile başka bir Intel yonga güvenlik açığı bildirdi.106 Bu yeni bulunan açık, bir aygıt yazılımı güncellemesiyle düzeltilemez ve neredeyse "son beş yılda piyasaya sürülen tüm Intel yongalarını" etkiler.107108109

Katı hâl sürücüleri (SSD)

2008'de Intel, 160 GB'a kadar depolama kapasitesine sahip genel kullanıma yönelik Katı hâl sürücülerini (SSD'ler) satmaya başladı.110 Intel, CPU'larında olduğu gibi, giderek daha küçük nanometre işlemleri kullanarak SSD çipleri geliştiriyor. Bu SSD'ler NAND flash,111 mSATA,112 PCIe ve NVMe gibi endüstri standartlarını kullanır. Intel, 2017 yılında Optane markası altında 3D XPoint teknolojisine dayalı SSD'leri tanıttı.113

Süper bilgisayarlar

Intel Bilimsel Bilgisayar bölümü 1984 yılında Justin Rattner tarafından hiperküp ağlar arası ağ topolojisine bağlı Intel mikroişlemcileri temel alan paralel bilgisayarlar tasarlamak ve üretmek için kuruldu.114 1992'de isim Intel Süper Hesaplama Sistemleri Bölümü olarak değiştirildi ve iWarp mimarisinin gelişimi de dâhil edildi.115 Bölüm, Intel iPSC/1, iPSC/2, iPSC/860, Paragon ve ASCI Red dâhil olmak üzere birkaç süper bilgisayar sistemi tasarladı.116

Core 2 Duo reklam tartışması (2007)

Temmuz 2007'de şirket, Intel Core 2 Duo işlemcisi için bir ofis ortamında Kafkasyalı bir erkeğe eğiliyormuş gibi görünen altı siyah koşucu içeren bir basılı reklam yayınladı (koşucuların başlangıç ​​bloklarında aldığı duruş nedeniyle). Intel Kurumsal Pazarlama Başkan Yardımcısı Nancy Bhagat'a göre, izleyiciler reklamı "duyarsız ve aşağılayıcı" buldu ve birçok Intel yöneticisi kamuoyundan özür diledi.117

Ivy Bridge 22 nm işlemcilerin tanıtımı (2011)

2011 yılında Intel, Ivy Bridge işlemci ailesini Intel Geliştirici Forumu'nda duyurdu. Ivy Bridge hem DDR3 belleği hem de DDR3L yongalarını destekler.

IT Manager serisi

Intel, 2009'da web tabanlı IT Manager 3 ile başlayarak bazı simülasyon oyunlarını piyasaya sürdü. Oyuncu, oyunda bir bilişim şirketi yönetiyor. Amaç, şirketin küçük bir işletmeden küresel bir işletmeye büyümesini sağlamak için teknoloji ve beceriyi uygulamaktır.

Haswell işlemcilerin tanıtımı (2013)

Haziran 2013'te Intel, Taipei'de Computex adlı bir etkinlikte dördüncü nesil Intel Core işlemcilerini (Haswell) tanıttı.118

Kurumsal ilişkiler

Liderlik ve kurumsal yapı

Robert Noyce, 1968'deki kuruluşunda Intel'in CEO'suydu ve onu 1975'te kurucu ortak Gordon Earle Moore izledi. Andrew Grove, 1979'da şirketin başkanı oldu ve Moore'un başkan olduğu 1987'de CEO unvanını ekledi. 1998'de, Grove Başkan olarak Moore'un yerini aldı ve hâlihazırda şirket başkanı olan Craig Barrett görevi devraldı. Barrett, şirketin yönetimini şirketin başkanı ve COO'su olan ve Intel'in orijinal IBM PC'deki tasarım galibiyetinden sorumlu olan Paul Otellini'ye devretti. Yönetim kurulu, Otellini'yi Başkan ve CEO olarak seçti ve Barrett, Grove'un yerine Yönetim Kurulu Başkanı oldu. Grove başkan olarak istifa etti, ancak özel danışman olarak kaldı. Mayıs 2009'da Barrett, Yönetim Kurulu Başkanı olarak istifa etti ve yerine Jane Shaw geçti. Mayıs 2012'de, Intel'de CFO (1994) ve Yönetim Kurulu Başkanı (2007) görevlerinde bulunan Intel başkan yardımcısı Andy Bryant, Shaw'ın yerine icra kurulu başkanı olarak geçti.119

