termogenez ne demek?

Termogenez canlıda ısı üretimi işlemi. Bütün sıcak kanlı hayvanlar ve birkaç termojenik bitkide  bulunur. Arceuthobium americanum adlı organizma tohumlarını patlama şeklinde termogenez yolu ile dağıtır.¹

Çeşitleri

• Egzersiz ile ilişkili termogenez
• Egzersiz ile alakasız termogenez; uyuma, yeme veya spor benzeri egzersizler hariç harcanan enerji ²
• Diyet-tetikli termogenez

Titreme

Vücut ısısını yükseltmenin bir yoluda titremedir. ATP kimyasal enerjisinin kinetik enerjiye dönüşmesiyle ısı üretimi sağlanmış olur. 

Titremesiz

Titretmesiz termogenez Kahverengi adipoz dokuda (kahverengi yağ) gerçekleşir.³ Kahverengi adipoz doku nadir bir eşlenme bozucu proteine (termojenine-eşelenme bozucu protein 1 olarak da bilinir) sahiptir. Termojenin mitokondrinin hidrojen iyonu dengesini hidrojen transferi ile bozması ile proton itici güç yok olur ve ATP üretilmez, geçişten gelen enerji ısı olarak dağılır.⁴

Düzenlenmesi

Titretmesiz termogenez tiroid hormonu ve sempatik sinir sistemi tarafından düzenlenir. Bazı hormonlar, epinefrin ve leptin gibi, sempatik sinir sistemini uyararak termogenezi sağlayabilir. Yemek yedikten sonra yükselen insülin seviyesi, diyet- tetetikli termogegenezden sorumludur. Progesteron da vücut sıcaklığını yükseltme yeteneğine sahiptir. 

Ayrıca bakınız

• Termoregülasyon
• Koşu bandı masası
• Wim Hof
• Buz banyosu

Kaynakça

Orijinal kaynak: termogenez. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. Rolena A.J. deBruyn, Mark Paetkau, Kelly A. Ross, David V. Godfrey & [//en.wikipedia.org/wiki/Cynthia_Ross_Friedman Cynthia Ross Friedman]. (2015). Thermogenesis-triggered seed dispersal in dwarf mistletoe. ↩

2. ↩

3. Stuart Ira Fox. Human Physiology. Twelfth Edition. McGraw Hill. 2011. p. 667. ↩

4. ↩

Kategoriler