luna programı ne demek?
Luna programı (Rusça bir kelime olan "Luna"nın anlamı "Ay"dır),
zaman zaman Lunik ya da Lunnik olarak telaffuz edilen,
tarafından 1959'dan
1976'ya kadar 'a yollanan programı. Bu program sayesinde
Ay'daki; toprağın kimyasal yapısı, ,
ve
miktarı hakkında bilgiler elde edilmiştir. Proje kapsamında, toplamda 24
araç görev almıştır.
ile Sovyetler Birliği
arasında yaklaşık 10 yıl süre Ay yarışını Temmuz 1969'da ABD, ile kazanmıştı. Bundan sonra ABD uzay
çalışmalarını biraz yavaşlatırken Sovyet Rusya uzay programlarını
aksatmadan, hatta geliştirerek sürdürdü. SSCB'nin büyük programın bir
bölümünü de 1959'da başlatan Luna programı oluşturuyordu. Bu programın
bir öğesi olan adlı uzay aracı, 20 Eylül
1970'te aya indi. İndikten 26 saat sonra, uzay aracı, altındaki toprağı
delmeye başladı. 35 cm derinden 101 gr. toprak örneği aldı. Toprağı
sırtında getirdiği dönüş kapsülüne yerleştirdi. Kısa bir süre sonra
kapsül kendi roketini ateşledi, Luna-16'dan ayrıldı ve Dünya'ya dönüş
yolculuğuna başladı. 24 Eylül'de ay toprağı taşıyan kapsül paraşütle
topraklarına iniş yaptı. SSCB, bu
etkileyici girşimi aslında Apollo 11'in aya indiği gün, ile gerçekleştirmeyi planlamıştı. Böylece hem
bütün dünyayı bir kez daha şaşırtacak hem de Amerikalılardan önce ay
toprağını getireceklerdi. Ne var ki Luna 15, iniş sırasında Ay'daki
dağlara çarparak parçalandı. Bu görev de 1,5 yıl sonra Luna 16'ya kaldı.
Görevler
-
- Başlatma hatası, 23 Eylül 1958
- Lunar impact attempt
-
- Başlatma hatası, 11 Ekim 1958
- Lunar impact attempt
-
- Başlatma hatası, 4 Aralık 1958
- Lunar impact attempt
-
- Başlatma hatası, 17 Aralık 1958
- Lunar impact attempt
-
- 2 Ocak 1959'da fırlatıld
- Lunar (Impact) Flyby
-
- Başlatma hatası, 18 Haziran 1959
- Lunar impact attempt
-
- 12 Eylül 1959'da fırlatıldı
- Lunar impact 14 Eylül 1959
- Latitude 29.10 N, Longitude 0.00 -
-
- 4 Ekim 1959'da fırlatıldı
- Lunar Flyby
-
- Başlatma hatası, 15 Nisan 1960
- Lunar flyby attempt
-
- Başlatma hatası, 19 Nisan 1960
- Lunar flyby attempt
- Luna -
- 4 Ocak 1963'te fırlatıldı (yörüngeden çıkamadı ve sadece bir gün
sonra atmosfere geri döndü)
- Soft landing attempt
-
- Başlatma hatası, 3 Şubat 1963
- Soft landing attempt
-
- 2 Nisan 1963'te fırlatıldı
- Lunar Flyby (Soft landing attempt)
-
- Başlatma hatası, 21 Mart 1964
- Soft landing attempt
-
- Başlatma hatası, 20 Nisan 1964
- Soft landing attempt
- Luna -
- 12 Mart 1965'te fırlatıldı (yörüngeden çıkamadı ve sadece beş
gün sonra atmosfere geri döndü)
- Soft landing attempt
-
- Başlatma hatası, 10 Nisan 1965
- Soft landing attempt
-
- 9 Mayıs 1965'te fırlatıldı
- Lunar impact (yumuşak iniş denemesi) -
-
- 8 Haziran 1965'te fırlatıldı
- Attempted Lander - Missed Moon
-
- 4 Ekim 1965'te fırlatıldı
- Lunar Impact -