Kasım 2012'de, başkan ve CEO Paul Otellini, Mayıs 2013'te, şirketin zorunlu emeklilik yaşından üç yıl önce, 62 yaşında istifa edeceğini açıkladı. Altı aylık bir geçiş döneminde, Intel'in yönetim kurulu bir sonraki CEO için bir araştırma süreci başlattı ve burada hem iç yöneticileri hem de Sanjay Jha ve Patrick Gelsinger gibi harici adayları dikkate aldı.120 Mali sonuçlar, Otellini kapsamında Intel'in gelirinin yüzde 55.8 arttığını (34.2 dolardan 53.3 milyar dolara), net gelirinin ise yüzde 46.7 arttığını (7.5 milyar dolardan 11 milyara) ortaya çıkardı.121

2 Mayıs 2013'te Genel Müdür Yardımcısı ve COO Brian Krzanich, şirketin yıllık toplantısında 16 Mayıs 2013'te yürürlüğe giren bir seçim olan Intel'in altıncı CEO'su olarak seçildi.122 Bildirildiğine göre yönetim kurulu, Intel'in süreçlerini öğrenmeye gerek kalmadan içeriden birinin bu role devam edebileceği ve daha hızlı bir etki yaratabileceği sonucuna vardı ve Krzanich böyle bir temelde seçildi.123 Intel'in yazılım başkanı Renée James, CEO pozisyonundan sonra ikinci olan şirketin başkanı olarak seçildi.124

Mayıs 2013 itibarıyla Intel'in yönetim kurulu Andy Bryant, John Donahoe, Frank Yeary, Büyükelçi Charlene Barshefsky, Susan Decker, Reed Hundt, Paul Otellini, James Plummer, David Pottruck ve David Yoffie ile Kreatif direktör Will.i.am'den oluşuyor. Yönetim kurulu, eski Financial Times gazetecisi Tom Foremski tarafından "en yüksek düzeyde kurumsal yönetişimin örnek bir örneği" olarak tanımlanmış ve yalnızca yirmi bir diğer kurumsal kurula verilen bir takdir biçimi olan GovernanceMetrics International'dan dünya çapında on puan almıştır.125

21 Haziran 2018'de Intel, Brian Krzanich'in bir çalışanla olan ilişkisinin ifşa edilmesiyle CEO olarak istifa ettiğini duyurdu. Bob Swan, Yönetim Kurulu kalıcı bir CEO arayışına girdiği için geçici CEO olarak seçildi.

Swan, 31 Ocak 2019'da CFO ve geçici CEO rolünden geçiş yaptı ve Kurul tarafından şirkete liderlik etmek üzere 7. CEO olarak seçildi.126

Yönetim kurulu

17 Mayıs 2020 itibarıyla;127

Mülkiyet

2017 itibarıyla Intel hisseleri esas olarak kurumsal yatırımcılar tarafından tutulmaktadır (The Vanguard Group, BlackRock, Capital Group Companies, State Street Corporation ve diğerleri128)

Kurumsal kimlik

Logo

Intel, tarihinde üç kez logo değiştirmiştir. İlk Intel logosu, şirketin adının tamamı küçük harflerle stilize edilmiş ve diğer harflerden daha aşağıda duran bir e harfinden oluşmaktaydı. İkinci logo, Intel markasının etrafında bir girdap içeren "Intel Inside" kampanyasından ilham almıştır.129

2020 yılında tanıtılan ve günümüzde halen kullanılan üçüncü logo ise, önceki logolardan ilham alınarak tasarlanmıştır. "i" deki nokta hariç, logonun klasik mavi renginin yanı sıra etrafındaki girdaplar da kaldırılmıştır.

