tübüler geri emilim ne demek?

Tübüler Geri Emilim

Tübüler geri emilim, böbreklerde nefron adı verilen yapıların tübül kısımlarından süzülen su, glikoz, amino asitler, elektrolitler ve diğer önemli maddelerin tekrar kan dolaşımına geri alınması işlemidir. Bu süreç, vücudun homeostasisini korumak ve idrarla atılacak madde miktarını düzenlemek için hayati öneme sahiptir.

Geri Emilimin Mekanizmaları:

Aktif Taşıma: Enerji (ATP) kullanılarak maddelerin konsantrasyon gradyanına karşı taşınmasıdır. Örneğin, glikoz%20geri%20emilimi ve amino%20asit%20geri%20emilimi genellikle bu yolla gerçekleşir.
Pasif Taşıma: Maddelerin konsantrasyon gradyanı yönünde, enerji harcanmadan taşınmasıdır. Su%20geri%20emilimi ozmoz yoluyla gerçekleşebilir.
Ozmoz: Suyun, çözünen madde konsantrasyonunun düşük olduğu yerden yüksek olduğu yere yarı geçirgen bir zardan geçmesidir.
Fasilitasyonlu Difüzyon: Bir taşıyıcı protein yardımıyla maddelerin konsantrasyon gradyanı yönünde taşınmasıdır.

Geri Emilimin Gerçekleştiği Yerler:

Proksimal Tübül: En fazla geri emilimin gerçekleştiği yerdir. Su, glikoz, amino asitler, sodyum, potasyum, klorür ve bikarbonatın büyük bir kısmı burada geri emilir.
Henle Kulpu: Suyun ve iyonların geri emiliminde önemli rol oynar. İnen kolunda su, çıkan kolunda sodyum ve klorür geri emilir.
Distal Tübül ve Toplama Kanalı: Geri emilim hormonlar (ADH ve Aldosteron) tarafından düzenlenir. Suyun ve sodyumun geri emilimi burada kontrol edilir. ADH (Antidiüretik Hormon) suyun geri emilimini artırırken, Aldosteron sodyumun geri emilimini artırır ve potasyumun atılımını sağlar.

Geri Emilimi Etkileyen Faktörler:

Hormonlar: ADH, aldosteron, paratiroid hormon (PTH) gibi hormonlar geri emilimi düzenler.
Kan Basıncı: Böbreklerdeki kan basıncı değişiklikleri geri emilimi etkileyebilir.
Sıvı Dengesizliği: Vücuttaki sıvı miktarı, geri emilim oranını etkiler.
İlaçlar: Bazı ilaçlar (diüretikler gibi) geri emilimi engelleyebilir.