-
- 3 Aralık 1965'te fırlatıldı
- Lunar Impact - Fırtınalar Denizi
-
- 31 Ocak 1966'da fırlatıldı
- 3 Şubat 1966'da Ay'a iniş yaptı
- Latitude 7.08 N, Longitude 295.63 E -
- Luna -
- 1 Mart 1966'da fırlatıldı (yörüngeden çıkamadı ve sadece iki gün
sonra atmosfere geri döndü)
- Lunar orbit attempt
-
- 31 Mart 1966'da fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- Başlatma hatası, 30 Nisan 1966
- Lunar Orbiter attempt
-
- 24 Ağustos 1966'da fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- 22 Ekim 1966'da fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- 21 Aralık 1966'da fırlatıldı
- 24 Aralık 1966'da Ay'a iniş yaptı
- Latitude 18.87 N, 297.95 E - Oceanus Procellarum
-
- Başlatma hatası, 7 Şubat 1968
- Lunar Orbiter attempt
-
- 7 Nisan 1968'de fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- Başlatma hatası, 19 Şubat 1969
- Lunar Rover attempt
-
- Başlatma hatası, 15 Nisan 1969
- Lunar Sample Return attempt
-
- Başlatma hatası, 14 Haziran 1969
- Lunar Sample Return attempt
-
- 13 Haziran 1969'da fırlatıldı
- Lunar Orbiter (attempted lander)
- Luna -
- 23 Eylül 1969'da fırlatıldı
- Lunar Sample Return attempt (yörüngeden çıkamadı ve sadece dört
gün sonra atmosfere geri döndü)
- Luna -
- 22 Ekim 1969'da fırlatıldı
- Lunar Sample Return attempt (yörüngeden çıkamadı ve sadece iki
gün sonra atmosfere geri döndü)
-
- Başlatma hatası, 6 Şubat 1970
- Lunar Sample Return attempt
-
- Başlatma hatası, 19 Şubat 1970
- Lunar Orbiter attempt
-
- 12 Eylül 1970'te fırlatıldı
- 20 Eylül 1970'te Ay'a iniş yaptı
- Latitude 0.68 S, Longitude 56.30 E -
- Lunar Sample Return to Earth 24 Eylül 1970
- /Lunokhod 1
- 10 Kasım 1970'te fırlatıldı
- 17 Kasım 1970'te Ay'a iniş yaptı
- Latitude 38.28 N, Longitude 325.00 E -
- Lunar Rover -
-
- 2 Eylül 1971'de fırlatıldı
- Lunar Impact (Lunar Sample Return attempt)
- Latitude 3.57 N, Longitude 50.50 E - Mare Fecunditatis
-
- 28 Eylül 1971'de fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- 14 Şubat 1972'de fırlatıldı
- 21 Şubat 1972'de Ay'a iniş yaptı
- Latitude 3.57 N, Longitude 56.50 E - Mare Fecunditatis
- Lunar Sample Return to Earth 25 Şubat 1972
- /Lunokhod 2
- 8 Ocak 1973'te fırlatıldı
- Moon 15 Ocak 1973'te Ay'a iniş yaptı
- Latitude 25.85 N, Longitude 30.45 E -
- Lunar Rover -
-
- 29 Mayıs 1974'te fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- 28 Ekim 1974'te fırlatıldı
- Lunar Lander (Lunar Sample Return attempt) -
-
- 16 Ekim 1975'te fırlatma başarısız oldu
- Lunar Sample Return attempt -
-
- 9 Ağustos 1976'da fırlatıldı
- 18 Ağustos 1976'da Ay'a iniş yaptı
- Latitude 12.25 N, Longitude 62.20 E - Mare Crisium
- Lunar Sample Return-
Dış bağlantılar
Orijinal kaynak: luna programı. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler