türeyen ne demek?

Türeyen

Türeyen, bir dilbilim terimi olup, bir kökten veya gövdeden ekler yardımıyla yeni kelimeler oluşturma sürecini ifade eder. Bu süreç, dilin sözcük dağarcığını zenginleştirmenin ve yeni anlamlar üretmenin temel yollarından biridir.

Temel Özellikleri:

• Kök ve Ekler: Türetme işlemi, bir kelimenin temel anlamını taşıyan kök veya gövdesine, anlamı değiştiren veya belirginleştiren ekler eklenerek gerçekleştirilir.

• Anlam Değişikliği: Türetilen kelime, kök kelimeyle ilişkili olmakla birlikte, farklı bir anlama veya işleve sahip olabilir. Örneğin, "oku-" kökünden türetilen "okul" kelimesi, okuma eyleminin yapıldığı yeri ifade eder.

• Yapım Ekleri: Türetme sürecinde kullanılan ekler, yapım ekleri olarak adlandırılır. Bu ekler, kelimenin türünü (isimden fiil, fiilden isim vb.) veya anlamını değiştirebilir.

• Örnekler:

  • İsimden Fiil: "Su" (isim) → "Sula-" (fiil)
  • Fiilden İsim: "Yaz-" (fiil) → "Yazı" (isim)
  • İsimden İsim: "Göz" (isim) → "Gözlük" (isim)

Türetme, dilin esnekliğini ve ifade gücünü artıran önemli bir mekanizmadır ve dilin sürekli olarak gelişmesine katkıda bulunur.