Intel Inside

Intel, uzun süredir devam eden Intel Inside kampanyasının ardından dünyanın en tanınmış bilgisayar markalarından biri oldu. "Intel Inside" fikri, Intel ve en büyük bilgisayar satıcılarından biri olan MicroAge ile yaptığı bir toplantıdan çıktı.130

1980'lerin sonlarında Intel'in pazar payı, Advanced Micro Devices (şimdi AMD), Zilog ve daha ucuz mikro işlemcilerini bilgisayar üreticilerine satmaya başlayan diğerleri gibi yeni başlayan rakipler tarafından ciddi şekilde karalanıyordu. Bunun nedeni, üreticilerin daha ucuz işlemciler kullanarak daha ucuz bilgisayarlar yapabilmeleri ve giderek artan fiyata duyarlı bir pazarda daha fazla pazar payı elde edebilmeleriydi. Intel’den Dennis Carter, 1989’da MicroAge’ın Pazarlama Başkan Yardımcısı Ron Mion ile görüşmek için MicroAge’ın Arizona’daki Tempe merkezini ziyaret etti. MicroAge, Compaq, IBM, HP ve diğerlerinin en büyük dağıtımcılarından biri hâline geldi ve bu nedenle mikroişlemciler için - dolaylı da olsa - birincil talep faktörü oldu. Intel, MicroAge'ın bilgisayar tedarikçilerine Intel çiplerini tercih etmeleri için dilekçe vermesini istedi. Ancak Mion, pazarın hangi işlemcileri istediklerine karar vermesi gerektiğini düşünüyordu. Intel'in karşı argümanı, bilgisayar alıcılarını Intel mikro işlemcilerinin neden daha fazla para ödemeye değer olduğu konusunda eğitmenin çok zor olacağıydı... ve haklıydılar.131 Ancak Mion, insanların Intel çiplerinin neden daha iyi olduğunu tam olarak anlamasına gerek olmadığını, sadece daha iyi olduklarını hissetmeleri gerektiğini hissetti. Bu yüzden Mion bir pazar testi önerdi. Intel, bir yerde bir MicroAge reklam panosu için ödeme yapacak ve "Kişisel bir bilgisayar satın alıyorsanız, içinde Intel olduğundan emin olun." şeklinde reklam yaptı. Buna karşılık olarak MicroAge, Intel tabanlı bilgisayarların o bölgedeki mağazalarında "Intel Inside" etiketlerini koyardı. Testin izlenmesini kolaylaştırmak için Mion, testi tek bir mağazanın bulunduğu Boulder, Colorado'da yapmaya karar verdi. Neredeyse bir gecede, bu mağazadaki kişisel bilgisayarların satışı önemli ölçüde Intel tabanlı bilgisayarlara kaydı. Intel, "Intel Inside" mottosunu çok hızlı bir şekilde ana markası olarak benimsedi ve dünya çapında yaygınlaştırdı.132

Intel'in marka kampanyası, 1990 yılında ABD ve Avrupa'da "The Computer Inside" sloganıyla başladı. Intel'in Japonya bölümü "Intel in it" sloganını önerdi ve 25 Aralık 1990 Noel Günü Tokyo tren istasyonu kubbesinde EKI-KON'u (Japonca'da "İstasyon Konseri" anlamına geliyor) ağırlayarak Japonya kampanyasını başlattı.

Sonic logo

Intel'i temsil etmek için kullanılan ünlü D♭  D♭  G♭  D♭  A♭ ksilofon/ksilomarimba jingleMusikvergnuegen tarafından üretilmiştir. Ayrıca bir zamanlar Avusturyalı 1980'lerin örnekleme grubu Edelweiss'in bir üyesi olan Walter Werzowa tarafından yazılmıştır.133 Sonic Intel logosu, 1994 yılında Pentium'un piyasaya sürülmesiyle aynı zamana denk gelecek şekilde yapıldı. 1999'da Pentium III'ün piyasaya sürülmesiyle aynı zamana denk gelecek şekilde değiştirildi, ancak 2002'de aşamalı olarak kaldırılan 1994 versiyonuyla birlikte kullanıldı. Belirgin MMX markasına sahip Intel işlemcileri içeren ürünlerin reklamlarında, son notadan sonra süslemeli (parlayan ses) jingle'ın bir versiyonu yer aldı.

