tüzük ne demek?
Tüzük Nedir?
Tüzük, bir derneğin, vakfın, şirketin, kooperatifin veya diğer bir tüzel kişiliğin temel yapısını, amacını, işleyişini, organlarını, üyelerinin hak ve sorumluluklarını düzenleyen yazılı belgedir. Bir nevi anayasa niteliği taşır ve tüzel kişiliğin faaliyetlerinin yasal çerçevesini belirler.
Tüzük, aşağıdaki temel konuları içerir:
- Kuruluş Amacı: Tüzel kişiliğin hangi amaçlarla kurulduğunu ve hangi faaliyetleri yürüteceğini tanımlar. (Kuruluş Amacı)
- Adı ve Merkezi: Tüzel kişiliğin resmi adını ve merkez adresini belirtir. (Adı ve Merkezi)
- Üyelik Şartları: Derneklerde veya kooperatiflerde üye olma şartlarını, üyelikten çıkma veya çıkarılma prosedürlerini düzenler. (Üyelik Şartları)
- Organlar: Tüzel kişiliğin yönetim, denetim ve diğer karar alma organlarını (örneğin, yönetim kurulu, genel kurul, denetim kurulu) tanımlar ve bu organların görev, yetki ve sorumluluklarını belirler. (Organlar)
- Gelir Kaynakları: Tüzel kişiliğin gelir elde etme yöntemlerini (örneğin, üyelik aidatları, bağışlar, ticari faaliyetler) ve gelirlerinin nasıl harcanacağını gösterir. (Gelir Kaynakları)
- Mali Hükümler: Bütçe hazırlama, harcama yapma, hesap verme gibi mali konuları düzenler. (Mali Hükümler)
- Tüzük Değişikliği: Tüzüğün nasıl değiştirilebileceğine dair usul ve esasları belirler. (Tüzük Değişikliği)
- Fesih ve Tasfiye: Tüzel kişiliğin hangi durumlarda feshedilebileceğini ve fesih durumunda mal varlığının nasıl tasfiye edileceğini düzenler. (Fesih ve Tasfiye)
Tüzük, ilgili mevzuata (örneğin, Dernekler Kanunu, Türk Ticaret Kanunu) uygun olarak hazırlanmalı ve yetkili merciler tarafından onaylanmalıdır. Tüzel kişiliğin faaliyetleri, tüzük hükümlerine uygun olarak yürütülür.