registan ne demek?

Registan, Orta Asya Türk mimarlığının nadir örneklerinden biridir. XV. asırda Emir Timur'un torunu Uluğ Bey tarafından kurulan, üzeri karolarla bezenmiş kapılara sahip üç ayrı medresenin bir arada bulunduğu, Semerkant'ın merkezindeki bir meydandır.1

Etimoloji

Rēgistan () adı Farsça'da "Kumluk" ya da "Çöl" anlamına gelmektedir.

Tarihçe

Registan meydanı (Kum ülkesi) Semerkant'ın merkezi konumunda idi. Meydan Üç medreseden ibarettir:2 Uluğ Bey Medresesi (15. yüzyıl), Şir-Dor Medresesi (17. yüzyıl) ve Tilla-Karı Medresesi (17. yüzyıl).

Registan Meydanı yenileme çalışmaları

Registan Meydanı yenileme çalışmalarına ancak kubbelerin kuvvetlendirilmesinden sonra başlanılabilmiştir. Sadece Tilla-Karı Camii'nde 120.000 metre küp toprak temizlenmiş ve dışarıya atılmıştır. Tarihte meydana gelen depremler neticesinde bir hayli zayıflayan tuğlalar çimento ile güçlendirilmiş ve Registan Meydanı günümüzde olası bir depreme karşı daha dayanıklı bir hale getirilmiştir.3

Registan

Semerkant'ın Registan Meydanı Üç büyük tarihi medresenin bulunduğu mahallenin adıdır.

Uluğ Bey Medresesi (1417-1420)

Emir Timurlenk'in torunu Uluğ Bey tarafından 1417-1420 yılları arasında inşa ettirilmiştir.4.

Resim:Samarkand madrasa Ulugh Beg.JPG|Uluğ Bey Medresesi. Resim:Ulugbek madrasah - 1 pishtaq.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nden bir piştak.. Resim:Ulugbek madrasah - 3 pishtaq detail.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nin yatay piştakları. Resim:Ulugbek madrasah - 5 pishtaq - central porch.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nin ön cephesi. Resim:Ulugbek madrasah - 6 pishtaq - central porch detail.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nin ön cephesindeki süslemeli kirişler. Resim:Ulugbek madrasah - 8 outside wall and angle tower.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nin ön cephesinden süslemeler.

Resim:Ulugbek madrasah - Inside - courtyard 1.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nin iç avlusu. Resim:Ulugbek madrasah - Inside - courtyard

  1. detail.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nin iç ayrıntıları. Resim:Ulugbek madrasah - Inside - courtyard 6 student cell.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nde ufak bir dershane. Resim:Ulugbek madrasah - Inside - courtyard 9 student cell calligraphy above door.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nin duvarlarındaki İslam hat sanatı örnekleri. Resim:Ulugbek madrasah - Inside - courtyard 7 student cell detail.JPG|Uluğ Bey Medresesi'nin ön cephesi. Resim:Ulugbek madrasah - Inside - mosque 1 mihrab.JPG|Uluğ Bey Medresesi Camii'nin Mihrabı.

Şir-Dor Medresesi (1619-1635/36)

Uluğ Bey Medresesi'nin tam karşısında yer alan medresedir. 1619-1635 yıllarında inşa edilmiştir.5.

Resim:Samarkand - Sherdor madrassa.jpg|Şir-Dor Medresesi'nin dışarıdan manzarası. Resim:Lion(or tiger) on the Sher-dor madrassa.JPG|Şir-Dor Medresesi'nin kiriş süslemelerinin ayrıntıları. Resim:Sherdor madrasah outside 90 pishtak detail (central porch).JPG|Şir-Dor Medresesi'nin kiriş süslemelerinin diğer ayrıntıları. Resim:Sherdor madrasah outside 93 - lateral wall under pishtak (detail).JPG|Şir-Dor Medresesi'nin kiriş süslemelerinin ayrıntıları. Resim:Sherdor madrasah outside 8 (bannaï with allah name).JPG|Détail de la façade de la médersa Cher-Dor (inscriptions style "bannaî"). Resim:Sherdor madrasah outside 5.JPG|Şir-Dor Medresesi'nin kubbesi.

Resim:Sherdor madrasah inside 5 iwan and cells.JPG|Şir-Dor Medresesi'nin iç avlusu. Resim:Sherdor madrasah inside 4 - cell (room).JPG|Şir-Dor Medresesi'nin duvar iç avlusunun duvar süslemeleri. Resim:Sherdor madrasah inside 7 wall of a cell porch (bannai).JPG|Şir-Dor Medresesi'nin duvar süslemelerinin ayrıntıları. Resim:Sherdor madrasah inside 91 iwan wall caligraphy.JPG|Şir-Dor Medresesi'nin yazıtları. Resim:Sherdor madrasah inside 5 detail beside iwan.JPG|Şir-Dor Medresesi'nin duvar süslemelerinin ayrıntıları. Resim:Sherdor madrasah inside 92 bannai calligraphy wall of an iwan.JPG|Şir-Dor Medresesi'nin yazıtları.

Tilla-Karı Medresesi (1647-1659/60)

Uluğ Bey Medresesi ile Şir-Dor Medresesi arasında konuçlandırılmış olan Tilla-Karı Medresesi 1647-1659 yılları arasında inşa edilmiştir.6.

Resim:Tilla-Kori madrasah - Exterior views 1.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin dışarıdan manzarası. Resim:Tilla-Kori portal.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin kiriş kısmı. Resim:Dôme médersa Tilla-Qari.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin kubbesi. Resim:Tilla-Kori madrasah - Exterior views 3 pishtak.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin duvar süslemelerinin ayrıntıları. Resim:Tilla-Kori madrasah - Exterior views 5 - column around pishtak (detail).JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin bir sütünunun ayrıntıları. Resim:Tilla-Kori madrasah - Exterior views 6 - wall under pishtak (bannai).JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin duvarlarındaki süslü yazılar.

Resim:Tilla-Kori madrasa inside yard 93 iwan behind pishtak.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin iç avlusu. Resim:Tilla-Kori madrasa inside mosque 4 mihrab.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin mihrabı. Resim:Tilla-Kori madrasa inside mosque 3 ceiling.JPG|Tilla-Karı Medresesi Camii'nin tavanı. Resim:Tilla-Kori madrasa inside mosque 92 mihrab detail.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin mihrabındaki süslemelerin ayrıntıları. Resim:Tilla-Kori madrasa inside mosque 8 mihrab detail.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin mihrabı. Resim:Tilla-Kori madrasa inside mosque 93 minbar.JPG|Tilla-Karı Medresesi'nin Minberi.

Kaynakça

Orijinal kaynak: registan. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. ArcNet Web (İng) .

  2. ArcNet Web (İng) .

  3. ArcNet Web (İng) .

Kategoriler