norveç modeli ne demek?

Norveç Modeli, Norveç'in Avrupa Birliği (AB) ile olan ilişkisini tanımlayan bir dizi anlaşmayı ifade eder. Temelde, Norveç AB üyesi olmamasına rağmen, Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) anlaşması aracılığıyla AB iç pazarının bir parçasıdır. Bu durum, Norveç'e AB'nin dört temel serbestliği olan mal, hizmet, sermaye ve kişilerin serbest dolaşımından yararlanma imkanı sunar.

Temel Özellikleri:

• AEA Anlaşması: Norveç'in AB ile ilişkisinin temelini oluşturur. Bu anlaşma sayesinde Norveç, AB iç pazarının bir parçası olarak ticaret yapabilir ve serbest dolaşım haklarından faydalanabilir. Detaylı bilgi için: AEA Anlaşması

• AB Mevzuatına Uyum: Norveç, AEA anlaşmasının bir parçası olarak, AB mevzuatının büyük bir kısmını (özellikle iç pazarla ilgili olanları) kendi yasalarına entegre etmek zorundadır. Ancak, AB yasalarının oluşturulma sürecinde doğrudan söz sahibi değildir.

• Sektörel İstisnalar: Norveç, tarım ve balıkçılık gibi bazı sektörlerde AB mevzuatına uyum sağlamak zorunda değildir. Bu, Norveç'in ulusal çıkarlarını korumasına olanak tanır.

• Bütçe Katkısı: Norveç, AEA anlaşmasının bir parçası olarak, AB bütçesine mali katkıda bulunur. Bu katkı, AB'nin ekonomik ve sosyal uyum politikalarını desteklemeye yöneliktir.

• Egemenlik ve Bağımsızlık: Norveç Modeli, ülkenin AB üyesi olmamasından dolayı egemenliğini ve bağımsızlığını korumasını sağlar. Bu, Norveç'in kendi politikalarını belirleme özgürlüğünü muhafaza etmesine imkan verir.

Avantajları:

• AB iç pazarına erişim imkanı.
• Ticaretin kolaylaştırılması.
• Ekonomik büyüme potansiyeli.
• Egemenliğin korunması.

Dezavantajları:

• AB mevzuatına uyum zorunluluğu.
• AB yasalarının oluşturulmasında söz sahibi olmama.
• Bütçeye mali katkı yapma.
• Demokratik açık (yasaların hazırlanma sürecinde doğrudan etkili olmama).