özgürlük ne demek?

Özgürlük, erkinlik veya hürriyet, birinin engellenmeden ya da sınırlandırılmadan istediğini seçebilmesi, yapabilmesi ve hareket edebilmesi durumudur.¹² Felsefede, determinizm karşıtı özgür irade fikrini içerir.³ Politikada özgürlük, hükûmet baskısından bağımsızlıktır.⁴

Çoğunlukla hakların diliyle ifade edilen özgürlük,⁵ kişinin diğer bireylerin haklarına saygı duyduğu sürece dilediği şekilde davranmasını, kimse tarafından zorla engellenmemesi ya da durdurulmamasını belirtir. Bu durum, Locke'un doğal haklar geleneğinden kaynaklanır.⁶ Özgürlük üstüne yazılan tarihsel kitaplar arasında John Stuart Mill'in 1859 yılından basılan Hürriyet Üstüne isimli denemesi bulunmaktadır.⁷⁸ Mill, Hürriyet Üstüne adlı çalışmasında çoğunluk adı altında, azınlıkta kalan düşüncelerin bastırılmaya çalışılmasından duyduğu kaygıyı dillendirmekte ve mutlak müdahalesizlik anlayışını ortaya koymaktadır.⁹ 20. yüzyılın filozoflarından Isaiah Berlin İki Özgürlük adlı eserinde özgürlüğün birbirine zıt yorumları olarak iki bakış açısı arasındaki farklılıkları anlatır, bunlar negatif özgürlük ve pozitif özgürlüktür.¹⁰

Dipnotlar

Orijinal kaynak: özgürlük. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. "The condition of being able to act or function without hindrance or restraint; faculty or power to do as one likes." Oxford English Dictionary.1 ↩

2. ↩

3. "The fact of not being controlled by or subject to fate; freedom of will." Oxford English Dictionary.2 ↩

4. "Each of those social and political freedoms which are considered to be the entitlement of all members of a community; a civil liberty." Oxford English Dictionary.3 ↩

5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩

Kategoriler