sarılık ne demek?

Sarılık (İkter) Hakkında Bilgiler

Sarılık, kanda bilirubin seviyesinin yükselmesi sonucu cilt, göz akı ve diğer dokuların sarı renkte görünmesi durumudur. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin yıkımı sonucu ortaya çıkan sarı renkli bir pigmenttir. Normalde karaciğer tarafından işlenerek vücuttan atılır. Ancak, bilirubin üretimi arttığında veya karaciğer bilirubini yeterince işleyemediğinde sarılık ortaya çıkar.

Nedenleri:

Sarılığın birçok farklı nedeni olabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Yenidoğan Sarılığı: https://www.nedemek.page/kavramlar/yenidoğan%20sarılığı Yenidoğan bebeklerde karaciğerin henüz tam olarak gelişmemiş olması nedeniyle sıkça görülür. Genellikle tedavi gerektirmez ve kendiliğinden geçer.
• Hepatit: https://www.nedemek.page/kavramlar/hepatit (A, B, C, D, E): Karaciğer iltihaplanması, bilirubinin işlenmesini engelleyebilir.
• Safra Kesesi Taşları: https://www.nedemek.page/kavramlar/safra%20kesesi%20taşları veya safra kanalı tıkanıklıkları, bilirubinin bağırsağa geçişini engelleyerek sarılığa yol açabilir.
• Hemolitik Anemi: https://www.nedemek.page/kavramlar/hemolitik%20anemi Kırmızı kan hücrelerinin aşırı yıkımı, bilirubin üretimini artırarak sarılığa neden olabilir.
• Karaciğer Sirozu: https://www.nedemek.page/kavramlar/karaciğer%20sirozu Karaciğerin kronik hasarı, bilirubinin işlenmesini bozabilir.
• Gilbert Sendromu: https://www.nedemek.page/kavramlar/gilbert%20sendromu Karaciğerin bilirubini işleme yeteneğini azaltan genetik bir durumdur.

Belirtileri:

Sarılığın en belirgin belirtisi, cilt ve göz akının sararmasıdır. Diğer belirtiler şunlar olabilir:

• İdrarın koyu renkli olması
• Dışkının açık renkli olması
• Kaşıntı
• Yorgunluk
• Karın ağrısı
• İştahsızlık

Teşhis:

Sarılığın teşhisi için doktorunuz fiziksel muayene yapacak ve kan testleri isteyecektir. Kan testleri, bilirubin seviyesini ve karaciğer fonksiyonlarını değerlendirmeye yardımcı olur. Gerekirse, karaciğer ultrasonu, BT taraması veya karaciğer biyopsisi gibi ek testler de yapılabilir.

Tedavi:

Sarılığın tedavisi, nedenine bağlıdır. Yenidoğan sarılığı genellikle tedavi gerektirmezken, diğer nedenlere bağlı sarılıkların tedavisi altta yatan hastalığa yöneliktir. Tedavi seçenekleri arasında şunlar yer alabilir:

• Fototerapi: Yenidoğan sarılığında bilirubin seviyesini düşürmek için kullanılır.
• İlaç Tedavisi: Hepatit veya diğer karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılır.
• Cerrahi: Safra kesesi taşları veya safra kanalı tıkanıklıklarının tedavisinde kullanılır.
• Kan Transfüzyonu: Hemolitik anemide kırmızı kan hücrelerini değiştirmek için kullanılır.
• Karaciğer Nakli: Karaciğer yetmezliği durumunda kullanılır.

Önemli Not: Sarılık belirtileri gösteriyorsanız, bir doktora başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.