obsesif kompülsif bozukluk ne demek?

Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB), kişinin zihninde tekrar eden, istenmeyen düşüncelere (obsesyonlar) ve bu düşüncelerin yarattığı kaygıyı azaltmak veya ortadan kaldırmak için yaptığı tekrarlayıcı davranışlara (kompülsiyonlar) sahip olduğu bir ruh sağlığı durumudur.

Obsesyonlar:

• Zorlayıcı düşünceler, dürtüler veya imgelerdir.
• Kişi bunları anlamsız veya aşırı bulsa bile zihnine istemeden gelirler.
• Obsesyonlar yoğun kaygıya, strese veya rahatsızlığa neden olur.
• Yaygın obsesyonlar şunlardır:
  • Kirlenme korkusu
  • Simetri veya düzen ihtiyacı
  • Zarar verme korkusu
  • Dini veya ahlaki obsesyonlar
  • Agresif dürtüler

Kompülsiyonlar:

• Obsesyonların yarattığı kaygıyı azaltmak veya önlemek için yapılan tekrarlayıcı davranışlar veya zihinsel eylemlerdir.
• Kişi bu davranışların mantıksız veya aşırı olduğunun farkında olsa bile, yapmaktan kendini alamaz.
• Kompülsiyonlar geçici bir rahatlama sağlayabilir, ancak obsesyonları pekiştirir ve OKB döngüsünü sürdürür.
• Yaygın kompülsiyonlar şunlardır:
  • Tekrarlayan yıkama veya temizleme
  • Kontrol etme (örneğin, kapıları, ocakları, kilitleri)
  • Sayı sayma veya ritüeller
  • Sıralama veya düzenleme
  • Güvence arama

OKB'nin Nedenleri:

OKB'nin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak genetik, beyin kimyası ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir.

Tedavi:

OKB genellikle psikoterapi (özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi - BDT) ve ilaçların (özellikle serotonin geri alım inhibitörleri - SSRI'lar) bir kombinasyonu ile tedavi edilir. Tedavi, obsesyonların ve kompülsiyonların sıklığını ve şiddetini azaltmaya, kişinin yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir.