n tipi yarı iletken ne demek?
N Tipi Yarı İletkenler
N tipi yarı iletkenler, silisyum (Si) veya germanyum (Ge) gibi dört değerlikli yarı iletken malzemelere, beş değerlikli (pentavalent) fosfor (P), arsenik (As) veya antimon (Sb) gibi yabancı atomların kontrollü bir şekilde eklenmesiyle (katkılama - doping) oluşturulur. Bu işlem, malzemenin elektriksel iletkenliğini artırır.
Temel Özellikler:
- Fazla Elektron: Beş değerlikli atomlar, silisyum veya germanyum kristal yapısına girdiklerinde, dört bağ oluşturmak için dört elektron kullanır ve bir serbest elektron kalır. Bu serbest elektronlar, iletkenliğe katkıda bulunur.
- Çoğunluk Taşıyıcılar: N tipi yarı iletkenlerde, elektronlar çoğunluk taşıyıcılardır (major carriers), yani akım taşınmasında en büyük rolü oynarlar.
- Azınlık Taşıyıcılar: Boşluklar (holes) azınlık taşıyıcılardır (minor carriers).
- Negatif Yük: "N" harfi, negatif yükü temsil eden "negatif" kelimesinden gelir, çünkü akımın ana taşıyıcıları negatif yüklü elektronlardır.
- Enerji Bandı Diyagramı: Katkılama işlemi, yarı iletkenin enerji%20bandı yapısını değiştirir. Katkı atomları, iletim bandına yakın bir enerji seviyesi (donör seviyesi) oluşturur. Bu, elektronların iletim bandına geçmesini kolaylaştırır ve iletkenliği artırır.
- Uygulamalar: N tipi yarı iletkenler, diyotlar, transistörler ve diğer birçok yarı%20iletken cihazın yapımında kullanılır. P tipi yarı iletkenlerle birleştirilerek pn%20eklemi oluşturulur.