çarhname ne demek?

Çarhname Hakkında Bilgi

Çarhname, Farsça "Çarh" (felek, evren, döngü) ve "Name" (kitap, mektup) kelimelerinden oluşan, evrenin veya feleğin döngüsünü, insanın bu döngü içerisindeki yerini ve dünyanın geçiciliğini anlatan didaktik bir eserdir. Türk edebiyatında özellikle 14. ve 15. yüzyıllarda popüler olmuş, genellikle mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır.

Çarhname'lerde işlenen temel konular şunlardır:

• Dünyanın Geçiciliği: Dünyanın faniliği, mal mülk edinmenin anlamsızlığı, ölümün kaçınılmazlığı gibi temalar sıkça vurgulanır.
• Feleğin Zulmü: İnsanların başına gelen kötü olayların, feleğin acımasız döngüsünden kaynaklandığı düşüncesi işlenir. İnsanın feleğin elinde çaresiz olduğu vurgulanır.
• Ahlaki Öğütler: Doğruluk, dürüstlük, kanaatkarlık, tevazu gibi ahlaki değerler övülürken, kibir, hırs, haset gibi kötü huylar yerilir.
• Tasavvufi Düşünceler: Bazı Çarhname'lerde tasavvufi öğeler de bulunur. Dünyadan el etek çekmek, Allah'a yönelmek gibi konular işlenir.
• İnsanın Acizliği: İnsanın evren karşısındaki küçüklüğü, zayıflığı ve kader karşısındaki çaresizliği vurgulanır.

Çarhname'ler, okuyucuyu dünya hayatının geçiciliği konusunda uyarmayı ve ahlaki değerlere yönlendirmeyi amaçlar. Bu eserler, dönemin dünya görüşünü ve insan anlayışını yansıtan önemli metinlerdir.