koşma ne demek?

Koşma Hakkında Bilgi

Koşma, Türk halk edebiyatının en yaygın ve sevilen nazım şekillerinden biridir. Genellikle aşk, doğa, yiğitlik, ölüm gibi konuları işler. Dörtlüklerden oluşur ve genellikle 11'li hece ölçüsüyle yazılır.

Koşmanın Özellikleri:

  • Dörtlük Sayısı: Genellikle 3 ile 5 dörtlükten oluşur.
  • Hece Ölçüsü: En yaygın olarak 11'li hece ölçüsü kullanılır (6+5 veya 4+4+3 duraklı). 8'li hece ölçüsüyle yazılan koşmalar da mevcuttur.
  • Kafiye Şeması:
    • İlk dörtlük (genellikle) : aaab
    • Diğer dörtlükler : cccb, dddb, eeeb... şeklinde kafiyelenir.
    • Son dörtlükte şairin mahlası geçer.
  • Konu: Aşk, doğa, ayrılık, yiğitlik, toplumsal eleştiri gibi çeşitli konuları kapsar.
  • Dil: Genellikle sade ve anlaşılır bir dil kullanılır.
  • Nazım Birimi: Dörtlüktür.

Koşma Çeşitleri:

Koşmalar, konularına göre farklı türlere ayrılabilir:

  • Güzelleme: Sevilen bir kişinin veya varlığın güzelliğini anlatan koşmalardır.
  • Koçaklama: Yiğitlik, kahramanlık konularını işleyen koşmalardır.
  • Taşlama: Toplumsal aksaklıkları, eleştirileri dile getiren koşmalardır.
  • Ağıt: Ölüm üzerine yazılan, acı ve üzüntüyü ifade eden koşmalardır.

Koşmanın Halk Edebiyatındaki Yeri:

Koşma, https://www.nedemek.page/kavramlar/halk%20edebiyatı içerisinde önemli bir yere sahiptir. Âşıklar tarafından saz eşliğinde söylenir ve sözlü gelenekte yaygın olarak yaşatılmıştır. Günümüzde de modern şiirde etkileri görülebilir.

Hece Ölçüsü: https://www.nedemek.page/kavramlar/hece%20ölçüsü Kafiye: https://www.nedemek.page/kavramlar/kafiye Âşık: https://www.nedemek.page/kavramlar/aşık