sahra ne demek?

Sahra ya da Büyük Sahra, Afrika'nın kuzeyinde yer alan, kıtanın ortası ile kuzeyini ayıran 9.000.000 km² büyüklüğünde bir çöl. Dünyanın en büyük sıcak çölüdür. Antarktika ve Arktik'in ardından en büyük üçüncü çöldür. Yaklaşık olarak Afrika kıtasının %30’u kadardır.1

Etimoloji

"Sahra" kelimesi Arapça'da "Çöl" demektir. Ancak özel bir ada dönüşmüş durumdadır.23

Özellikler

2,5 milyon yaşındadır. Yüzölçümü büyüklüğü Amerika Birleşik Devletleri'ni kaplayacak kadardır. Atlas Okyanusu kıyılarından Kızıldeniz kıyılarına kadar uzanır.

Erg adı da verilen kum çölü, genel kanının tersine bütün çölün yalnızca beşte birini kaplar. Onun dışında kalan yerler kaya ve molozlardan oluşur. Sahra'da Tibesti ve Ahaggar gibi, yükseklikleri 3.265 m'yi bulan dağlar da vardır. Buraları görece daha çok yağış alan ve göçebelerin yazın konaklamalarına elverişli yerlerdir. Buna karşılık Sahra'nın bazı yerlerine arka arkaya 10 yıl yağmur düşmediği olur. Yağışlar, mineralleri yıkayıp götürmediği ve bitkiler onları tüketmemiş olduğu için, çölün zemini mineral besinler açısından çok zengindir. Bunun için, uzun süreli kuraklığı atlatmayı beceren tohum taneleri kısa ve güçlü sağanaklar biçiminde yağan ilk yağmurlarda hemen kök salıp çiçek açar ve birkaç gün içinde olgunlaşır. Mineral bakımında zengin bu tabaka rüzgarlarla dünyanın dört bir yanına dağılarak buradaki toprakları da zenginleştirir. Örneğin aslında toprağı mineral bakımında çok fakir olan Amazon bölgesi bu mineral takviyesi ile bitkiler için gerekli besini sağlar.

Sahra'nın batı kıyılarının iklimi iç kesimlerinden farklıdır. Bu sahalar nemli tropikal hava kütlesinin etkisi altındadır. Sahra çölünün batı kıyısının yıllık sıcaklık ortalaması 18 °C olup iç kesimlerden 5 °C daha düşüktür. Yine bu sahalarda karalardan denize doğru esen rüzgarlar ile üstte bulunan su kütlesi akıntılarla uzaklaşır ve altta bulunan soğuk su yüzeye çıkar. Ekvatora doğru yönelen bu soğuk su akımına humboldt ve benguela soğuk su akıntısı denir. İşte bu soğuk su akıntısı bir taraftan söz konusu bölgelerde sislerin oluşumunu sağlarken diğer taraftan havanın serinlemesine yardımcı olur.

Sahra Çölü'nde ilk kez 18 Şubat 1979 tarihinde kar yağmıştır.4

Çöle 2016'da5 ve 2018'de kar yağdı.6

Sahra'daki ülkeler

Sayılan ülkelerin tamamı Sahra'da yer almaktadır: Cezayir, Çad, Mısır, Libya, Fas, Moritanya, Mali, Nijer,Sudan, Tunus, Batı Sahra

Galeri

Dosya:Sahara desert.jpg|2005 yılından bir fotoğraf. Dosya:Sahara satellite hires.jpg|Sahra'nın uydu fotoğrafı. Dosya:Algerian Saharah.jpg Dosya:Arak - Tamanrasset أراك - تمنراست 01.jpg File:Camel in sahara.jpg File:Dunes-noires.jpg File:Morocco - Marrakech to Sahara (31053279140).jpg File:La rencontre des sables.jpg File:La fabuleux Tassili.jpg|Tassili. File:Sur les dunes.jpg

Ayrıcı bakınız

Kaynakça

Kitaplar

  • Brett, Michael; Prentess, Elizabeth (1996). The Berbers. Blackwell Publishers.
  • Bulliet, Richard W. (1975). The Camel and the Wheel. Harvard University Press. Republished: Columbia University Press, 1990.
  • Gearon, Eamonn (2011). The Sahara: A Cultural History. Signal Books (UK), Oxford University Press (US).
  • Julien, Charles-Andre (1970). History of North Africa: From the Arab Conquest to 1830. Praeger.

Orijinal kaynak: sahra. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. al-Ba'labakkī, Rūḥī (2002). al-Mawrid: Qāmūs 'Arabī-Inklīzī (in Arabic) (16th ed.). Beirut: Dār al-‘Ilm lil-Malāyīn. p. 689.

  2. Wehr, Hans (1994). A Dictionary of Modern Written Arabic (Arabic-English) (4th ed.). Wiesbaden: Otto Harrassowitz. p. 589. ISBN 978-0-87950-003-0.

Kategoriler