Nojpetén, günümüzdeki Guatemala'nın Petén Bölgesi'nde bulunan, Maya uygarlığı'nın son bağımsız şehriydi. İspanyol İmparatorluğu'nun 1697'de fethine kadar, yaklaşık iki yüzyıl boyunca, işgalcilerden uzak durmayı başarmış, önemli bir kültürel ve siyasi merkez olarak varlığını sürdürmüştür.
Kökenleri: Nojpetén'in kökenleri, Klasik Maya dönemine kadar uzanmaktadır. Şehir, aslında Tayasal olarak biliniyordu ve Itza Maya halkının önemli bir yerleşim yeriydi. Klasik Maya döneminin sonunda, bölgedeki diğer büyük şehirlerin çöküşüyle birlikte, Tayasal da gerilemeye başladı.
Post-Klasik Dönem: 13. yüzyılda, Yucatán Yarımadası'ndaki Chichen Itza'nın düşüşüyle birlikte, Itza halkı güneye doğru göç ederek Tayasal'ı yeniden canlandırdı ve burayı başkentleri yaptı. Bu dönemde, şehir Nojpetén (Itza Maya dilinde "Ada Şehri") olarak anılmaya başlandı.
İspanyol Direnişi: Hernán Cortés, 1525'te Honduras'a yaptığı sefer sırasında Nojpetén'i ziyaret etti. Itza halkı, başlangıçta İspanyollara dostça davrandı ve Cortés, hasta bir atını burada bırakarak geri döndü. Ancak, İspanyolların bölgedeki diğer Maya şehirlerine uyguladığı acımasız yöntemler, Nojpetén halkının tutumunu değiştirdi. İlerleyen yıllarda, Nojpetén, İspanyol fetihlerine karşı direnişin sembolü haline geldi.
Fetih: Nojpetén, 1697'de Martín de Ursúa y Arizmendi liderliğindeki İspanyol ordusu tarafından ele geçirildi. Şehir, uzun süren bir kuşatmanın ardından düştü ve Itza halkı, İspanyol egemenliğine boyun eğmek zorunda kaldı. Bu olay, Maya uygarlığının bağımsızlığının sonunu işaret etti.
Nojpetén, Petén Itza Gölü'ndeki bir ada üzerinde kurulmuştur. Bu stratejik konum, şehrin savunulmasını kolaylaştırmış ve uzun yıllar boyunca İspanyol saldırılarına direnmesine olanak sağlamıştır. Göl, aynı zamanda şehrin su ve besin kaynağı olmuştur.
Nojpetén, Maya kültürünün önemli bir merkeziydi. Şehirde, Maya dini, sanatı ve mimarisi gelişmişti. Itza halkı, kendi dillerini ve geleneklerini korumayı başarmış, İspanyol etkisine karşı direnmiştir. Nojpetén'de bulunan arkeolojik kalıntılar, şehrin zengin kültürel mirasını gözler önüne sermektedir.
Nojpetén'in kalıntıları, günümüzde Flores kasabasının altında bulunmaktadır. Arkeolojik kazılar, şehirdeki tapınakları, sarayları ve diğer yapıları ortaya çıkarmıştır. Bu kalıntılar, Maya uygarlığının son dönemlerine ışık tutmaktadır.
Nojpetén, Maya uygarlığının direnişinin ve kültürel canlılığının sembolüdür. Şehrin fethi, Maya tarihinin önemli bir dönüm noktasıdır ve bölgedeki kültürel değişimin başlangıcını işaret etmektedir. Nojpetén'in mirası, günümüzde hala yaşamaya devam etmektedir ve Maya halkının kimliğinin önemli bir parçasıdır.