Sikorsky S-70 Black Hawk
Sikorsky S-70 Black Hawk, Sikorsky Aircraft tarafından üretilen, dört palli, çift motorlu, orta kaldırma kapasiteli bir helikopterdir. Başlangıçta Amerikan Ordusu için 1970'lerde tasarlanmış ve UH-60A olarak adlandırılmıştır. Black Hawk, askeri nakliye, elektronik harp ve arama kurtarma gibi çeşitli görevlerde kullanılmaktadır. Ayrıca, farklı modifikasyonlarla VIP taşımacılığına da uygun hale getirilmiştir.
Geliştirme Süreci
Black Hawk, Amerikan Ordusu'nun Utility Tactical Transport Aircraft System (UTTAS) programı kapsamında geliştirilmiştir. UTTAS programının amacı, Vietnam Savaşı'nda kullanılan UH-1 Huey helikopterlerinin yerini alacak daha gelişmiş ve yetenekli bir helikopter üretmekti. Sikorsky'nin YUH-60A prototipi, Boeing Vertol YUH-61A'ya karşı rekabet etmiş ve 1976'da kazanan ilan edilmiştir.
Tasarım Özellikleri
S-70 Black Hawk, aşağıdaki temel tasarım özelliklerine sahiptir:
- Dört Palli Rotor Sistemi: Black Hawk, yüksek manevra kabiliyeti ve kaldırma kapasitesi sağlayan dört palli bir ana rotor sistemine sahiptir.
- Çift Motor: Helikopter, yüksek performans ve güvenilirlik için iki adet General Electric T700 turboshaft motoruyla güçlendirilmiştir.
- Gelişmiş Aviyonik Sistemler: Black Hawk, navigasyon, iletişim ve uçuş kontrolünü iyileştiren gelişmiş aviyonik sistemlerle donatılmıştır.
- Çarpışma Dayanıklılığı: Helikopterin tasarımı, yüksek hızlı inişlerde ve çarpışmalarda mürettebatın hayatta kalma olasılığını artırmak için özel olarak güçlendirilmiştir.
- Taşınabilirlik: Black Hawk, C-130 Hercules gibi nakliye uçaklarıyla kolayca taşınabilmesi için tasarlanmıştır.
Varyantlar
S-70 Black Hawk'ın birçok varyantı bulunmaktadır ve bu varyantlar farklı görevler için özelleştirilmiştir:
- UH-60A: İlk üretim modeli. Amerikan Ordusu tarafından kullanılmıştır.
- UH-60L: Daha güçlü motorlara ve geliştirilmiş aviyonik sistemlere sahip geliştirilmiş bir modeldir.
- UH-60M: En son geliştirilen model olup, daha da güçlü motorlara, gelişmiş aviyonik sistemlere ve kompozit rotor pallerine sahiptir.
- MH-60: Özel operasyonlar için tasarlanmış varyantlardır. (Örneğin MH-60 Black Hawk)
- SH-60 Seahawk: Deniz operasyonları için tasarlanmış bir varyanttır. Genellikle gemilerden faaliyet gösterir ve denizaltı savunma harbi (ASW) görevlerinde kullanılır.
- HH-60 Pave Hawk: Arama kurtarma görevleri için tasarlanmıştır.
Kullanım Alanları
Black Hawk, çok yönlülüğü sayesinde çeşitli askeri ve sivil uygulamalarda kullanılmaktadır:
- Askeri Nakliye: Askerlerin, ekipmanların ve malzemelerin taşınması.
- Elektronik Harp: Elektronik istihbarat toplama ve elektronik karşı tedbirler.
- Arama Kurtarma: Kayıp veya yaralı personelin kurtarılması.
- Medikal Tahliye (MEDEVAC): Yaralıların hızlı bir şekilde tıbbi tesislere taşınması.
- VIP Taşımacılığı: Devlet yetkilileri ve diğer önemli kişilerin taşınması.
- Yangın Söndürme: Su taşıma ve yangınla mücadele operasyonları.
Kullanıcı Ülkeler
Black Hawk, dünya çapında birçok ülke tarafından kullanılmaktadır. Başlıca kullanıcı ülkeler şunlardır:
- Amerika Birleşik Devletleri
- Avustralya
- Brezilya
- Türkiye
- Japonya
- Güney Kore
- Mısır
- İsrail
- Kolombiya
- Suudi Arabistan
Teknik Özellikler (UH-60A)
- Mürettebat: 2 pilot, 1-2 uçuş görevlisi/mürettebat şefi
- Kapasite: 11 tam teçhizatlı asker veya 6 sedye
- Uzunluk: 19.76 m (Rotorlar dahil)
- Rotor Çapı: 16.36 m
- Yükseklik: 5.13 m
- Boş Ağırlık: 4,819 kg
- Maksimum Kalkış Ağırlığı: 9,980 kg
- Motorlar: 2 × General Electric T700-GE-701C turboshaft, 1,410 kW (1,890 shp)
- Maksimum Hız: 295 km/sa
- Menzil: 592 km
- Servis Tavanı: 5,790 m
Önemli Olaylar ve Başarılar
S-70 Black Hawk, birçok savaşta ve insani yardım operasyonunda aktif olarak yer almıştır. Güvenilirliği, dayanıklılığı ve çok yönlülüğü sayesinde birçok başarıya imza atmıştır.
Kaynaklar
- Sikorsky Aircraft resmi web sitesi
- GlobalSecurity.org
- Wikipedia