mikrotübül ne demek?

Mikrotübüller Hakkında Bilgi

Mikrotübüller, ökaryotik hücrelerde bulunan ve hücre iskeletinin önemli bir bileşenini oluşturan tübüler yapılardır. Temel olarak alfa ve beta tübülin proteinlerinden oluşurlar ve bu proteinler, heterodimerler halinde bir araya gelerek mikrotübülün yapı taşlarını oluştururlar.

Yapısı ve Oluşumu:

  • Mikrotübüller, tübülin dimerlerinin protofilamentler halinde sıralanmasıyla oluşur.
  • Genellikle 13 protofilament bir araya gelerek silindirik bir yapı oluşturur.
  • Bu silindirik yapı, "mikrotübül" olarak adlandırılır ve yaklaşık 25 nm çapındadır.
  • Mikrotübüllerin bir ucu ("artı ucu") diğer ucuna ("eksi ucu") göre daha hızlı büyür ve kısalır. Bu dinamik istikrarsızlık olarak bilinir.
  • Mikrotübüllerin oluşumu ve organizasyonu, Mikrotübül Organize Edici Merkezler (MTOC) tarafından kontrol edilir. Hayvan hücrelerinde, MTOC'nin ana bileşeni sentrozomdur.

Fonksiyonları:

  • Hücre Şeklini ve Desteğini Sağlama: Mikrotübüller, hücreye yapısal destek sağlar ve hücre şeklinin korunmasına yardımcı olur.
  • Hücre İçi Taşıma: Motor proteinleri (kinezin ve dinein), mikrotübüller üzerinde hareket ederek hücre içi organellerin ve diğer moleküllerin taşınmasında rol oynar. Bu sayede hücre içinde madde taşınımı sağlanır.
  • Hücre Bölünmesi: Mitoz ve mayoz sırasında kromozomların ayrılması için mitotik iğ ipliklerinin oluşumunda görev alırlar.
  • Hücre Hareketi: Siller ve kamçıların yapısında bulunarak hücre hareketini sağlarlar.
  • Sinyal İletimi: Mikrotübüller, hücre içi sinyal iletim yollarında rol oynayabilirler.

Dinamik İstikrarsızlık:

Mikrotübüllerin polimerizasyonu ve depolimerizasyonu sürekli olarak gerçekleşir. Bu özellik, mikrotübüllerin hızlı bir şekilde yeniden düzenlenmesini ve hücrenin ihtiyaçlarına göre adapte olmasını sağlar. Dinamik istikrarsızlık, mikrotübüllerin temel özelliklerinden biridir.

Farmakolojik Etkiler:

Bazı ilaçlar (örneğin, taksol ve kolşisin) mikrotübüllerin polimerizasyonunu veya depolimerizasyonunu etkileyerek hücre bölünmesini engelleyebilir. Bu özellik, kanser tedavisinde kullanılmaktadır.

Kategoriler