varistör ne demek?
Varistör Hakkında Bilgi
Varistörler (Voltaj Bağımlı Direnç - Voltage Dependent Resistor), elektronik devreleri aşırı voltajdan korumak için kullanılan önemli devre elemanlarıdır. Direnç değerleri uygulanan voltaja göre değişen özel bir tür dirençtirler.
Çalışma Prensibi:
- Normal çalışma voltajında varistör, yüksek bir dirence sahiptir ve devreden neredeyse hiç akım geçirmez.
- Ancak voltaj belirli bir eşik değerini (varistörün "kıskaçlama voltajı" veya "varistör voltajı" olarak da bilinir) aştığında, direnci hızla düşer ve aşırı akımın varistör üzerinden akmasını sağlayarak hassas devre elemanlarını korur.
- Voltaj normal seviyeye döndüğünde, varistör direnci tekrar yükselir ve normal devre çalışması devam eder.
Temel Özellikler ve Parametreler:
- Varistör Voltajı (Clamping Voltage): Varistörün düşük dirence geçmeye başladığı voltaj seviyesidir. Kıskaçlama Voltajı
- Maksimum Sürekli Çalışma Voltajı: Varistörün sürekli olarak dayanabileceği maksimum voltajdır.
- Maksimum Darbe Akımı: Varistörün kısa süreliğine kaldırabileceği maksimum akım darbesidir.
- Enerji Emme Kapasitesi: Varistörün hasar görmeden absorbe edebileceği maksimum enerji miktarıdır.
- Kapasitans: Varistörler, yapılarından dolayı belirli bir kapasitans değerine sahiptirler.
Kullanım Alanları:
Varistörler, aşırı voltajın neden olabileceği hasarlara karşı hassas elektronik cihazları korumak için yaygın olarak kullanılır. Başlıca kullanım alanları şunlardır:
- Güç kaynakları
- Elektronik cihazlar (TV, bilgisayar vb.)
- Aydınlatma ekipmanları
- Telekomünikasyon ekipmanları
- Endüstriyel kontrol sistemleri
- Aşırı Gerilim Koruma cihazları (Surge Protection Devices - SPD)
Avantajları:
- Hızlı tepki süresi
- Yüksek akım taşıma kapasitesi
- Küçük boyut
- Düşük maliyet
Dezavantajları:
- Sınırlı enerji emme kapasitesi
- Zamanla özelliklerinde bozulma (özellikle tekrarlayan aşırı gerilimlere maruz kaldığında)
Sonuç:
Varistörler, elektronik devrelerin aşırı voltajdan korunmasında önemli bir rol oynayan güvenilir ve uygun maliyetli bileşenlerdir. Doğru varistör seçimi, korunacak devrenin özelliklerine ve olası aşırı gerilim senaryolarına bağlıdır.