ulaç ne demek?

Ulaç (Bağfiil, Zarf-Fiil)

Ulaç (bağfiil veya zarf-fiil), fiil kök veya gövdelerine belirli ekler getirilerek oluşturulan, cümlede zarf (belirteç) görevinde kullanılan sözcüklerdir. Fiillerden türemelerine rağmen, tek başlarına çekimlenemezler. Fiilleri durum, zaman, sebep, koşul vb. açılardan belirterek cümleye anlam katarlar.

Ulaçların Özellikleri:

Fiilden Türeme: Ulaçlar, fiil kök veya gövdelerinden türetilirler.
Çekimlenememe: Fiiller gibi çekimlenemezler, yani şahıs veya zaman eki alamazlar.
Zarf (Belirteç) Görevi: Cümlede genellikle zarf (belirteç) görevinde kullanılırlar ve fiilleri veya fiilimsileri nitelerler.
Cümledeki İşlevi: Fiilin nasıl, ne zaman, niçin, ne kadar, hangi şartla yapıldığını belirtirler.

Ulaç Ekleri ve Örnekler:

Ulaçlar, çeşitli eklerle oluşturulur. En yaygın ulaç ekleri şunlardır:

-ken: Gelirken, gülerken, uyurken...
-alı/-eli: Göreli, gideli, başlayalı...
-madan/-meden: Bakmadan, sormadan, gelmeden...
-ınca/-ince/-unca/-ünce: Gelince, görünce, düşününce...
-ıp/-ip/-up/-üp: Gülüp, koşup, bakıp...
-arak/-erek: Konuşarak, gülerek, bakarak...
-dıkça/-dikçe/-dukça/-dükçe/-tıkça/-tikçe/-tukça/-tükçe: Gittikçe, konuştukça, baktıkça...
-casına/-cesine: Çocukçasına, delicesine...
-maksızın/-meksizin: Durmaksızın, bilmeksizin...