literatür taraması ne demek?

Literatür Taraması Nedir?

Literatür taraması, belirli bir konu veya araştırma sorusuyla ilgili mevcut tüm bilimsel yayınların (makaleler, kitaplar, tezler, konferans bildirileri, raporlar vb.) sistematik olarak araştırılması, değerlendirilmesi ve özetlenmesi sürecidir. Amaç, konuyla ilgili mevcut bilgi birikimini anlamak, boşlukları belirlemek ve araştırma için sağlam bir temel oluşturmaktır.

Literatür Taramasının Amaçları:

• Konuyu Anlamak: Alanın temel kavramlarını, teorilerini ve önemli araştırmalarını belirlemek.
  • Temel Kavramlar
• Boşlukları Bulmak: Mevcut literatürde hangi soruların henüz yanıtlanmadığını veya hangi alanlarda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu tespit etmek.
  • Araştırma Boşlukları
• Araştırma Sorusu Oluşturmak: Literatürdeki boşluklardan yola çıkarak anlamlı ve orijinal bir araştırma sorusu formüle etmek.
  • Araştırma Sorusu
• Metodoloji Belirlemek: Diğer araştırmacıların kullandığı yöntemleri inceleyerek kendi araştırmanız için uygun bir metodoloji seçmek.
  • Metodoloji
• Teorik Çerçeve Oluşturmak: Araştırmanızı destekleyecek ilgili teorileri ve modelleri belirlemek.
  • Teorik Çerçeve
• Araştırmayı Konumlandırmak: Kendi araştırmanızın mevcut literatürle nasıl ilişkili olduğunu ve alana nasıl katkıda bulunduğunu göstermek.
  • Araştırmanın Konumlandırılması
• Bilgi Kaynaklarını Tanımlamak: Alanla ilgili önemli dergileri, veri tabanlarını ve araştırmacıları belirlemek.
  • Bilgi Kaynakları

Literatür Taraması Süreci:

1. Araştırma Sorusunu Netleştirmek: Araştırma konusunu ve hedeflerini belirlemek.
2. Anahtar Kelimeler Belirlemek: İlgili makaleleri bulmak için kullanılacak anahtar kelimeleri ve terimleri tanımlamak.
   • Anahtar Kelimeler
3. Veri Tabanlarını ve Kaynakları Aramak: Web of Science, Scopus, Google Scholar gibi veri tabanlarında ve ilgili dergilerde arama yapmak.
4. Makaleleri Değerlendirmek: Başlık, özet ve tam metni okuyarak makalelerin araştırma sorusuyla ilgisini ve kalitesini değerlendirmek.
   • Makale Değerlendirmesi
5. Bilgileri Özetlemek ve Organize Etmek: Makalelerden elde edilen bilgileri not almak, özetlemek ve temalara göre organize etmek.
6. Literatür Taraması Raporu Yazmak: Elde edilen bilgileri sentezleyerek, eleştirel bir değerlendirme yaparak ve araştırma sorusuyla ilgili boşlukları belirterek bir rapor oluşturmak.

İpuçları:

• Sistematik ve organize olun.
• Güvenilir ve güncel kaynaklara odaklanın.
• Eleştirel düşünme becerilerini kullanın.
• Referansları doğru bir şekilde yönetin.

Literatür taraması, başarılı bir araştırmanın temel taşıdır. Bu süreç, araştırmanızın sağlam bir temele dayanmasını ve alana anlamlı bir katkıda bulunmasını sağlar.