transandantal ne demek?

Transandantal

Transandantal, felsefede ve matematikte farklı anlamlara gelen bir terimdir. Her iki alandaki kullanımı da bir şeyin "aşkın" veya "ötesinde" olduğuna işaret eder.

Felsefede Transandantal:

Felsefede, özellikle Immanuel Kant'ın felsefesinde, transandantal, deneyimin koşullarını ve olasılığını araştıran bir kavramdır. Kant'a göre, transandantal bilgi, nesnelerin kendileri hakkında değil, deneyimimizin nasıl mümkün olduğunu sağlayan a priori (deneyden önce gelen) bilgi formları hakkındadır.

• Transandantal İdealizm: Kant'ın felsefesinin temel taşıdır. Dış dünyanın zihnimizden bağımsız olarak var olduğunu kabul eder, ancak bu dünyanın bize göründüğü şeklin (fenomen), zihnimizin yapısı tarafından şekillendirildiğini savunur.
• A%20Priori%20Bilgi: Deneyden bağımsız, doğuştan gelen bilgilerdir. Kant'a göre, zaman, mekan ve nedensellik gibi kategoriler, deneyimi mümkün kılan a priori bilgi formlarıdır.
• Transandantal%20Mantık: Aklın, deneyimi mümkün kılan temel ilkelerini ve kategorilerini inceler.

Özetle, Kantçı anlamda transandantal, deneyimi olanaklı kılan koşulların incelenmesidir ve "deneyimi aşan" değil, "deneyimin temelini oluşturan" anlamına gelir.

Matematikte Transandantal:

Matematikte, transandantal sayılar, rasyonel katsayılara sahip hiçbir polinom denkleminin kökü olmayan reel veya karmaşık sayılardır. Başka bir deyişle, cebirsel olmayan sayılardır.

• Transandantal%20Sayılar: Pi (π) ve Euler sayısı (e) gibi sayılar transandantaldir.
• Cebirsel%20Sayılar: Rasyonel katsayılı bir polinom denkleminin kökü olan sayılardır. Örneğin, √2 cebirsel bir sayıdır çünkü x² - 2 = 0 denkleminin köküdür.