Muhammed bin Cerîr Taberî (839 - 923), 9. yüzyılda yaşamış din ve tarih bilgini. İran'da tarihî bir bölge olan Taberistan'da (günümüzde Mazenderan) doğduğu için 'Taberî' olarak ünlenmiştir.
En önemli eserlerinden ikisi, İslâm dünyasında çok rağbet görmüş bir tefsir kitabı olan 'Tefsir'ul Taberî' (Türkiye'de 'Taberî Tefsiri' ismiyle bilinmekte ve yayınlanmaktadır) ve Taberî Tarihi'dir.
Ebu Cafer Taberî, Taberistan'da Hazar Denizi'ne sahili olan Mazenderan Eyaleti'ne bağlı Amul şehrinde varlıklı bir ailede tahminen 838-91 yılında kış aylarında doğmuş ve ilk eğitimini burada yapmıştır. O erken büyümüş2 yedi yaşında hafız olmuş, sekiz yaşında imam, dokuz yaşında hadis ezberlemeye başlamıştır. 123 yaşında iken doğduğu memleketi bırakıp, İlim tahsili için Rey, Basra, Kufe, Medine, Suriye ve Mısır gibi şehir ve ülkeleri dolaştıktan sonra, Hilâfet merkezi olan Bağdat'a yerleşmiştir. Zamanında hadis, fıkıh (Hanefi, Şafiî ve Malikî fıkıhları), kırâat, tarih ve edebiyat sahalarında meşhur olan birçok âlimden ders almıştır, yetiştikten sonra da bütün bu ilimlerde eserler vermiştir.
Fıkıhta önceleri Şafiî mezhebine mensup iken, sonradan mutlak müctehidlik mertebesine ulaşmıştır. Kaynaklar onun, Cerirî4 adında sonraları ortadan kalkmış olan bir mezbebin imamı olduğunu kaydederler. Kaynaklar Taberî'nin, Ahmed bin Hanbel'den ilim almak üzere Bağdat'a geldiğini ancak onun vefatından5 sonra Bağdat'a ulaşabildiğini, bunun üzerine memleketine dönmeyerek Basra, Kufa ve Vasit'de6 bilginlerden ilim tahsiline devam ettiğini belirtiyorlar.7
19 Şubat 9238 yılında Bağdat'ta ölmüş ve muhaliflerinin çokluğu sebebiyle, ölümü gizli tutularak geceleyin öldüğü eve defnedilmiştir.
Ebu Cafer Taberî'nin yazdığı eserlerin birçoğu kaybolmuş ve zamanımıza kadar ulaşamamıştır. Taberî'nin eserlerinden bazıları şunlardır:
Orijinal kaynak: taberî. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari pp. 10-11, in volume 1 of History, pp. 5-134 ↩
Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 15 ↩
Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 15-16 ↩
Fuat Sezgin (1967), sayfa 323 ↩
Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 19 ↩
Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 20 ↩
Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 78 ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page