pantürkizm ne demek?

Pantürkizm

Pantürkizm, Orta Asya, Doğu Avrupa ve Kuzey Afrika'da yaşayan, Türk dili konuşan halkları tek bir siyasi ve kültürel birlik altında birleştirmeyi amaçlayan siyasi ve kültürel bir ideolojidir.

Temel İlkeleri:

• Türk Birliği İdeali: Tüm Türk halklarının ortak bir kökene sahip olduğu ve bu nedenle bir araya gelmeleri gerektiği düşüncesi.
• Dil Birliği: Ortak bir edebi dil oluşturma ve Türk dillerini birbirine yakınlaştırma çabası.
• Kültürel Birlik: Ortak Türk kültürünü ve tarihini vurgulama, gelenekleri ve değerleri koruma ve geliştirme.
• Siyasi Birlik: Siyasi özerklik veya bağımsızlık elde etme ve nihai olarak birleşmiş bir Türk devleti kurma hedefi.

Tarihsel Gelişimi:

Pantürkizm, 19. yüzyılın sonlarında, Rusya İmparatorluğu'nda yaşayan Türk aydınları arasında ortaya çıkmıştır. Bu dönemde, milliyetçilik akımlarının yükselmesi ve Türk halklarının kendi kimliklerini arayışı, pantürkist düşüncelerin gelişmesine zemin hazırlamıştır.

• Öncüleri: İsmail Gaspıralı, Yusuf Akçura gibi aydınlar, pantürkizmin ilk teorisyenleri olarak kabul edilir.
• Osmanlı Dönemi: İttihat ve Terakki döneminde, Osmanlı İmparatorluğu'nda pantürkist düşünceler etkili olmuştur.
• Türkiye Cumhuriyeti: Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra, pantürkizm farklı dönemlerde farklı şekillerde etkili olmuştur.

Günümüzdeki Durumu:

Pantürkizm, günümüzde de bazı siyasi ve kültürel çevrelerde varlığını sürdürmektedir. Ancak, siyasi bir birlik hedefi büyük ölçüde gerçekleşmemiştir. Bununla birlikte, Türk dünyası arasında kültürel ve ekonomik işbirliği çabaları devam etmektedir.

Eleştiriler:

Pantürkizm, bazı kesimler tarafından ırkçı ve yayılmacı bir ideoloji olarak eleştirilmektedir. Ayrıca, farklı Türk halklarının farklı kültürel ve siyasi çıkarlara sahip olduğu ve bu nedenle birleşmelerinin mümkün olmadığı savunulmaktadır.

Anahtar Kavramlar:

• Türkçülük
• Turancılık
• Milliyetçilik