müdarebe ne demek?
Müdârebe Hakkında Bilgi
Müdârebe, İslam hukukunda bir tür kâr ortaklığı akdidir. Temelde bir tarafın sermaye koyduğu, diğer tarafın ise bu sermayeyi işletip elde edilen kârı önceden belirlenmiş oranlarda paylaştığı bir sözleşmedir.
Temel Unsurları:
- Sermaye (Mal): Sermaye sahibi (rabbü'l-mal) tarafından sağlanan nakit veya misli mallardır. Sermayenin belirli olması ve müdâribin tasarrufuna bırakılması gerekir.
- Emek (Çalışma): Müdârib (işletmeci), sermayeyi işleten ve ticari faaliyeti yürüten taraftır. Müdârib, sermayeyi en iyi şekilde değerlendirmekle yükümlüdür.
- Kâr Paylaşımı: Kârın taraflar arasında nasıl paylaşılacağı, sözleşme yapılırken açıkça belirlenmelidir. Zarar durumunda ise genellikle sermaye sahibinin sermayesi zarar görürken, müdâribin emeği boşa gider.
- Sözleşme: Müdârebe akdi, tarafların karşılıklı rızasıyla yapılan bir sözleşme ile geçerlilik kazanır. Sözleşmede sermaye miktarı, kâr paylaşım oranı ve diğer önemli şartlar belirtilmelidir.
Müdârebenin Çeşitleri:
- Mutlak Müdârebe: Müdâribin, sermayeyi istediği alanda ve şekilde işletme serbestisine sahip olduğu müdârebe türüdür.
- Mukayyed Müdârebe: Müdâribin, sermayeyi belirli bir alanda veya şekilde işletmekle sınırlandırıldığı müdârebe türüdür.
Müdârebenin Hükümleri:
- Müdârib, sermayeyi emanet olarak alır ve onu özenle kullanmakla yükümlüdür.
- Müdârib, elde ettiği kârı sözleşmede belirtilen oranda paylaşmak zorundadır.
- Sermaye sahibi, müdâribin işlerine karışamaz, ancak denetleme hakkına sahiptir.
- Müdârebe akdi, taraflardan birinin ölümü, akdin feshi veya sermayenin tükenmesi gibi durumlarda sona erer.
Müdârebe, İslam ekonomisinde önemli bir finansman aracıdır ve özellikle sermayesi olmayan girişimcilerin iş kurmaları için önemli bir fırsat sunar.