yer çekimi ne demek?

Yer Çekimi (Gravitasyon)

Yer çekimi veya gravitasyon, kütleli veya enerjili cisimlerin birbirini çekmesini sağlayan doğal bir kuvvettir. Evrende bilinen dört temel kuvvetten biridir (diğerleri elektromanyetik kuvvet, güçlü nükleer kuvvet ve zayıf nükleer kuvvet).

Temel Kavramlar:

• Kütle: <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/kütle">Kütle</a>, bir cismin madde miktarının ölçüsüdür ve yer çekimi kuvvetinin büyüklüğünü etkileyen temel faktördür. Kütlesi büyük olan cisimler, daha büyük bir yer çekimi kuvveti uygular.

• Ağırlık: <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/ağırlık">Ağırlık</a>, bir cisme etki eden yer çekimi kuvvetinin ölçüsüdür. Ağırlık, kütle ile yer çekimi ivmesinin çarpımıyla hesaplanır.

• Yer Çekimi İvmesi: <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/yer%20çekimi%20ivmesi">Yer Çekimi İvmesi</a>, bir cismin yer çekimi etkisi altında kazandığı ivmedir. Dünya yüzeyinde yaklaşık 9.8 m/s²'dir.

Newton'un Evrensel Çekim Yasası:

Newton'a göre, iki cisim arasındaki çekim kuvveti, cisimlerin kütleleriyle doğru orantılı ve aralarındaki mesafenin karesiyle ters orantılıdır. Bu yasa şu şekilde ifade edilir:

F = G * (m1 * m2) / r²

Burada:

• F: Çekim kuvveti
• G: Evrensel çekim sabiti (yaklaşık 6.674 × 10⁻¹¹ N(m/kg)²)
• m1 ve m2: Cisimlerin kütleleri
• r: Cisimler arasındaki mesafe

Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi:

Einstein, yer çekimini kütleçekim kuvveti olarak değil, uzay-zamanın kütle tarafından bükülmesi olarak açıklar. Genel görelilik, Newton'un yasasından daha doğru bir model sunar ve özellikle büyük kütleler ve yüksek hızlarda önemli farklılıklar gösterir.

Yer Çekiminin Etkileri:

Yer çekimi, evrende birçok olayı etkiler:

• Gezegenlerin yörüngeleri
• Yıldızların oluşumu ve evrimi
• Gelgitler
• Cisimlerin düşmesi

Özet:

Yer çekimi, evrenin temel kuvvetlerinden biridir ve kütleli cisimlerin birbirini çekmesini sağlar. Newton'un evrensel çekim yasası ve Einstein'ın genel görelilik teorisi, yer çekimini farklı açılardan açıklar. Yer çekimi, evrende birçok olayın şekillenmesinde önemli bir rol oynar.