Masiva, İslam tasavvufunda Allah'tan başka her şey anlamına gelir. Sözcük, "O'nun dışındaki şeyler" veya "O'nun gayrısı" şeklinde de ifade edilebilir. Masiva kavramı, Vahdet-i Vücud (Varlığın Birliği) anlayışının temelini oluşturur.
Temel Unsurları:
Allah'tan Gayrı Olan: Masiva, Allah'ın zatı dışındaki tüm yaratılmışları, evreni, dünyayı, insanı, aklı, duyguları ve düşünceleri kapsar.
Perde: Tasavvufa göre masiva, insan ile Allah arasındaki bir perde gibidir. Bu perde, insanın Allah'ı tam olarak idrak etmesini engelleyebilir.
Aşkınlık ve Tenzihiyet: Masiva'nın reddi, Allah'ın aşkınlığı ve tenzihiyetini (noksanlıklardan uzaklığı) vurgular. Yani, Allah'ın yaratılmışlara benzemediği ve onlarla sınırlı olmadığı ifade edilir.
Nefsin Terbiyesi: Sufiler, masivadan kurtulmak için nefsi terbiye etmeye ve kalbi Allah sevgisiyle doldurmaya çalışırlar. Amaç, Allah'tan başka her türlü bağımlılıktan kurtulmaktır. Nefs terbiyesi
Fenafillah: Masivadan kurtulmanın nihai hedefi, Fenafillah (Allah'ta yok olma) makamına ulaşmaktır. Bu makamda, sufi kendi varlığını Allah'ın varlığında eritir.
Özetle: Masiva, tasavvufta Allah'tan başka her şeyi ifade eden, insan ile Allah arasındaki bir perde olarak görülen ve nefsin terbiyesiyle aşılmaya çalışılan önemli bir kavramdır.