transformatörler ne demek?

Transformatörler

Transformatörler, elektromanyetik indüksiyon prensibine dayanarak, alternatif akım (AC) elektrik enerjisini bir devreden diğerine, gerilim veya akım seviyesini değiştirerek aktaran statik elektrik makineleridir. Temel olarak, iki veya daha fazla sargı (bobin) bir demir çekirdek etrafına sarılır.

Çalışma Prensibi:

Bir transformatörün çalışma prensibi, Faraday'ın indüksiyon yasası'na dayanır. Birincil sargıya alternatif akım uygulandığında, çekirdekte değişen bir manyetik akı oluşur. Bu değişen manyetik akı, ikincil sargıda bir elektromotor kuvveti (EMK) indükler. Sargıların sarım sayılarına bağlı olarak, ikincil sargıdaki gerilim, birincil sargıdaki gerilim'den daha yüksek (yükseltici transformatör) veya daha düşük (düşürücü transformatör) olabilir.

Temel Bileşenler:

• Çekirdek: Genellikle silisli çelikten yapılmış, manyetik akı'nın geçişini kolaylaştıran yoldur.
• Sargılar: İletken tellerden yapılmış, primer (birincil) ve sekonder (ikincil) sargıları içerir.
• Yalıtım: Sargılar ve çekirdek arasında izolasyon sağlar.
• Tank: Transformatörün iç bileşenlerini koruyan ve genellikle yağı barındıran yapı.
• Soğutma Sistemi: Transformatörün aşırı ısınmasını önleyen sistem (yağ, hava, su vb.).

Transformatör Çeşitleri:

• Güç Transformatörleri: Yüksek gerilimlerde güç iletimi için kullanılır.
• Dağıtım Transformatörleri: Yerleşim alanlarında gerilim'i düşürmek için kullanılır.
• Ölçü Transformatörleri: Akım ve gerilim'i ölçmek için kullanılır (akım transformatörleri (CT) ve gerilim transformatörleri (VT)).
• Oto Transformatörler: Tek bir sargıya sahip, gerilim ayarı için kullanılan transformatörler.

Kullanım Alanları:

Transformatörler, elektrik enerjisinin üretimi, iletimi ve dağıtımında yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, elektronik cihazlardan büyük endüstriyel tesislere kadar birçok farklı uygulamada gerilim dönüştürme amacıyla da kullanılırlar.