zemzem ne demek?

Zemzem (Zemzem kuyusu, Arapça:زمزم), Suudi Arabistan'da Mekke'de Kabe'nin 20 m doğusundaki su kaynağı ve kuyusu. Hac ve Umre ziyaretleri sırasında milyonlarca Müslüman tarafından içilmekte ve hediye edilmek üzere memleketlerine götürülmektedir.

Etimoloji

Zemzem, Arapça; belirsiz ses, yüksek olamayan ses, titreme, vızıltı gibi anlamlara gelir. Ayrıca bol, bereketli doyurucu su anlamına da gelir. Güvenilir olmayan bir görüşe göre de Kiptice veya Yunanca bir kelimedir ve yavaş ak ve dur manasına gelir¹.

İnanç

Zemzem Müslümanlar tarafından kutsal kabul edilmektedir. İslami inanca göre; Peygamber İbrahim, eşi Hacer ve küçük oğlu İsmail'i çöle bırakmıştır. Yiyecekleri ve suları bittiğinde Hacer, Sefa ve Merve tepeleri arasında koşarak su arar. Bu sırada toprağı eşeleyen İsmail bir su kaynağı bulur. Bunun üzerine çıkan suyun yitip gideceğinden endişe eden Hacer “Zem-Zem!” (Dur-Dur!) diye bağırmıştır.² Hacer, çıkan suyun etrafını çevirip biriktirmiş, bu sudan kırbasını doldurmuş, kendisi de içmiştir³. Hac ve umre yapan Müslümanlar Hacer'in anısına Safâ ve Merve tepeleri arasında yedi defa hızlı adımlarla yürürler, buna say denir.

Zemzem'in adı Kuran'da geçmez, fakat hadislerde sıkça geçer. İslami ritüele göre; diğer içeceklerin tersine Zemzem ayakta⁴ ve Kabe'ye dönerek içilir.

Kaynağı ve bileşimi

Çevresi oldukça kurak olan Mekke'de bu suyun kaynağının 2000 m yüksekliğindeki Taif Dağı çevresindeki yağışlar olduğu kabul edilir⁵.

Zemzem suyunun değişik kaynakların bileşimi olduğu görüşü kabul edilir. Yakın çevresindeki kaynak sularının mineral oranı, dengesi gibi özellikleri Zemzem'e benzemez. Suyun yıllara göre tadı değişir. Bu fark Zemzem'i besleyen üç kaynaktan hangisinden daha fazla su geldiği ile ilgilidir⁶. Yapılan bir araştırmada saniyede 18,5 litre çekildiğinde kendini yenileyebilmektedir. İçeriğinde tuz olmasına rağmen içilirken tatlıdır.

Zemzem kuyusu, birinci bölümü 12.80 m olan, kayaların içine doğru 17.20 m'lik iki bölümden, toplam 30 metredir. Günümüzde su modern yöntemlerle çıkarılıp, ultraviyole ışınlar ile dezenfekte edilip, kullanıma sunulmaktadır⁷. Yakın zamana kadar Zemzem kuyusuna ulaşılıyordu. Tavaf alanının ortasında kalan Zemzem kuyusu, Tavaf'ı engellediği gerekçesiyle üzeri kapatılmıştır. Bu yerdeki Zemzem yazısı da bazı hacıların burayı fazla ilgi göstermesi üzerine kaldırılmıştır⁸.