Methemoglobin

Methemoglobin (MetHb), hemoglobin molekülündeki demir atomunun (Fe) normalde +2 değerlikli olması gerekirken +3 değerlikli hale oksitlenmesi sonucu oluşan anormal bir hemoglobin formudur. Bu durum, hemoglobinin oksijen taşıma yeteneğini azaltır. Çünkü Fe+3 oksijene bağlanamaz.

Nasıl Oluşur?

Methemoglobin oluşumuna neden olan çeşitli faktörler vardır:

• Genetik Faktörler: Doğuştan gelen bazı enzim eksiklikleri (örneğin sitokrom%20b5%20redüktaz%20eksikliği) methemoglobinemiye yol açabilir.
• Kimyasal Maddeler ve İlaçlar: Bazı ilaçlar (örneğin nitritler, anilin boyaları, sülfonamidler) veya toksik maddeler methemoglobin oluşumunu tetikleyebilir.
• Çevresel Faktörler: Kirli sular veya yüksek nitrat içerikli gıdalar (özellikle bebeklerde) methemoglobinemiye neden olabilir.

Belirtiler

Methemoglobin düzeyinin yükselmesiyle birlikte görülen belirtiler şunlardır:

• Siyanoz: Deri ve mukozalarda mavimsi renk değişimi (en belirgin semptom).
• Baş ağrısı, baş dönmesi
• Nefes darlığı
• Yorgunluk, halsizlik
• Şiddetli vakalarda bilinç kaybı ve nöbetler görülebilir.

Tanı

Methemoglobin düzeyi, kanda yapılan özel bir testle (ko-oksimetri) ölçülerek tanı konulur. Ayrıca hastanın tıbbi öyküsü ve maruz kaldığı maddeler de tanı koymada önemlidir.

Tedavi

Methemoglobinemi tedavisinde genellikle metilen%20mavisi kullanılır. Metilen mavisi, Fe+3'ü Fe+2'ye indirgeyerek normal hemoglobin oluşumunu sağlar. Tedavi, methemoglobin düzeyine ve hastanın genel durumuna göre belirlenir. Şiddetli vakalarda kan transfüzyonu gerekebilir.