mazdekçilik ne demek?

Mazdekçilik Hakkında Bilgi

Mazdekçilik, 5. yüzyıl sonlarında ve 6. yüzyıl başlarında Sasani İmparatorluğu'nda ortaya çıkan, Zerdüştçülük'ten etkilenmiş dini ve sosyal bir harekettir. Hareketin kurucusu olan Mazdek, Zerdüşt din adamıydı ve toplumdaki eşitsizliklere ve adaletsizliklere karşı çıkmıştır.

Mazdekçiliğin temel prensipleri şunlardır:

  • Mülkiyetin Ortaklığı: Mazdekçiler, zenginliğin ve kadınların özel mülkiyet olmaktan çıkarılarak toplumun ortak malı olması gerektiğini savunmuşlardır. Bu, toplumsal eşitsizliği ortadan kaldırma amacını taşıyordu.
  • Sosyal Eşitlik: Herkesin eşit haklara sahip olması gerektiği fikri, Mazdekçiliğin temelinde yer alıyordu. Fakirlik ve zenginlik arasındaki uçurumun kapatılması hedefleniyordu.
  • Pasifizm: Şiddete karşı duruş, Mazdekçiliğin önemli bir yönüydü. Ancak bazı kaynaklar, hareketin zamanla radikalleşerek şiddete başvurduğunu belirtmektedir.
  • Evrensel Sevgi ve Barış: Tüm insanlığın kardeşliği ve barış içinde yaşaması ideali, Mazdekçiliğin yaymaya çalıştığı bir diğer önemli mesajdı.
  • Zerdüştlük ile İlişkisi: Mazdekçilik, Zerdüştlükten etkilenmekle birlikte, Zerdüştlükteki düalist (ikici) anlayışı reddetmiş ve tek tanrılı bir inanca daha yakın durmuştur.

Mazdekçilik, Sasani İmparatorluğu'nda kısa sürede büyük bir destekçi kitlesi bulmuştur. Özellikle yoksul halk arasında yaygınlaşarak toplumsal huzursuzluğa neden olmuştur. Sasani hükümdarı I. Kubad başlangıçta hareketi desteklemiş olsa da, daha sonra din adamlarının ve soyluların baskısıyla fikrini değiştirmiş ve Mazdekçileri ortadan kaldırmak için harekete geçmiştir.

Mazdek ve takipçileri, I. Kubad'ın oğlu I. Hüsrev (Anuşirvan) tarafından acımasızca cezalandırılmış ve hareket kanlı bir şekilde bastırılmıştır. Ancak Mazdekçiliğin fikirleri, sonraki dönemlerde ortaya çıkan bazı sosyal ve dini hareketleri etkilemiştir.

Önemli Kavramlar:

Kategoriler