tükürük salgısı ne demek?

Tükürük Salgısı Hakkında Bilgi

Tükürük, ağız boşluğunda bulunan tükürük bezleri tarafından üretilen, berrak ve hafif kıvamlı bir sıvıdır. Sindirim sürecinde ve ağız sağlığının korunmasında önemli rollere sahiptir.

Tükürüğün İçeriği ve Görevleri:

• Su: Tükürüğün büyük bir kısmını oluşturur (%98-99). Yiyeceklerin çözülmesini ve kolayca yutulmasını sağlar.

• Enzimler:

  • Amilaz: Nişastanın sindirimini ağızda başlatır.
  • Lipaz: Yağların sindirimine yardımcı olur (bebeklerde daha önemlidir).

• Mukus: Kayganlaştırıcı özelliktedir. Yiyeceklerin yutulmasını kolaylaştırır ve ağız dokusunu korur.

• Antimikrobiyal Maddeler:

  • Lizozim: Bakteri hücre duvarlarını parçalayarak ağızdaki bakteri sayısını kontrol altında tutar.
  • İmmünoglobulinler (IgA): Bağışıklık sisteminin bir parçası olarak mikroorganizmalara karşı koruma sağlar.

• Mineraller:

  • Kalsiyum ve Fosfat: Diş minesinin yeniden mineralize olmasına yardımcı olarak diş çürüklerini önler.

• Diğer Maddeler: Bikarbonat (pH'ı düzenler), elektrolitler ve çeşitli proteinler içerir.

Tükürük Salgısının Düzenlenmesi:

Tükürük salgısı, otonom sinir sistemi tarafından kontrol edilir. Sempatik ve parasempatik sinirler, tükürük bezlerini uyararak salgı üretimini etkiler. Genellikle, parasempatik sinir sistemi (istirahat ve sindirim durumu) tükürük salgısını artırırken, sempatik sinir sistemi (savaş veya kaç durumu) tükürük salgısını azaltır.

Tükürük Azlığı (Kserostomi):

Yetersiz tükürük üretimi (kserostomi) ağız kuruluğuna, yutma güçlüğüne, diş çürüklerine ve ağız enfeksiyonlarına yol açabilir. Nedenleri arasında bazı ilaçlar, radyasyon tedavisi, sistemik hastalıklar (Sjögren sendromu gibi) ve dehidrasyon yer alır.

Tükürük Fazlalığı (Siyalorea):

Aşırı tükürük üretimi (siyalorea) yutma problemlerine, nörolojik rahatsızlıklara veya bazı ilaçların yan etkilerine bağlı olabilir.