paşa ne demek?

Paşa, Osmanlı Devleti zamanında yüksek sivil memurlara ve albaydan üstün rütbede bulunan askerlere verilen unvan.1 Bunun yanında Osmanlı himayesindeki Mısır baş yöneticilerine de paşa unvanı verilmiştir.

Sözcüğün kökeni

Sözcüğün Eski Türkçe'deki erkek evlat anlamına gelen beşe kelimesinden geldiği2 veya 'baş ağa' sözcüklerinin birleşmesiyle oluştuğu düşünülmektedir.3 Bunun yanında baş isim gövdesine -A isimden isim yapan yapım eki getirilerek en üstte, başta olan anlamında türetilen bir kelime olduğu da düşünülebilir. İskender Pala da sözcüğün "beşe" sözünden geldiğine Od adlı romanındaki şu sözlerle işaret etmiştir: "Çelebi Faruk, Lokman Beşe'nin babasıydı demek. Üç yıldır bunu hiç bilmemiştim. Oysa "Paşa" demesinden anlamalıydım."4 Günümüzde Lâkap ve Unvanların Kaldırılması Hakkındaki Kanun ile yasak olmasına rağmen (26 Kasım 1934) pek çok kesimde general rütbeli subaylar için yaygın olarak kullanılmaktadır.5 Ayrıca paşa Türkçe kökenli bir kelime olmasına rağmen yabancı tamlamaların içinde kullanılmıştır.6

Kaynakça

Orijinal kaynak: paşa. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Pala, İskender (2011), Od, s.159, Kapı Yayınları:İstanbul.

Kategoriler