yazagelmek ne demek?

Yazagelmek

Yazagelmek, Türkçede bir eylemin geçmişten günümüze sürekliliğini, alışkanlık haline geldiğini veya uzun zamandır devam ettiğini ifade eden bir fiildir. Fiil kökü "yaz-" olup, "-a" zarf-fiil eki ve "-gelmek" yardımcı fiiliyle birleşerek oluşur.

Anlamı ve Kullanımı

Yazagelmek, temel olarak şu anlamlarda kullanılır:

1. Süreklilik, Devamlılık: Bir eylemin geçmişte başladığı ve günümüze kadar aralıksız veya düzenli olarak devam ettiğini belirtir. Örneğin: "Bu köyde yüzyıllardır halı dokunagelmiş."
2. Alışkanlık, Adet: Bir eylemin uzun zamandır yapılan bir alışkanlık veya adet olduğunu ifade eder. Örneğin: "Bizim ailede bayramlarda mutlaka bir araya gelinegelmiştir."
3. Beklenti, Alışılmış Durum: Bir durumun veya olayın beklenen veya alışılmış bir şekilde gerçekleştiğini gösterir. Örneğin: "Bu saatte trafik sıkışagelmiştir."

Dilbilgisel Yapısı

Yazagelmek, birleşik fiil yapısındadır ve şu şekilde oluşur:

• Fiil Kökü: "yaz-" (Eylemin temelini oluşturur)
• Zarf-Fiil Eki: "-a" (Fiili zarf yapar ve devamlılık anlamı katar)
• Yardımcı Fiil: "-gelmek" (Fiilin anlamını tamamlar ve süreklilik, alışkanlık gibi anlamlar ekler)

Yazagelmek fiili, diğer birleşik fiiller gibi çekimlenir ve zaman, kişi gibi dilbilgisel özelliklere göre değişir.

Örnek Çekimler:

• Geniş Zaman: Yaza gelirim, yaza gelirsin, yaza gelir, yaza geliriz, yaza gelirsiniz, yaza gelirler.
• Geçmiş Zaman: Yaza geldim, yaza geldin, yaza geldi, yaza geldik, yaza geldiniz, yaza geldiler.
• Gelecek Zaman: Yaza geleceğim, yaza geleceksin, yaza gelecek, yaza geleceğiz, yaza geleceksiniz, yaza gelecekler.

Eş Anlamlı ve Yakın Anlamlı Kelimeler

Yazagelmek ile aynı veya benzer anlamlara gelen bazı kelimeler şunlardır:

• Süregelmek
• Devam etmek
• Alışılagelmek
• Yapılagelmek

Örnek Cümleler

• "Bu topraklarda zeytincilik binlerce yıldır yapılagelmiştir."
• "Bizim ailede her pazar kahvaltıda bir araya gelme adeti yaşatıla gelmiştir."
• "Bu türden siyasi skandallar Türkiye'de maalesef sıkça görülegilmiştir."
• "Eski zamanlardan beri insanlar Doğa'ya saygı duya gelmiştir."
• "Bu bölgede Halı dokumacılığı anneden kıza geçerek günümüze kadar süregelmiştir."

Kültürel ve Edebi Kullanımı

Yazagelmek, özellikle geleneksel yaşam tarzını, kültürel değerleri ve tarihi süreçleri anlatırken sıklıkla kullanılır. Edebi eserlerde, bir toplumun veya ailenin geçmişten günümüze taşıdığı değerleri, alışkanlıkları veya yaşam biçimlerini vurgulamak için tercih edilir. Örneğin, bir roman veya hikayede, bir köyün veya şehrin tarihini anlatırken, "Bu şehirde insanlar yüzyıllardır Sanat ile iç içe yaşayagelmiştir" gibi bir ifade kullanılabilir. Bu ifade, şehrin kültürel zenginliğini ve sanatın toplumdaki önemini vurgular.

Yanlış Kullanımlar

Yazagelmek fiilinin kullanımı bazen karıştırılabilir. Özellikle, fiilin anlamını tam olarak bilmeyen kişiler, yerine başka fiiller kullanabilirler. Örneğin, "Bizim ailede her bayramda bir araya geliyoruz" yerine "Bizim ailede her bayramda bir araya gelinegeliyoruz" demek, doğru bir kullanımdır. Ancak, "Bizim ailede her bayramda bir araya gelmeyegeldik" gibi bir kullanım yanlıştır. Çünkü "gelmeyegelmek" fiili, olumsuz bir anlam taşır ve süreklilik ifade etmez.

Sonuç

Yazagelmek, Türkçenin zengin ve anlamlı fiillerinden biridir. Geçmişle günümüz arasında bir köprü kurarak, bir eylemin sürekliliğini, alışkanlık haline geldiğini veya uzun zamandır devam ettiğini ifade eder. Dilin doğru ve etkili kullanımı için, yazagelmek fiilinin anlamını ve kullanım alanlarını iyi bilmek önemlidir.

Bu makale, yazagelmek fiilinin anlamını, kullanımını, dilbilgisel yapısını ve kültürel önemini detaylı bir şekilde açıklamayı amaçlamaktadır. Umarım faydalı olmuştur.