montrö ne demek?

Montrö Boğazlar Sözleşmesi Hakkında Bilgi

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye'nin İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerindeki egemenlik haklarını yeniden tesis eden ve bu boğazlardan gemi geçiş rejimini düzenleyen uluslararası bir sözleşmedir. 20 Temmuz 1936'da İsviçre'nin Montrö kentinde imzalanmış ve 9 Kasım 1936'da yürürlüğe girmiştir.

Sözleşmenin Temel Unsurları:

• Türkiye'nin Egemenliği: Sözleşme, Türkiye'nin boğazlar üzerindeki tam egemenlik haklarını geri vermiştir. Bu, askersizleştirilmiş bölge uygulamasına son verilmesi ve Türkiye'nin boğazlarda tahkimat yapabilmesi anlamına gelir.
• Geçiş Rejimi:
  • Barış Zamanı: Ticaret gemileri, bayrağına ve yüküne bakılmaksızın, hiçbir kısıtlama olmaksızın boğazlardan serbestçe geçebilir. Savaş gemileri ise, belirli tonaj ve sayı sınırlamalarına tabidir ve Türkiye'ye önceden bildirimde bulunmak zorundadır. Barış Zamanı
  • Savaş Zamanı: Türkiye tarafsız ise, ticaret gemileri serbestçe geçebilir. Türkiye savaşta ise veya savaş tehdidi altındaysa, boğazlardan geçiş rejimi Türkiye'nin kararlarına bağlıdır. Savaş Zamanı
• Boğazlar Komisyonu'nun Kaldırılması: Lozan Barış Antlaşması ile kurulan Boğazlar Komisyonu kaldırılmış ve boğazların yönetimi tamamen Türkiye'ye devredilmiştir. Lozan Barış Antlaşması

Sözleşmenin Önemi:

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye'nin Karadeniz'deki güvenliğini sağlaması ve bölgedeki güç dengesini koruması açısından büyük öneme sahiptir. Sözleşme, Karadeniz'e kıyıdaş olmayan devletlerin savaş gemilerinin geçişini sınırlayarak, Karadeniz'in bir "Türk gölü" olmasını engellemeyi amaçlar. Aynı zamanda, Türkiye'nin boğazlar üzerindeki egemenlik haklarını uluslararası alanda tescilleyen önemli bir belgedir.