mezopotamya uygarlıkları ne demek?
Mezopotamya Uygarlıkları
Mezopotamya, kabaca günümüz Irak, Suriye'nin kuzeydoğusu, Türkiye'nin güneydoğusu ve İran'ın güneybatısını kapsayan bölgede yer alan antik uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. "Mezopotamya" kelimesi, Yunanca'da "iki nehir arasındaki ülke" anlamına gelir ve Fırat ve Dicle nehirleri arasındaki verimli toprakları ifade eder. Bu verimli topraklar, tarımın gelişmesi ve yerleşik hayatın başlaması için uygun koşullar sağlamıştır.
Başlıca Mezopotamya Uygarlıkları:
- Sümerler: Mezopotamya'da bilinen en eski uygarlıktır. Şehir devletleri halinde örgütlenmişlerdir. Ziggurat adı verilen tapınakları, çivi yazısı (https://www.nedemek.page/kavramlar/Çivi%20Yazısı) ve tekerleği icat etmişlerdir. Hukuk kurallarını ilk kez yazılı hale getiren uygarlıklardan biridirler.
- Akadlar: Sümer şehir devletlerini fethederek ilk merkezi imparatorluğu kurmuşlardır. Sargon, önemli hükümdarlarındandır.
- Babiller: Hammurabi Kanunları (https://www.nedemek.page/kavramlar/Hammurabi%20Kanunları) ile ünlüdürler. Babil Kulesi ve Asma Bahçeleri de bu uygarlığa aittir.
- Asurlular: Savaşçı bir toplum olarak bilinirler. Güçlü bir ordu kurmuşlar ve geniş bir coğrafyaya yayılmışlardır. Başkentleri Ninova'da büyük bir kütüphane kurmuşlardır.
- Elamlar: Mezopotamya'nın güneydoğusunda, günümüz İran topraklarında yaşamışlardır. Sürekli olarak Sümerler, Babiller ve Asurlular ile mücadele etmişlerdir.
Mezopotamya Uygarlıklarının Ortak Özellikleri:
- Çok tanrılı din: Tanrıları doğa olayları ve insan özelliklerine sahip olarak tasvir etmişlerdir.
- Site devletleri: Başlangıçta şehir devletleri şeklinde örgütlenmişlerdir.
- Tarım ekonomisi: Temel geçim kaynağı tarımdır.
- Sulama kanalları: Tarımı geliştirmek için sulama kanalları inşa etmişlerdir.
- Matematik ve astronomi: Gelişmiş matematik ve astronomi bilgisine sahiptiler. Takvimler oluşturmuşlar ve yıldızları incelemişlerdir.
- Hukuk kuralları: Toplumsal düzeni sağlamak için yazılı hukuk kuralları oluşturmuşlardır.
Mezopotamya uygarlıkları, insanlık tarihine önemli katkılarda bulunmuşlardır. Yazı, tekerlek, hukuk, matematik ve astronomi gibi alanlardaki buluşları, sonraki uygarlıkların gelişimi için temel oluşturmuştur.