müstefilatun ne demek?

Müstefilatun

Müstefilatun, Aruz vezni'nde kullanılan bir tefiledir. Divan edebiyatında sıklıkla karşılaşılan bu tefile, vezinlerin belirlenmesinde ve şiirlerin ahenginde önemli bir rol oynar.

Köken ve Anlam

"Müstefilatun" kelimesi Arapça kökenlidir ve "müstef'ilâtün" şeklinde yazılır. Kelime, "istif'al" babından türetilmiş olup, "faydalanılan, istifade edilen" gibi anlamlara gelir. Aruz vezninde bir kalıp olarak kullanıldığında, belirli bir hece düzenini ifade eder.

Aruz Veznindeki Yeri

Müstefilatun, aruz vezninde yedi heceden oluşan bir tefiledir. Hece yapısı şu şekildedir:

  • Müs: Kısa hece (U)
  • te: Uzun hece (-)
  • fi: Kısa hece (U)
  • lâ: Uzun hece (-)
  • tün: Uzun hece (-)

Dolayısıyla müstefilatun tefilesinin şeması U - U - - şeklinde gösterilir.

Müstefilatun ile Oluşturulan Vezinler

Müstefilatun tefilesi, farklı sayıda tekrarlanarak veya başka tefilelerle bir araya gelerek çeşitli aruz vezinlerini oluşturur. Divan edebiyatında sıkça kullanılan bazı müstefilatunlu vezinler şunlardır:

  • Müstefilatun Müstefilatun Müstefilatun Müstefilatun: Bu vezin, Divan şiirinde oldukça yaygın olarak kullanılmıştır. Örneğin, Fuzuli'nin bazı gazellerinde bu vezne rastlamak mümkündür.
  • Müstefilatun Müstefilatun Failün: Bu vezin de Divan edebiyatında kullanılan bir diğer örnektir.

Kullanım Alanları

Müstefilatun tefilesiyle oluşturulan vezinler, özellikle gazel, kaside, mesnevi gibi Divan edebiyatı nazım şekillerinde sıkça kullanılmıştır. Şairler, bu vezinleri kullanarak şiirlerine ahenk ve ritim katmışlardır.

Örnekler

Müstefilatun tefilesinin kullanımına örnek olarak aşağıdaki mısralar verilebilir (vezin tam olarak uygulandığında):

  • "Derdinden ey dil neylesem bilmem, Dermanı yoktur bu yaranın." (Bu örnek, müstefilatun tefilesiyle başlayan bir mısra örneğidir.)

Müstefilatun ve Günümüz Edebiyatı

Müstefilatun, günümüz Türk edebiyatında Divan edebiyatı kadar yaygın olarak kullanılmamaktadır. Ancak, Aruz vezni'ne ilgi duyan ve bu vezinle şiir yazmaya çalışan bazı şairler tarafından hala kullanılmaktadır.

Ayrıca Bakınız

Bu makale, müstefilatun hakkında genel bir bilgi sunmayı amaçlamaktadır. Daha detaylı bilgi için ilgili kaynaklara başvurulabilir.

Kendi sorunu sor