Piezoelektrik etki, bazı kristal ve seramik malzemelerin mekanik stres (basınç, gerilme veya burulma gibi) uygulandığında elektrik potansiyeli üretme özelliğidir. Bu olayın tersi de mümkündür; yani, bu tür malzemelere elektrik alanı uygulandığında mekanik deformasyon oluşur.
Piezoelektrik Etkinin Temel Unsurları:
- Doğrudan Piezoelektrik Etki: Mekanik stres uygulandığında elektrik yükü üretimi. Bu, sensörlerde ve enerji hasadında kullanılır.
- Ters Piezoelektrik Etki: Elektrik alanı uygulandığında mekanik deformasyon oluşumu. Bu, aktüatörlerde ve hassas konumlandırma sistemlerinde kullanılır.
- Malzemeler: Kuvars, turmalin, bazı seramikler (örneğin, PZT) gibi malzemeler piezoelektrik özellik gösterir.
- Kullanım Alanları: Sensörler (basınç sensörü, ivmeölçer), aktüatörler, enerji hasadı, ultrasonik cihazlar, ve daha birçok alanda uygulama bulur.
Piezoelektrik Etkinin Avantajları:
- Yüksek hassasiyet
- Hızlı tepki süresi
- Kompakt boyut
- Güvenilirlik
- Enerji verimliliği
Önemli Uygulamalar:
- Sensörler: Basınç, kuvvet, ivme, titreşim ve gerilme ölçümleri.
- Aktüatörler: Hassas konumlandırma, mikro robotik, ve valf kontrolü.
- Enerji Hasadı: Mekanik titreşimlerden veya stresten elektrik enerjisi üretimi.
- Ultrasonik Cihazlar: Görüntüleme, temizleme, ve tıbbi tedaviler.