plevral efüzyon ne demek?

Plevral Efüzyon (Akciğer Zarı Sıvı Birikimi)

Plevral efüzyon, akciğer zarları arasında normalde bulunan ince sıvı tabakasının anormal miktarda artması durumudur. Akciğerleri çevreleyen iki katmanlı zar olan plevranın arasında sıvı birikmesiyle karakterizedir. Bu durum, çeşitli sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir ve solunum problemlerine yol açabilir.

Nedenleri:

Plevral efüzyonun pek çok farklı nedeni olabilir:

  • Enfeksiyonlar: Pnömoni (zatürre), tüberküloz gibi akciğer enfeksiyonları.
  • Kalp Yetmezliği: Kalp yetmezliği, akciğerlerde sıvı birikimine neden olabilir.
  • Kanser: Akciğer kanseri, mezotelyoma gibi kanserler plevral efüzyona yol açabilir.
  • Böbrek Hastalıkları: Böbrek yetmezliği gibi durumlar, vücutta sıvı dengesini bozarak plevral efüzyona neden olabilir.
  • Karaciğer Hastalıkları: Siroz gibi karaciğer hastalıkları da sıvı birikimine katkıda bulunabilir.
  • Otoimmün Hastalıklar: Romatoid Artrit, Lupus gibi otoimmün hastalıklar.
  • Akciğer Embolisi: Akciğerlere giden bir damarın tıkanması (pulmoner emboli).

Belirtileri:

Plevral efüzyonun belirtileri, sıvı birikiminin miktarına ve altta yatan nedene bağlı olarak değişebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

  • Nefes Darlığı: Özellikle eforla artan nefes darlığı.
  • Göğüs Ağrısı: Derin nefes alırken veya öksürürken artan keskin göğüs ağrısı.
  • Öksürük: Özellikle kuru öksürük.
  • Hızlı Solunum: Normalden daha hızlı soluma.
  • Ateş: Enfeksiyon kaynaklı efüzyonlarda.

Tanı:

Plevral efüzyon tanısı genellikle şu yöntemlerle konulur:

  • Fizik Muayene: Doktorun stetoskopla akciğerleri dinlemesi.
  • Göğüs Röntgeni: Akciğerlerdeki sıvıyı göstermede yardımcı olur.
  • Bilgisayarlı Tomografi (BT): Daha detaylı görüntüleme sağlar.
  • Plevral Sıvı Analizi (Torasentez): Bir iğne yardımıyla plevral boşluktan sıvı alınarak laboratuvar analizine gönderilmesi. Bu analiz, sıvının nedenini belirlemede önemlidir.

Tedavi:

Plevral efüzyonun tedavisi, altta yatan nedene ve efüzyonun şiddetine bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

  • Altta Yatan Nedenin Tedavisi: Enfeksiyon varsa antibiyotikler, kalp yetmezliği varsa kalp ilaçları gibi.
  • Torasentez: Plevral boşluktan sıvı çekilerek rahatlama sağlanması.
  • Plevrodezis: Plevral boşluğa yapışmayı teşvik eden bir madde enjekte edilerek sıvı birikiminin önlenmesi.
  • Plevral Kateter: Tekrarlayan efüzyonlarda sıvı drenajını sağlamak için yerleştirilen bir kateter.
  • Cerrahi: Nadiren, plevral efüzyonun cerrahi olarak tedavi edilmesi gerekebilir.