Sonic logosu, yeni logo değişikliğiyle aynı zamana denk gelecek şekilde 2004'te ikinci kez yeniden değiştirildi. 1999 versiyonuyla birlikte kullanıldı, ancak melodi değişmeden Core işlemcilerin 2006'da piyasaya sürülmesine kadar yaygın olarak kullanılmadı.

Sonic logosunun yeni versiyonu, Intel'in yeni görsel kimliğiyle piyasaya sürüldü.134

Tipografi

Neo Sans Intel, 2004 yılında Sebastian Lester tarafından tasarlanan Neo Sans ve Neo Tech'in baz alındığı Neo Sans'ın özelleştirilmiş bir versiyonudur.135

Intel Clear ise, tüm yazılı yerlerde kullanılmak üzere tasarlanmış, 2014 yılında duyurulan küresel bir yazı tipidir.136137 Yazı tipi ailesi Red Peek Branding ve Dalton Maag tarafından tasarlandı. Başlangıçta Latince, Yunanca ve Kiril alfabelerinde mevcuttu ve şirketin kurumsal yazı tipi olarak Neo Sans Intel'in yerini aldı.138139

Ayrıca bakınız

Kaynakça

<references responsive="" /> ## Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: ıntel. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Special Report {{!}} 1998 {{!}} 04/98 {{!}} Microsoft {{!}} USA versus Microsoft: the fourth week | erişimtarihi = 5 Eylül 2020 | çalışma = news.bbc.co.uk | arşivurl = https://web.archive.org/web/20081216122738/http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/1998/04/98/microsoft/215645.stm | arşivtarihi = 16 Aralık 2008 | ölüurl = hayır }}

  2. The Andrew Grove article explains how a clerical error exchanged the employee ID numbers of Grove and the fourth employee, Leslie L. Vadász, whom Grove had hired.

  3. The Silicon Engine {{!}} Computer History Museum | erişimtarihi = 12 Eylül 2020 | çalışma = www.computerhistory.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160322023021/https://www.computerhistory.org/siliconengine/schottky-barrier-diode-doubles-the-speed-of-ttl-memory-logic/ | arşivtarihi = 22 Mart 2016 | ölüurl = evet }}

  4. Sideris, George (26 Nisan 1973). "The Intel 1103: The MOS memory that defied cores". Electronics. sf. 108–113.

  5. The Unfinished Nation, Volume 2, Brinkley, s. 786.

  6. The Seattle Times | erişimtarihi = 12 Eylül 2020 | çalışma = archive.seattletimes.com | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20201007190232/https://archive.seattletimes.com/archive/?date=20060731&slug=btintelchip31 |arşivtarihi= 7 Ekim 2020 | ölüurl = hayır }}

  7. Tech News on ZDNet | erişimtarihi = 12 Eylül 2020 | tarih = 30 Nisan 2009 | çalışma = web.archive.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201007190239/https://web.archive.org/web/20090430140419/http://news.zdnet.com/2100-9584_22-148811.html | arşivtarihi = 7 Ekim 2020 | ölüurl = }}

  8. The | soyadı = Oregonian/OregonLive | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201007190419/https://www.oregonlive.com/silicon-forest/2013/07/intel_dabbles_in_contract_manu.html | arşivtarihi = 7 Ekim 2020 | ölüurl = evet }}

  9. Grove, Andrew and Burgleman, Robert; Strategy Is Destiny: How Strategy-Making Shapes a Company's Future, 2001, Free Press

  10. Ronald J. Mion, former Vice President of Marketing (2/88-7/89), MicroAge, cited February, 2016

  11. Boot me up, Dessie | erişimtarihi = 15 Haziran 2022 | tarih = 5 Şubat 2008 | çalışma = web.archive.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200215232502/https://web.archive.org/web/20080205232833/http://observer.guardian.co.uk/print/0,3858,4774366-111639,00.html | arşivtarihi = 15 Şubat 2020 | ölüurl = }}

Kategoriler